فرهنگ غدیر صفحه 225

هو الحبیب الّذی یرجی شفاعته لکلّ هول من الأهوال مفتاحا (1)

-خانۀ علی علیه السّلام در کوفه.

خذلان حق

خذلان نقطۀ مقابل نصر است،یعنی ترک یاری و کمک،آنجا که نیاز به یاری است، یعنی واگذاشتن.در جبهۀ درگیری حق و باطل،وظیفۀ مسلمان یاری حقّ و ستیز با باطل است و بی تفاوت ماندن و تماشاچی بودن گناه است.افراد بی طرف،گرچه در صف باطل و یاور ظالم نیستند،امّا همین که در جبهۀ حق حضور نمی یابند و پشت مدافعان حق را خالی می کنند،نتیجۀ کارشان تضعیف حق است.

دربارۀ حضرت علی علیه السّلام و صحنه های درگیری او با ناکثین و قاسطین و مارقین،مردم سه گروه بودند:یک دسته مخالفان او که بر ضدّ امام صف آرایی و جنگ کردند.عدّه ای شیعه و هوادار امام بودند که در رکابش مبارزه کردند.عدّه ای هم بی طرف بودند و خود را از صحنه کنار کشیدند،با این بهانه که فتنه است و برادرکشی و ما در فتنه بی طرف می مانیم، درصورتی که وقتی یک سو،حق مجسّم علی ابن ابی طالب علیه السّلام است،جبهۀ مقابلش قطعا باطل است و جای ابهام و تردید نیست.امام دربارۀ اینگونه افراد،می فرمود:«خذلوا الحقّ و لم ینصروا الباطل» (2)،حق را یاری نکردند(و خوار ساختند)هرچند باطل را هم کمک نکردند.در مورد سستی یارانش در مقابله با دشمن،تعبیر«تخاذل»به کار برده و می فرماید:«آن قدر امروز و فردا کردید و سستی در یاری حق نشان دادید که شبیخونها بر ضدّ شما انجام گرفت» (3)و در سخنی دیگر می فرماید:«ای مردم!اگر در یاری حق کوتاهی نمی کردید و در سست کردن باطل سستی نشان نمی دادید،دیگران به شما طمع نمی بستند.» (4)و در گلایه از یاران ناهمدل و ناهمراه و جنگ گریزان عافیت طلب که آنان را«اشباه الرجال»می خواند،فرمود:«أفسدتم علیّ رأیی بالعصیان و الخذلان» (5)،رأی و نظر مرا تباه ساختید،با نافرمانی و ترک یاری.

1- 1) .در حریم حرم،از مؤلف،ص 44.
2- 2) .نهج البلاغه،حکمت 18.
3- 3) .همان،خطبۀ 27.
4- 4) .همان،خطبه 166.
5- 5) .همان،خطبه 27.