فرهنگ غدیر صفحه 380

عباس،محمّد حنفیّه و عمر اطرف)باشند،علویان نامیده می شوند. (1)

سادات علوی،در دورۀ امویان و عباسیان،هم تحت تعقیب و آزار حکّام بودند،هم علیه حکومتهای جور مبارزه می کردند.زید بن علی در زمان هشام بن عبد الملک قیام کرد و به شهادت رسید،پسرش یحیی بن زید در خراسان و جوزجان قیام کرد و شهید شد و شهیدانی چون«نفس زکیّه»و«شهید فخّ»از علویانی بودند که بر ضدّ خلافت قیام کردند.

موضع أئمّه علیهم السّلام نسبت به نهضتهای آنان چندان جانبدارانه نبود،چون شرایط را برای قیام مسلّحانه مناسب و مساعد نمی دیدند.پس از روی کار آمدن عباسیان،گرایش به علویان در ایران افزایش یافت و نخستین حکومت شیعی توسّط علویان در منطقۀ طبرستان ایران در سال 250 ق پدید آمد و کسانی همچون داعی صغیر،داعی کبیر،اطروش،ناصر کبیر و...

حکومت کردند.آنان شیعه بودند(هرچند عده ای ایشان را زیدی مذهب می دانند)و بر احیای ارزشهای دینی پای می فشردند. (2)علویان یا نصیریّه،نام فرقه ای است که در مناطقی از سوریه به سر می برند و حاکمان دولت سوریه هم از آنان شمرده می شوند.

-دولتهای شیعی.

علی بن ابی طالب علیه السّلام

دربارۀ شخصیت،فضایل،سخنان و مباحث مربوط به امیر المؤمنین علیه السّلام،در موارد مختلفی از این فرهنگنامه مطالبی آمده است.در اینجا مروری بر زندگی آن حضرت داریم:

علی بن ابی طالب علیه السّلام،امام نخست شیعه و وصیّ پیامبر اسلام،در روز 13 رجب سال 30 عام الفیل(10 سال پیش از بعثت)در مکّه و درون کعبه به دنیا آمد(-مولود کعبه).

پدرش ابو طالب،از چهره های بانفوذ و محبوب بنی هاشم و مادرش فاطمه بنت اسد بود.

دوران کودکی را در کنار حضرت محمّد صلّی اللّه علیه و آله گذراند.وقتی پیامبر خدا به نبوت معبوث شد، نخستین مردی بود که به او ایمان آورد و در روزی که پیامبر مأمور شد دعوت خود را نسبت به خویشاوندان علنی کند،ایمان خود را به پیامبر اظهار کرد،پیامبر هم او را وصیّ و