فرهنگ غدیر صفحه 170

که در شام برای خود بساطی به هم زده بود.معاویه سر به طغیان گذاشت و فرمان امام را نپذیرفت و دشمنی دیرینه اش او را به مخالفت با امام و کارشکنی در کارها و ایجاد آشوب در مناطق مختلف و شبیخون به قلمرو حکومت امام واداشت.او که خود طمع در خلافت داشت،زیر بار خلافت امام نرفت،دیگران را نیز تحریک کرد و خونخواهی عثمان را بهانه قرار داد و مکاتبات متعددی بین او و امیر المؤمنین انجام گرفت.امام پیوسته او را نصیحت می کرد و هشدار می داد،او گستاخی نشان می داد و تهمت می زد و تهدید به جنگ می کرد.

امام پس از اتمام حجتهای بسیار،وقتی از به راه آمدن او ناامید شد برای فرونشاندن فتنۀ او و دفع تجاوزها و یکسره ساختن کارش مصمّم شد.امام که پس از جنگ جمل در کوفه مستقرّ شده بود،از همان جا نیرو بسیج کرد.عمروعاص هم با معاویه همدست شد.راهی جز جنگ با فتنه جویان یاغی و باغی برای امام علی علیه السّلام باقی نمانده بود.

امام با سپاه خویش به سوی شام حرکت کرد.مبدأ حرکتش«نخیله»بود که نزدیکی کوفه قرار داشت.در مسیر خود از«شاطئ نرس»،قبۀ قبین،بابل،دیرکعب،ساباط،کربلا، مداین،انبار،الجزیره و رقّه گذشت.رقّه آخرین شهر مرزی بین عراق و شام بود. (1)پس از آن از فرات گذشتند،و وارد منطقۀ شام شدند و در سرزمین صفّین که در غرب فرات بود مستقر گشتند.درگیری بر سر تصرّف راه آب در همین موقعیت پیش آمد و در نهایت، یاران امام بر آب مسلّط شدند ولی آن را به روی سپاه معاویه نیز باز گذاشتند.هزاران نفر از دو سوی،آمادۀ کارزار شده،آرایش نظامی یافته بودند.باز هم پیام رسانی نهایی برای اتمام حجّت انجام گرفت،ولی سودی نبخشید.یاران امیر المؤمنین با آمار مختلفی که نقل شده، حدودا به 100 هزار نفر می رسید.سپاه معاویه را هم از 60 هزار تا 130 هزار نوشته اند. (2)

روزهای نخست ماه صفر،جنگ و درگیری شدّت یافت و هرروز نبردها ادامه داشت و یکی از شبهای سخت نبرد به نام«لیله الهریر»معروف است(-لیله الهریر).در آن شب شگفت 36 هزار نفر از دو طرف کشته شدند.برخی از یاران حضرت نیز مانند عمّار یاسر،