فرهنگ غدیر صفحه 66

لأمرنا،ألآخذون بقولنا،المخالفون لأعداءنا،فمن لم یکن کذلک فلیس منّا»، (1)شیعیان ما آنانند که تسلیم امر ما باشند،به گفتۀ ما عمل کنند،با دشمنانمان مخالف باشند،پس هر که چنین نباشد از ما نیست.

در اینکه از«اولی الأمر»باید اطاعت کرد،سخنی نیست،لیکن شیعه،«اولی الأمر»را ائمۀ معصومین علیهم السّلام می داند.برخی از اهل سنت،آنان را اهل حلّ و عقد می دانند،یا هرکه را که امّت بر آن اتّفاق کنند«لازم الإطاعه»می شمارند.«حق اطاعت»،یکی از دو حق امام بر امت است،حق دیگر،یاری و نصرت است.اگر اطاعت از امام نباشد،امام هم نمی تواند مسؤولیت رهبری و هدایت را انجام دهد.اطاعت مردمی،پشتوانۀ قدرت اجتماعی و بسط ید امام در عمل به اسلام است.امیر المؤمنین علیه السّلام در خطبۀ جهادیّۀ خویش،ضمن شکایت از سستی و کوتاهی همراهانش در نبرد با دشمن و ردّ این اتّهام که می گفتند:علی علیه السّلام مرد شجاعی است،لیکن دانش جنگ ندارد،از سابقۀ بیش از چهل ساله خویش در حضور در میدان های رزم و جنگاوری یاد می کند و می فرماید:«و لکن لا رأی لمن لا یطاع!» (2)،از کسی که اطاعت نکنند،رأیی ندارد،یعنی اشکال در فرماندهی و پیشوایی او نیست،بلکه در عدم فرمانبری و پیروی مردم است.

-امامت،اولی الأمر،بیعت،تشیّع،حقوق اهل بیت.

أعراف-اصحاب اعراف

اعیان الشیعه

نام کتاب عظیم و دائره المعارف مهم مرحوم سیّد محسن الامین العاملی(1284- 1371 ق)است که شرح حال بزرگان شیعه را از قدیم تا زمان مؤلف دارد،در حدود 12 هزار شخص را معرفی کرده است.مجلّدات اوّلیه آن،افزون بر معرّفی نقش شیعه و علمای امامیه در عرصه های مختلف علوم و تألیفات آنان،به زندگی نامۀ خوبی از چهارده معصوم علیهم السّلام پرداخته است.ترتیب کتاب،الفبایی است،در 10 جلد رحلی بزرگ،با چند جلد مستدرک و فهرستهای فنی.-شیعه شناسی.