فرهنگ غدیر صفحه 392

آنان شریک می پنداشتند...» (1)-غلوّ،حبّ علی علیه السّلام،فضایل علی علیه السّلام.

«علی»در آثار هنری

هنرمندان مؤمن و متعهد،عشق خود را به امام علی علیه السّلام به صورتهای گوناگون ابراز کرده اند.در آثار معماری،کتیبه ها و کاشیکاریهای مدارس و مساجد،خوشنویسیها و مرقّعات،تابلوهای نقاشی فراوان می توان به نام«علی»یا احادیث کوتاه دربارۀ او یا احادیثی که نام«علی»دارد برخورد.حتّی گاهی هنرمندان شیعه به طور ظریف و دقیق غیرآشکار،نام علی را در بناهای عظیمی که در عصر سلطۀ سلاطین غیرشیعه ساخته شده گنجانده اند تا تعهّد ولایی خود را نشان دهند.

این نام،زیبایی و جلوه و انعطاف پذیری خاصّی دارد که به خوبی قابل نقش آفرینی در کتیبه ها و خوشنویسیها و تذهیبها و هنرهای ظریف است. (2)حدیث معروف«أنا مدینه العلم و علیّ بابها»در کاشیکاریها و خطوط کتیبۀ سردر مدارس دینی در شهرهای مختلف مشهود است.در موزه های مختلف،آثار هنری زیبایی که با استفاده از همین نام و احادیث مربوط به آن پدید آمده،یافت می شود. (3)قلمرو شعر،ادبیات داستانی،تآترها،تعزیه ها و حتّی فیلم و سریالهایی که با عشق مولا و ترسیم شخصیت او ساخته شده،گویای این واقعیّت است.

ناگفته نماند که جایگاه علی علیه السّلام در هنر و سخنان او در زمینۀ شعر،کلام و بلاغت،خطّ، همچنین خطابه ها و کلمات قصار و نهج البلاغۀ او جلوۀ دیگری از ارتباط صاحب این نام مقدّس با هنر است. (4)-علی علیه السّلام در فرهنگ عامیانه،خط معلّی،نام علی علیه السّلام.

علی علیه السّلام در فرهنگ عامیانه

محبّت علی علیه السّلام از عمیق ترین و فراگیرترین محبّتها در دل انسانها بوده و خواهد بود.

1- 1) .دائره المعارف تشیّع،ج 8 ص 201.
2- 2) .ر.ک:ماهنامۀ«کوثر»،شمارۀ 1 مقالۀ«تجلّی نام امیر المؤمنین در معماری اسلامی»از حجّت کشفی.
3- 3) .ر.ک:«کتاب ماه هنر»شمارۀ 31-32 مقالۀ«تجلّی علی بر سفالینه های نیشابور»و«نام علی بر گنبد سلطانیه».
4- 4) .ر.ک:«امام علی و هنر»جواد محدّثی.