فرهنگ غدیر صفحه 449

سیاست و تدبیر،از همه برترند و هیچ فضیلتی را نمی توان یافت و شناخت مگر آنکه در بالاترین درجه،آنرا دارایند و کتاب فضایلشان آن قدر عظیم است که نمی توان انگشت به دریا زد و آن را ورق زد. (1)

حضرت علی علیه السّلام در نهج البلاغه در موارد متعدّدی از آل محمّد و اهل بیت و فضایل و مکانت علمی و شأن والای آنان سخن به میان آورده است. (2)درخشندگی فضایل به حدّی است که غیر شیعه نیز دربارۀ امامان و اهل بیت پیامبر به تألیف پرداخته اند. (3)

-فضایل علی علیه السّلام،اهل بیت.

فضایل علی علیه السّلام

کتاب فضل تو را آب بحر کافی نیست که تر کنیم سر انگشت و صفحه بشماریم

رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله فرمود:اگر درختان قلم شوند و دریاها مرکّب،و جنّیان حسابگر شوند و آدمیان نویسنده،نمی توانند فضایل علی علیه السّلام را برشمارند. (4)با آنکه در دوران صدر اسلام، دوستان علی علیه السّلام از ترس و دشمنان از روی حسد،فضایل او را کتمان کردند،امّا فضایل او شرق و غرب جهان را پر کرده است(مضمون کلام خلیل بن احمد فراهیدی) (5)و به قول ابن ابی الحدید،نام و فضایل او همچون مشک،هرچه پنهان تر می شد،بوی دل انگیزش

1- 1) .فضایل اهل بیت را از جمله در این منابع ملاحظه کنید:«بحار الأنوار»،ج 23 تا 27،«اثبات الهداه»،شیخ حر عامّلی، «مناقب»ابن شهر آشوب،«اصول کافی»کلینی ج 1،«خصائص الائمه»سیّد رضی،«مدینه المعاجز»بحرانی، «نور الأبصار»شبلنجی،«ینابیع المودّه»قندوزی،«اهل البیت فی الکتاب و السنّه»ری شهری،«ارشاد»شیخ مفید و دهها کتاب معتبر دیگر.«زیارت جامعۀ کبیره»و«دعای ندبه»نیز گوشه هایی از مناقب و ویژگیهای اهل بیت را بیان کرده است.
2- 2) .در خطبه های 2،4،93،97،98،144،145،148،154،187،200،237(نقل از کتاب«امامت»،حسن حسن زاده، ص 15).
3- 3) .ر.ک:«اهل البیت فی المکتبه العربیّه»،سیّد عبد العزیز طباطبایی،که 856 کتاب از دانشمندان غیر شیعه را دربارۀ أئمه و اهل بیت معرفی کرده است.
4- 4) .مناقب،خوارزمی،ص 2.
5- 5) .تنقیح المقال،ج 1 ص 403،فیض کاشانی چنین نقل کرده است که از دانشمندی دربارۀ فضایل علی علیه السّلام پرسیدند،گفت: «ما اقول فی رجل کتم اعداؤه فضائله حسدا و عداوه،و کتم اولیاؤه فضائله خوفا و تقیّه ثمّ ظهر من بین الکتمانین فضائل طبّقت الخافقین»(محجه البیضاء،ج 1 ص 245).این مضمون در شعری به این صورت آمده است: لقد کتموا آثار آل محمّد محبّهم خوفا و اعدائهم بغضا فأبرز من بین الفریقین نبذه بها ملأ اللّه السّموات و الأرضا منتخب التواریخ،ص 786 و 147.