فرهنگ غدیر صفحه 386

سفیان ثوری(از بزرگان اصحاب حدیث در قرن دوّم):

علی بن ابی طالب علیه السّلام در میان مسلمانان و مشرکان همچون کوه بود.خداوند به وسیلۀ او مسلمانان را عزّت بخشید و مشرکان را خوار ساخت. (1)

فخر رازی(مفسّر بزرگ اهل سنّت در قرن ششم):

هرکس در دین خود به علی بن ابی طالب علیه السّلام اقتدا کند،هدایت یافته است،چراکه پیامبر خدا فرمود:خدایا حق را با علی بچرخان،هرجا که او باشد. (2)

مسعودی(مورّخ بزرگ و مؤلف«مروج الذّهب»):

آنچه اصحاب پیامبر به خاطر آنها شایستۀ برتری اند عبارت است از:سبقت به ایمان، هجرت،یاری رسول خدا،نزدیکی و خویشاوندی با پیامبر،قناعت،جان نثاری در راه پیامبر،آگاهی به کتاب خدا،جهاد فی سبیل اللّه،پارسایی،زهد،داوری،فقه،دانش،و در همۀ این ها علی علیه السّلام بیشترین بهره و بزرگترین سهم را داشت،تا آنجا که پیامبر خدا او را برادر خویش قرار داد. (3)

ابو الفرج اصفهانی(مؤلف«الأغانی»و«مقاتل الطالبیّین»):

فضایل وی بیش از آن است که بتوان شمرد...امیر مؤمنان به اجماع مخالفان و پیروان، دشمنان و دوستداران،به خاطر فضایل مشهور وی در بین عامّه-و نه آنچه در بین خواصّ مکتوب است که جای سرپوش گذاشتن و بی اعتنایی کردن ندارد-به گونه ای است که ما را از سخن گفتن و استشهاد به روایات،باز می دارد. (4)

ابو نعیم اصفهانی(مؤلف«حلیه الأولیاء»از عالمان قرن پنجم):

سرور قوم،دوستدار مشهود،محبوب معبود،دروازۀ شهر دانشها،مخاطب اصلی خطابها و اشارات،پرچم هدایت یافتگان،فروغ اطاعت کنندگان،ولیّ پرواپیشگان،پیشوای دادگستران،نخستین ایمان آورندگان،استوارترین داوران اهل یقین،«علی بن ابی طالب»، پیشوای متقیان و زینت عارفان،خبردهنده از حقایق توحید،صاحبدل فرزانه،زبان

1- 1) .مناقب،ج 2 ص 68.
2- 2) .موسوعه الامام علی بن ابی طالب،ج 8 ص 421.
3- 3) .مروج الذهب،ج 2 ص 425(در شیعه یا سنّی بودن مسعودی بحث است).
4- 4) .دانشنامۀ امیر المؤمنین،ج 8 ص 412.