فرهنگ غدیر صفحه 226

خذلان حق،گاهی هم به صورت بیعت نکردن با خلافت آن حضرت بود.عبد اللّه بن عمر،سعد بن ابی وقّاص،محمّد بن مسلمه،اسامه بن زید،حسّان بن ثابت از کسانی بودند که با امام بیعت نکردند و برخی هم به دشمن پیوستند.این نوعی خذلان حق بود و نتیجۀ ترک بیعت،ترک یاری است!عبد اللّه بن عمر در آخر عمر بشدّت افسوس می خورد که چرا همراه علی علیه السّلام با«فئۀ باغیه»و گروه تجاوزگر پیکار نکرد. (1)منطق او این بود که هرکس به نماز فرابخواند به او اقتدا می کنم،از هرفرقه که باشد،و هرکس مرا به جنگ فراخواند پیروی نمی کنم. (2)در قیام مردم مدینه بر ضدّ یزید و والی دست نشاندۀ او،نه خود شرکت کرد و نه اجازه داد خانواده اش با انقلابیون همراهی کنند و می گفت:این بیعت شکنی است!موضع و عمل اینگونه بی طرفان،به تضعیف جبهۀ حق و به شک و تردید افتادن برخی مبارزان می انجامد.پیامبر اکرم صلّی اللّه علیه و آله ازاین رو در خطبۀ غدیریۀ خویش،ضمن دعا به دوستان و حامیان و یاوران علی علیه السّلام به دشمنان و خاذلان او نفرین کرد:«و انصر من نصره و اخذل من خذله». (3)-اطاعت،حقوق اهل بیت.

خصایص امام علی علیه السّلام

فضایل و ویژگیهای بارز امیر المؤمنین بسیار است،کتابهای مستقلّی دربارۀ مناقب ویژه و فضایل بی نظیر آن حضرت نگاشته شده است. (4)این ویژگیهای بی شمار،در محدودۀ این خلاصه نمی گنجد.تنها به برخی از آنها فهرست وار اشاره می شود: (5)

ویژگیهای اعتقادی:اولین مسلمان بود،یک لحظه کفر و شرک نورزید،یقین او برتر، ایمانش خالص تر،قلبش امتحان شده تر بود،خوش اخلاق،خنده رو بود و شرح صدر داشت،صبر و حلمش بی نظیر،عزم و استقامتش استوار،صدق و اخلاصش کامل،ایثار و غیرتش در اوج،پارسایی و بخشندگی اش منحصربه فرد بود.تواضعی بزرگوارانه داشت، سرسختی اش در راه خدا و جامعیتش نسبت به صفات متضاد،بی همتا بود.

1- 1) .موسوعه الامام علی بن ابی طالب،ج 4 ص 92.
2- 2) .همان،ص 93.
3- 3) .الغدیر،ج 1 ص 43.
4- 4) .ر.ک:«الذریعه»،ج 7 ص 163 به بعد،با عنوان خصائص،یا الخصائص العلویّه تعدادی از آنها آمده است.
5- 5) .برگرفته از«موسوعه الامام علی بن ابی طالب»،ج 9 ص 109 به بعد.