حیات جاویدان صفحه 693

روش های خلیفه برای جلوگیری از مغرور شدن احتمالی افراد:

(مضمون) ابن عساکر از عکرمه بن خالد نقل نموده است که یکی از پسران جوان عمر بر او وارد شد که لباس خوبی پوشیده و ..... پس عمر آنقدر او را با تازیانه اش زد تا به گریه درآمد و حفصه به او گفت برای چه این کار را کردی گفت دیدم به خودش مغرور شده و من دوست داشتم او را تحقیر و کوچک کنم در پیش خودش (یعنی حال او را بگیرم تا به خود مغرور نشود) ..... و نیز در داستان جارود، رئیس و بزرگ قبیله ربیعه که ابن جوزی آن را نقل نموده، آمده است که عمر نشسته و تازیانه نیز در نزد او و مردم همه در اطراف او نشسته بودند که جارود عامری آمد و مردی او را معرفی کرد و گفت این مرد بزرگ قبیله ربیعه است ..... و چون او به عمر نزدیک شد عمر او را با تازیانه اش زد و وقتی علت را سوال کرد گفت ترسیدم تو با مردم آمیزش کنی و بگویی این امیر است و در عبارت دیگر ترسیدم در دلت از آن بزرگی چیزی وارد شود (یعنی مغرور شوی) و لذا دوست داشتم (حالت را بگیرم تا با این طریق قالب غرور تو را خرد کنم) و نفس تو را سرکوب کنم، و از سید نقل شده است که گوید معاویه بر عمر وارد شد و بر دوش او حله سبزی بود ..... پس عمر برخاست و با تازیانه خود شروع کرد به زدن معاویه و معاویه (در زیر ضربات) می گفت که الله الله ای امیرالمومنین برای چه ..... تا عمر برگشت و بر جای خود نشست و آنوقت از او سوال کردند برای چه این جوان (معاویه) را زدی و حال آنکه در فامیل تو مانند او نیست و گفت من ندیدم از او مگر خوبی و از او نیز جز خوبی بمن نرسید ولی دیدم او را در حالی که با دستش به حله سبزش اشاره کرد و لذا خواستم او را پست و حقیر کنم برای آن چیزی که بواسطه آن تکبر کرده است. حضرت علامه امینی فرماید چه ممکنست که بگویم، چه بگویم، چه بگویم (کلب گوید آری چه بایست گفت در توجیه این اعمال و تعزیر بدون دلیل شرعی و صرفاً برحسب تصورات، در نزد اندیشمندان و دانشمندان و پزشکان و روانکاوان جهان .....).

جهل خلیفه به سنت مشهور:

مسلم در صحیح خود آورده است ..... که ابوموسی سه بار از عمر اجازه حضور گرفت ..... مثل اینکه او را مشغول یافت چون برگشت عمر ..... او را احضار کرد و گفت چرا برگشتی گفت ما مأمور شدیم (یعنی سنت رسول خداست) که سه بار اجازه بگیریم و اگر رخصت نشد برگردیم، گفت باید بر این قضیه اقامه بینه کنی