فرهنگ غدیر صفحه 107

مربوط می شود.در جلد 77 بخش عمده ای به خطبه ها و کلمات و مواعظ آن حضرت اختصاص دارد.ازاین رو کتاب بحار الأنوار را از مناسب ترین مجموعه های حدیثی شیعه برای شناخت تشیّع و مرام اهل بیت علیهم السّلام و سیرۀ أئمه و فضایل حضرت علی علیه السّلام می توان دانست.برای این کتاب،انواع فهرست نگاری ها و معجم های لفظی و محتوایی انجام گرفته که بهره وری از آن را آسان تر می سازد،از جمله کتاب«سفینه البحار»از محدّث قمی و«المعجم المفهرس لألفاظ احادیث بحار الأنوار»14 جلد از دفتر تبلیغات اسلامی.

-مناقب،شیعه شناسی،کتابشناسی امام علی علیه السّلام.

بخّ بخّ لک یا علی-حدیث تهنیت

بداء

یکی از مباحث اعتقادی شیعه است،معنای آن ظهور و آشکار شدن است.در مورد انسان به معنای آن است که چیزی از او پوشیده و پنهان بود،سپس برایش آشکار شد.در مورد خداوند که دانای به همه چیز است و هیچ چیز قبل از خلقت عالم و پس از آن تا قیامت بر او پوشیده نیست،مفهوم دیگری دارد،یعنی چیزی را که برای انسان معلوم نبوده،آن را اظهار و آشکار می کند و برخلاف تصوّر قبلی انسان موضوعی مطرح می شود، گویا نظر خدا عوض شده است،در حالی که مسأله برای خداوند از آغاز به همان صورت بوده است،شبیه نسخ در آیات قرآن و احکام شرع،یا تغییر در سرنوشت و مقدراتی که بسته به عمل انسان است.

چون برخلاف اعتقادات یهود که دست خدا را بسته و قدرتش را محدود می شمارند، خدا در تغییر مقدّرات توانا و صاحب اختیار است.در مسألۀ بداء،صفات الهی را دقیق تر می شناسیم،در روایات آمده است که هرگز خداوند به چیزی همچون بداء،تعظیم یا عبادت نشده است:«ما عبد اللّه بشیء مثل البداء»و«ما عظّم اللّه بمثل البداء». (1)

شیخ مفید گفته است:«همان عقیده که دربارۀ نسخ داریم،دربارۀ بداء هم معتقدیم،