فرهنگ غدیر صفحه 447

فریقین

یعنی دو گروه.مقصود گروه شیعه و اهل سنّت است.این اصطلاح در روایات هم آمده است.گاهی هم با عنوان«جانبین»از شیعه و سنّی یاد شده است.امام عسکری علیه السّلام فرمود:

«قبری بسرّ من رأی امان لأهل الجانبین» (1)،قبر من در سامرا برای هردو طرف(شیعه و سنی)موجب امان است.و براساس همین اصطلاح،گفته می شود:کتب فریقین،روایات فریقین،علمای فریقین،فقهای فریقین،معتقدات فریقین و امثال اینها.

-فرقۀ ناجیه،عامّه و خاصّه.

فزت و ربّ الکعبه

این جمله که به معنای«به پروردگار کعبه سوگند،رستگار و کامیاب شدم»است،از زبان حضرت علی علیه السّلام پس از ضربت خوردن در صبح نوزدهم رمضان نقل شده است.وقتی ابن ملجم تیغ بر فرق مبارکش فرو آورد،این جمله را فرمود و افزود که:این مرد،فرار نکند! (2)

آرزوی آن حضرت شهادت بود و پیوسته برای آن لحظه شماری می کرد و از زبان پیامبر شنیده بود که محاسنش با خون سرش خضاب خواهد شد.ازاین رو منتظر آن حادثه بود.قبل از شهادتش در بستر بیماری در ضمن وصیّتی که داشت،از جمله فرمود:این حادثه برایم ناشناخته و ناخوشایند نبود،و من همچون جویای آبی بودم که به آب رسیدم و طالبی بودم که گمشده ام را یافتم:«...و ما کنت الاّ کقارب ورد و طالب وجد». (3)برای کسی که عمری در ایمان و جهاد و بندگی زیسته است،پایان یافتن عمر با افتخار شهادت در راه خدا،کامیابی و فوز عظیم است،چون خود آن حضرت نیز شهادت را بهترین نوع مرگ می دانست:«إنّ أکرم الموت القتل.» (4)

برق شمشیر درخشید و از آن خرمن دانش و تقوا همه سوخت

نالۀ«فزت و ربّ الکعبه» آتشی در دل محراب افروخت

-محراب خونین کوفه،شهید محراب.

1- 1) .بحار الأنوار،ج 99 ص 59.
2- 2) .موسوعه شهاده المعصومین،ج 1 ص 368(به نقل از مقتل ابن ابی الدنیا و تاریخ ابن عساکر)،الامامه و السیّاسه،ج 1 ص 16.
3- 3) .نهج البلاغه،نامه 23.
4- 4) .همان،خطبه 123(صبحی صالح).