فرهنگ غدیر صفحه 308

نزدیک قبر برادرش سیّد مرتضی در کنار حرم حضرت کاظم علیه السّلام است.

-نهج البلاغه،سخنان علی علیه السّلام.

سیرۀ علوی

سیرۀ امام علی علیه السّلام،به مجموعۀ رفتارها و سلوک فردی و اجتماعی آن حضرت در مسائل شخصی،عبادی،حکومتی،معاشرتی،تربیتی،جهادی و...گفته می شود.یادکرد سیرۀ علوی در این مختصر نمی گنجد.هم باید به منابع حدیثی و تاریخی مراجعه کرد،هم به کتابهای مستقلّی که در این موضوع نگاشته شده است، (1)ولی به نمونه هایی از سیرۀ اخلاقی او اشاره می شود:

برای مؤمنان پدری مهربان،برای کافران دشمنی سرسخت بود.به نیازمندان رسیدگی می کرد،چشمانش از خوف خدا اشک ریز بود،با آن همه عظمت،فروتن بود،همه نزد او در برابر حق و عدل،برابر بودند.شبها از عبادت بیدار و روزها در جهاد پیگیر بود،زندگی اش حتی در دوران زمامداری زاهدانه و ساده بود،با همۀ شجاعت و دلاوری قلبی رؤوف داشت.وقت نماز،رنگ از چهره اش می پرید.خود را عادت داده بود که از لذایذ دنیا کمتر سود جوید.دل به دنیا نمی بست،اخلاص او نمونه بود،انفاقهای بسیار و صدقات پنهانی و موقوفات فراوان بر محرومین داشت.در مبارزه با ظلم و فساد،سازش ناپذیر بود.با سوء استفاده کنندگان از بیت المال برخوردی شدید داشت.خوشرو و خندان،در عین حال با مهابت و عظمت بود.در نبرد،پشت به دشمن نمی کرد،گذشت او بی نظیر بود.به آنچه می گفت،پیش از گفتن عمل می کرد.نماز،آرامش جانش بود.خود را بندۀ خدا می دید،هر چند امیر مؤمنان بود.

بعضی از محققین،سیرۀ او را به طور مبسوط کاوش کرده اند که سرفصل آنها از این قرار است: