حیات جاویدان صفحه 884

منتظر نشدند تا کسانی که غایب هستند بیایند بعضی گفتند کمترین تعداد پنج نفر زیرا ابوبکر را پنج نفر خلیفه نمودند و بعد مردم به دنبال آنان راه افتادند (عمر، ابوعبیده جراح، اسید بن حضیر، بشیر بن سعد، سلام برده حذیفه) و دیگر اینکه عمر شورای ششی نفره قرار داد .....، بعضی گویند این بیعت با سه تن (که یکی با رضایت دو نفر دیگر) .....، بعضی گویند با دو نفر ..... و بعضی گویند با یک نفر هم این انتخاب انجام می شود (مانند آنچه عباس عموی پیامبر به علی گفت که دستت را دراز کن تا با تو بیعت کنم ..... و مردم اختلاف نکنند) ..... پس با داوری یک نفر هم انجام می شود ....

گفتار جوینی:

جوینی پیشوای مکه و مدینه متوفی در سال 478 می گوید : (....... بدانید در بیعت و برای تعیین امام نیازی به همفکری مردم نیست مانند بیعت ابوبکر.....).

گفتار قرطبی:

او در تفسیر خود می گوید: (اگر یک نفر هم از کسانی که رتق و فتق امور را می نمایند پیمان امامت ببندد دیگران باید پیروی کنند مانند کار عمر که یک تنه برای ابوبکر پیمان بست و ..... الی آخر)، براساس این سخنان پس چه باید بگوییم درباره عبدالله بن عمر و اسامه بن زید و سعدبن ابی وقاص و ابوموسی اشعری و ابومسعود انصاری و حسان بن ثابت و مغیره بن شعبه و محمد بن مسلم و عده ای دیگر که از سوی عثمان کارگزار و دارای منصب ها بودند و علیرغم آنکه امت دست اطاعت به سرور ما امیرالمومنین دادند، آنان از او روی گردانیدند، پس چگونه دامن آنان را از این گناه و خطا پاک نمائیم و چه بهانه ای برای آنان بیاوریم که از همراهی او در جنگهایش خودداری کردند و میان اصحاب رسول خدا به اینگونه شناخته شدند که چون از بیعت با علی خودداری و گوشه ای را انتخاب کردند به گوشه گیران (معتزله) مشهور شدند و ....

برداشت عمر از جانشینی پیامبر و گفتار او در این زمینه :

از زبان عبدالرحمن بن ابزی نقل نموده اند که: (....... عمر گفت تا زمانی که کسی از جنگاوران بدر هست، خلافت در میان آنان می چرخد و سپس در بین جنگاوران احد و ..... و برای هیچکدام از آزاد شدگان و فرزندان آنان که پس از فتح مکه اسلام آورده اند بهره ای نیست .....، و گفت اگر این دو را می یافتم امر را به