فرهنگ غدیر صفحه 327

شجاعت و قدرتی فوق العاده داشت،بازوی هرکس را می گرفت و می فشرد،نفسش بند می آمد. (1)

«شمایل»به تصویری که از آن حضرت براساس ویژگیهای مطرح شده در روایات نقاشی و ترسیم شده نیز گفته می شود.شمایل ساز و شمایل گردان به کسی گفته می شود که تصویر بزرگان دین را نقاشی می کند،یا آنها را قاب کرده و در معرض تماشای دیگران قرار می دهد. (2)شمایل امیر المؤمنین علیه السّلام هرچند که تصویر واقعی آن حضرت نیست،بلکه نقّاشان براساس ذوق خویش و با استناد به شواهد روایی کشیده اند،امّا چون منتسب به آن امام است،از دیرباز مورد علاقۀ شیعیان بوده و آن را در خانه ها،مغازه ها،زورخانه ها نصب می کردند.شمایل نگاری در فرهنگ ایرانی سابقه ای دیرینه دارد که براساس مفاهیم و مضامین برگرفته از روایات مذهبی و مناقب شیعی،شکل گرفته و شمایل اهل بیت و صحنه های تاریخی آنان را بر روی کتیبه ها،کاشیها،فلز و پرده و دیوار ترسیم می کردند. (3)-فضایل علی علیه السّلام.

شورا

به معنای مشورت و رایزنی در کارها و تصمیمها،تبادل نظر و پرهیز از استبداد به رأی و خودمحوری.شورا به این معنی یک مفهوم اخلاقی و اجتماعی است و قرآن هم بر آن تأکید دارد و به پیامبر هم دستور می دهد با مسلمانان مشورت کند.شورا یک مفهوم سیاسی هم دارد و منظور از آن مشورت در انتخاب خلیفه است که اهل سنّت به آن تکیه می کنند و شیعه مسأله خلافت را انتصابی می داند نه انتخابی و از سوی مردم.کتابهایی همچون«نشأه التشیّع و الشیعه»محمّد باقر صدر،«عون المعبود»عظیم آبادی،«مسند» ابی یعلی،«طرق حدیث الأئمه ألاثنی عشر»آل نوح،«معالم المدرستین»علامه عسکری و...این واژه را در مفهوم سیاسی آن به کار برده و مسائل سقیفه و انتخاب خلیفه را مطرح

1- 1) .موسوعه الامام علی بن ابی طالب،ج 1 ص 86 تا 90،سنن الامام علی علیه السّلام،ص 25 تا 31.
2- 2) .لغت نامه،دهخدا.
3- 3) .ر.ک:«کتاب ماه هنر»شمارۀ 31-32،مقالۀ«شمایل نگاری در حوزۀ هنرهای عامۀ ایران».