فرهنگ غدیر صفحه 315

سائر النّاس من شجر شتّی» (1)،من و علی از یک درختیم و مردم دیگر از درختهای پراکنده.

در اصول کافی بابی به این عنوان است که أئمّه،معدن علم و شجرۀ نبوّت اند. (2)

از مجموع این احادیث و روایات بسیاری که در این باره است،برمی آید که خاندان رسالت و شجرۀ طیّبۀ نبوت،باید منشأ تغذیۀ فکری و روحی و اصل و ریشۀ ایمان و سلوک و عمل مردم باشند،به نحوی با این خانواده پیوند داشته باشند،به شاخ و برگ این درخت تناور بیاویزند و به شاخۀ محبت و مودّت و ولایت آنان تمسّک جویند.هرچه فیض به مردم و جهان می رسد،به برکت وجود آنان است و عترت مصطفی و آل اللّه،اصل و فرع و شاخه و ریشۀ هرخیر و فضیلت اند.برعکس این خاندان،از دشمنانشان به عنوان «شجرۀ خبیثه»و«شجرۀ ملعونه»یاد شده که منشأ هرفساد و آلودگی و گمراهی اند. (3)

-اهل بیت،عترت،فضایل اهل بیت،شجرۀ ملعونه.

شجرۀ ملعونه

درخت نفرین شده،دودمان و خاندان ملعون.در روایات،شجرۀ ملعونه و شجرۀ خبیثه که در قرآن کریم آمده است (4)،به بنی امیّه و آل مروان تفسیر شده است.پیامبر خدا هم به مروان و هم به جدّ او ابی العاص بن امیه فرمود:«إنّکم الشّجره الملعونه فی القرآن». (5)

شما همان شجرۀ ملعونه اید که در قرآن است.پیامبر خدا صلّی اللّه علیه و آله در خواب دید که بنی امیّه از منبر او بالا و پایین می روند،ناراحت شد.آیه نازل شد و اشاره به این خواب و شجرۀ ملعونه کرد.ابن عباس هم نقل کرده که«إنّ الشّجره الملعونه هو بنو امیّه» (6).

علامۀ امینی منابع این موضوع را از کتب اهل سنّت آورده و به فتنه ها و فجایعی که امویان و مروانیان نسبت به اسلام و مسلمین و مقدّسات داشتند اشاره کرده است.این دودمان،همچون درختی ریشه در کفر و فساد بودند که شاخ و برگشان جز ظلم و گناه نمی پراکند و سایۀ آن هم شوم بود.

-شجرۀ طیبه.

1- 1) .بحار الأنوار،ج 35 ص 301،و مفاتیح الجنان،دعای ندبه.
2- 2) .اصول کافی،ج 1 ص 221.
3- 3) .ر.ک:«بحار الأنوار»،ج 24 ص 136(باب انهم الشّجره الطیّبه فی القرآن و اعدائهم الشجره الخبیثه).
4- 4) .اسراء،آیه 60،ابراهیم،آیۀ 26.
5- 5) .الغدیر،ج 8 ص 248.
6- 6) .همان.