فرهنگ غدیر صفحه 331

به حکم قاطع کشورگشای مصطفوی نبی مدینۀ علم آمد و علی در او (1)

گر شهر علم ذات احد،احمد است و بس احمد به شهر علم،تو را خوانده در،علی (2)

شهیدان راه ولایت

آنان که در راه دفاع از ولایت امیر المؤمنین و اثبات حقانیّت آن حضرت،یا به جرم محبّت علی و شیعه بودن،به شهادت رسیده اند.نخستین شهیدۀ راه ولایت،حضرت فاطمۀ زهرا علیها السّلام است که آن همه آسیب جسمی و روحی دید و پس از غصب خلافت و حمله به آن خانۀ مقدّس،باز هم پیوسته از حق علی علیه السّلام دم می زد و از غاصبان نکوهش می کرد،تا آنکه در حال غضب بر آنان به دیدار خدا شتافت.

پس از سلطۀ معاویه و زیاد بن ابیه و حجّاج و...بر مقدّرات مسلمین،بسیاری از شیعیان و شیفتگان ولایت علوی به دست حکّام جور دستگیر و شهید شدند.علی علیه السّلام برخی را پیشگویی کرده بود که دستگیر و مجبور خواهند شد که از علی علیه السّلام بیزاری بجویند و آنان جان خود را در این راه خواهند داد.میثم تمّار یک نمونۀ آن بود.در قرنهای بعد نیز بسیاری از عالمان و محبّان علی علیه السّلام گرفتار ناصبیان و مخالفان شدند و به جرم شیعه بودن، به شهادت رسیدند.مرحوم علاّمۀ امینی شرح حال برخی از آنان را در کتاب«شهداء الفضیله»آورده است.شیخ آقا بزرگ تهرانی دربارۀ این تألیف و آن شهیدان می نویسد:

«...یاد پرافتخار مردانی را ثبت کرده که سر برابر ستم فرود نیاوردند و دامن شرف پیراسته نگه داشتند و پلیدی ذلّت بر تن هموار نیافتند و زندگی جاویدان بر دنیای ننگین ترجیح نهادند و شکوه پایدار بر ماندن خوار برگزیدند و کفن شهادت در بر و عروس سعادت به بر درگذشتند.» (3)

به یک معنی همۀ کسانی را که در همۀ دورانها و همۀ سرزمینها در راه دین حق و حکومت علوی و به فرمان ولایت مبارزه کرده و جان باخته اند،می توان شهیدان راه ولایت نامید.-شهداء الفضیله،علامۀ امینی.

1- 1) .دیوان خواجوی کرمانی،ص 615.
2- 2) .ژولیدۀ نیشابوری.
3- 3) .شهیدان راه فضیلت(ترجمۀ شهداء الفضیله)،ص 17(مقدمه).