فرهنگ غدیر صفحه 404

القرآن و القرآن مع علیّ،لن یفترقا حتّی یردا علیّ الحوض». (1)علی با قرآن است و قرآن با علی است،از هم جدا نمی شوند تا آنکه کنار حوض کوثر بر من وارد شوند.تعبیر«معیّت» دربارۀ علی و حق نیز آمده است:«علیّ مع الحقّ و الحقّ مع علیّ»،دربارۀ قرآن و عترت هم آمده است(-حدیث ثقلین)و این گویای آن است که علی علیه السّلام و عترت،عدل قرآن و حقّ اند و میان آنان جدایی نیست.

سیمای علی علیه السّلام در قرآن و آیاتی که دربارۀ او و فضایل بزرگ آن حضرت است،جای دیگر بحث شده است. (2)سخنانی که امیر مؤمنان دربارۀ قرآن و اهمیّت آن و تشویق به خواندن و فهمیدن و تدبّر و عمل کردن و معیار بودن قرآن دارد بسیار است و محور دیگری برای بحث از علی علیه السّلام و قرآن است.نقش امیر مؤمنان در آموزش قرآن،کتابت قرآن،تفسیر قرآن،شاگردان قرآنی آن حضرت و روایاتی که در تفسیر و تأویل آیات قرآن از آن حضرت نقل شده است،موضوع دیگری برای پژوهش است.قرآن بر نیزه کردن در جنگ صفین و بهره گیری از کتاب خدا بر ضدّ قرآن ناطق،موضوع دیگری است که در همین کتاب به آن اشاره شده است.

یکی از محقّقان میان نقش آفرینی قرآن و ویژگیهای آن،با حضرت علی علیه السّلام مقایسه ای انجام داده و این همانندی را در ابعادی مختلف از این قرار،تبیین کرده است:

1-قرآن«کتاب صامت»است و علی«قرآن ناطق»است.2-کتاب اللّه،فرقان است و علی نیز،3-قرآن بیانگر حقایق است و علی نیز.4-قرآن حق است و علی تبلور عینی حق.5-قرآن گواه رسالت است و علی نیز. (3)

-مصحف علی علیه السّلام،علی علیه السّلام در قرآن،قرآن بر نیزه کردن،قرآن ناطق،علیّ مع الحق.

علیّ ولیّ اللّه

از شعارهای بارز شیعه در اعتقاد به امامت و ولایت امیر المؤمنین علیه السّلام است که در اذان و اقامه هم می گویند.برگرفته از آیۀ ولایت (إِنَّما وَلِیُّکُمُ اللّهُ...) و احادیث فراوانی است که

1- 1) .حیاه امیر المؤمنین علی علیه السّلام،ناظم زاده،ص 111 به نقل از مستدرک حاکم و کنز العمّال.
2- 2) .به مدخل«علی در قرآن»مراجعه شود.
3- 3) .ر.ک:«مشعل جاوید»محمّد علی مهدوی راد،ص 73 تا 82.