فرهنگ غدیر صفحه 394

شیعی و باورها و گرایشهای پیروان امیر المؤمنین علیه السّلام به نحوی در کارهای هنری،معماری ابنیه و آثار تاریخی،نقاشیها و تذهیبها،سنّتهای مردمی و بومی انعکاس یافته است. (1)

-ناد علی،یا علی،فتوّت،علی علیه السّلام در آثار هنری،خط معلّی.

علی علیه السّلام در قرآن

هرچند نام حضرت علی علیه السّلام به صراحت در قرآن نیامده است،امّا آیات متعدّدی در شأن او و عملکرد خاصّ آن حضرت،یا دربارۀ ولایت،یا اهل بیت نازل شده که شامل او نیز می باشد. (2)نزول این آیات دربارۀ آن حضرت یا اهل بیت قطعی است و در منابع متعدد و کتب مفصّل اسناد آنها آمده است:

1-آیۀ مربوط به انفاق او در شب و روز و آشکار و نهان: «الَّذِینَ یُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ بِاللَّیْلِ وَ النَّهارِ سِرًّا وَ عَلانِیَهً...» (بقره،آیۀ 274).
2-آیۀ مربوط به فداکاری او در خوابیدن در بستر پیامبر در شب هجرت: «وَ مِنَ النّاسِ مَنْ یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللّهِ...» (بقره،آیه 207)
3-آیۀ مربوط به انفاق انگشتر در حالت رکوع به فقیر «إِنَّما وَلِیُّکُمُ اللّهُ وَ رَسُولُهُ...» (مائده،آیه 55).
4-آیۀ مربوط به تبلیغ ولایت او در غدیر خم:«یا أیّها الرّسول بلّغ ما انزل إلیک من ربّک...»(مائده،آیه 67).
5-آیۀ مربوط به تکمیل دین پس از ابلاغ امامتش در غدیر خم: «الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ...» (مائده،آیه 3).
6-آیۀ لزوم اطاعت از«اولی الأمر»در کنار اطاعت از خدا و رسول: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا
1- 1) .در این زمینه ر.ک:مقالۀ«تأثیر تشیّع بر ابنیه،اماکن و زیارتگاههای مذهبی ایران»جابر عناصری،فصلنامۀ شیعه شناسی،شمارۀ 7،پاییز 83.
2- 2) .شهید قاضی نور اللّه در«احقاق الحق»ج 2 و 3 حدود 84 آیه را نقل می کند که دربارۀ علی علیه السّلام است و منابع آنها را از کتب اهل سنّت می آورد.نیز در«پرتوی از فضایل امیر المؤمنین در قرآن»ابو الحسن مطلبی حدود 160 مورد از آیات قرآن که دربارۀ علی علیه السّلام و اهل بیت است،براساس روایات معرفی شده است نیز«فضائل الخمسه من الصحاح السته»ج 1 ص 265.