فرهنگ غدیر صفحه 381

جانشین خود خواند(-یوم الدّار).سالهای نخست دوران مکّه را در کنار رسول خدا بود و هنگامی که پیامبر می خواست به مدینه هجرت کند،در شب توطئه قریش برای کشتن پیامبر،در بستر آن حضرت خوابید(-لیله المبیت).علی علیه السّلام هم چند روز پس از پیامبر اسلام،به مدینه هجرت کرد.در نبرد بدر،شرکت داشت،در سال دوم هجرت،با دختر پیامبر،فاطمه علیها السّلام ازدواج کرد.ثمرۀ این ازدواج چهار فرزند بود:حسن،حسین،زینب و ام کلثوم علیهم السّلام.توطئه های کفار آغاز شد و علی علیه السّلام در کنار پیامبر،به دفاع از اسلام و مبارزه با مشرکان و منافقان پرداخت و در غزواتی چون بدر،احد،خیبر،خندق،حنین،...حماسه ها آفرید و ذو الفقار او صف دشمنان را می شکافت و کفار کین توز را به هلاکت می رساند.

در آخرین سال عمر پیامبر،وقتی که حضرت رسول از واپسین حجّ خویش که حجه الوداع نام دارد برمی گشت،در منطقۀ غدیر خم،پس از خطبه ای طولانی در حضور نزدیک به صد و پنجاه هزار نفر،علی علیه السّلام را به جانشینی خود تعیین کرد و جملۀ تاریخی خویش(من کنت مولاه فهذا علیّ مولاه)را فرمود،همه با علی علیه السّلام بیعت کردند.و ماه پس از این واقعه، رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله وفات نمود،امّا گروهی از مردم به دنبال توطئه ای در سقیفۀ بنی ساعده (-سقیفه بنی ساعده)با ابو بکر بیعت کردند و علی علیه السّلام را از خلافت کنار زدند.با آنکه امیر المؤمنین،خود را از همه سزاوارتر برای خلافت می دانست و این حق شرعی او بود،به خاطر مصلحت اسلام و حفظ وحدت،با حاکمان به منازعه برنخاست و 25 سال دوران سه خلیفه را با تلخکامی و مظلومیّت تحمّل کرد(-مظلومیّت علی علیه السّلام).پس از کشته شدن عثمان،مردم دور آن حضرت جمع شدند و با اصرار بر او قبولاندند که خلافت را برعهده بگیرد.با او بیعت کردند و وی خلافت را عهده دار شد.

دنیاطلبان و کین توزان،خون عثمان را بهانه قرار دادند و بر ضدّ حکومت علوی آشوب به راه انداختند.پیمان شکستند و به نزاع پرداختند.این بود که سه جنگ جمل،صفین و نهروان پیش آمد و علی علیه السّلام با ناکثین و قاسطین و مارقین جنگید.حکومت علی علیه السّلام حکومت عدالت و قسط و حق بود(-حکومت علوی)و این بر خیلی از امتیازخواهان گران بود و تحمّل عدل علوی را نداشتند.معاویه دسیسه های گوناگونی تدارک دید و علاوه بر جنگ صفین،شورشها و فتنه های زیادی را به راه انداخت.گروهی که از سپاه خود او جدا شده و