- پیش گفتار 3
- فصل اول: عید در فرهنگ اسلام 6
- اشاره 6
- بخش اول: بهار و نوروز 6
- اشاره 6
- اشاره 7
- 1. نوروز در حدیث 7
- الف) دسته بندی حدیث های مربوط به «نوروز» 10
- ب) آداب نوروز 11
- ج) دعای تحویل سال 13
- اشاره 14
- 2. با برنامه سازان نوروز 14
- اشاره 15
- دو _ سرگرمی در خدمت اهداف والا 15
- یک _ ترویج ارزش های معنوی 15
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 15
- پنج _ برانگیختن احساسات پاک مردم 16
- چهار _ ظرافت و دقت در تهیه برنامه تحویل سال 16
- سه _ الگوسازی مناسب 16
- شش _ آراستن دیگرگونه سفره هفت سین 18
- هفت _ ساخت فیلم داستانی مناسب تحویل سال 19
- ب) پرسش های مردمی 26
- ج) زیرنویس 27
- نوروز، معجزه خدا در طبیعت 28
- اشاره 28
- د) متن ادبی 28
- عید دل های بهاری 30
- نوروز، روز تحول جان 32
- ه ) شعر 33
- اشاره 33
- نسیم نوروز 33
- بوی نوروز 34
- نوروز 35
- جمهوری اسلامی 36
- عید «حول حالنا» 36
- عید 36
- سلام بچه ها 37
- اشاره 37
- الف) متن ادبی 37
- 3. با کودکان در نوروز 37
- اشاره 37
- عید مبارک 38
- سفره معنی دار عید 38
- هم خودم، هم دیگران 40
- تحویل سال در حرم 40
- پرخوری ممنوع 41
- عید نوروز 42
- ب) شعر 42
- اشاره 42
- سال نو 43
- شهر بهار 43
- گل های لبخند 44
- درختان روح 45
- 4. نوروز در نگاه امام خمینی رحمه الله 46
- نوروز و یاد خدا 46
- اشاره 46
- خبر آمدن گل 46
- تحول قلب ها 47
- نوروز و تحویل سال 47
- عید واقعی 48
- عید مستضعفین 48
- عید مسلمین 48
- ملت ایران و تغییر محتوای نوروز 49
- تحول درونی 49
- 5. نوروز در نگاه مقام معظم رهبری 49
- اشاره 49
- پیوند نوروز با تاریخ اسلام 50
- نوروز واقعی 51
- نوروز و تحول در انسان ها 52
- نوروز و محاسبه اعمال سال گذشته 53
- نوروز و صله رحم 54
- 1. بهار، یاد آور رستاخیز 55
- فصل دوم: پیوند بهار و رستاخیز 55
- اشاره 55
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 57
- 2. با برنامه سازان نوروز 57
- ب) پرسش های مردمی 57
- اشاره 57
- ج) پرسش های کارشناسی 57
- یعنی بهار... 58
- د) زیرنویس 58
- 3. متن ادبی 58
- اشاره 58
- بر بال های بهار 60
- بهار و یک رنگی با طبیعت 61
- راز عید 62
- شکوه دوازدهم فروردین 63
- بهار انقلاب 65
- سلام بر بهار 66
- معنای بهار 67
- ضربان بهار در قلب باغ 68
- بهار چیست؟ 69
- لباس سبز بهار 71
- بهار می آید 72
- در آستانه بهار 74
- بهار دل ها 75
- بهار، قیامت طبیعت 76
- رستاخیز طبیعت 77
- بهار؛ درس خداشناسی 78
- خواهش سبز شدن 78
- برهان معاد 79
- تحول؛ درس بزرگ 79
- 4. شعر 79
- اشاره 79
- در انتظار بهار حقیقی 80
- اسرار بهار 81
- اوراق بهار 82
- بوی شکفتن 82
- از خدا ممنون باش 84
- نگار بردبار آمد... 84
- بخش دوم:آداب پسندیده ایام نوروز 86
- اشاره 86
- فصل اول: شادی 87
- 1. پیش نیازهای شادی 87
- اشاره 87
- 2. باید و نبایدهای شادی 90
- 3. شوخی و خنده 92
- اشاره 96
- 4. با برنامه سازان نوروز 96
- دو _ سالم سازی طنز 96
- اشاره 96
- یک _ غفلت زدایی 96
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 96
- ب) موضوع های برنامه سازی 98
- اشاره 98
- یک _ ساخت میان پرده های طنز 99
- دو _ تهیه گزارش های شاد 99
- سه _ به تصویر کشیدن مزاح معصومان علیهم السلام 100
- ج) پرسش های مردمی 100
- د) زیرنویس 101
- یک _ حدیث های کوتاه 101
- اشاره 101
- دو _ جمله های ادبی 103
- ه ) متن ادبی 104
- در جست وجوی شادی 104
- اشاره 104
- میثاقی دوباره با زندگی 107
- اشاره 108
- و) شعر 108
- شادی کنید اهل وطن 108
- هنگام طرب 110
- 1. دسته بندی پاکیزگی 112
- اشاره 112
- الف) پاکیزگی خانه 112
- فصل دوم: پاکیزگی 112
- اشاره 112
- ب) پاکیزگی روح و قلب 113
- ج) پاکیزگی اجتماع 113
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 115
- دو _ تبیین موضوع «نو» بودن 115
- سه _ بهره گیری از آیین های نوروز 115
- 2. با برنامه سازان نوروز 115
- یک _ تبیین موضوع خانه تکانی 115
- اشاره 115
- اشاره 115
- ب) پرسش های مردمی 116
- ج) زیرنویس 117
- ما چرا «نو» نشویم؟ 118
- اشاره 118
- د) متن ادبی 118
- در انتظار بهار 119
- چرا تو نو نشوی؟ 120
- آبشار مهر 121
- فصل زیبایی ها 121
- طرح دوستی با خود و خدا 122
- الف) زیارت آرامگاه شهیدان و درگذشتگان 123
- اشاره 123
- فصل سوم: دیدار 123
- 1. دسته بندی دیدارها 123
- اشاره 123
- ب) دید و بازدید عمومی 124
- ج) دیدار با پدر و مادر 127
- 2. بهره های دیدار 128
- 3. ویژگی های دیدار 129
- اشاره 129
- الف) دیدار کریمانه 129
- ب) آراستگی در دیدار 130
- ج) رفع کدورت با دیدار 131
- د) خوش رویی در دیدار 133
- 4. با برنامه سازان نوروز 136
- الف) پرسش های مردمی 136
- اشاره 136
- اشاره 137
- یک _ حدیث های کوتاه 137
- ب) زیرنویس 137
- دو _ جمله های ادبی 138
- ج) متن ادبی 138
- د) شعر 139
- اشاره 139
- بهار در شهر شهیدان 140
- صله رحم 140
- خوش رویی 141
- آشتی 141
- رفع کینه 141
- آشتی بین مؤمنان 142
- دیدار یار غایب 142
- زدودن کینه 143
- اشاره 144
- 1. ارزش و جایگاه میهمان نوازی 144
- فصل چهارم: میهمانی 144
- 2. ویژگی های میهمانان 146
- ب) همراهی و خوش رویی با میهمان 147
- اشاره 147
- الف) پذیرش دعوت 147
- 3. آداب میهمانی 147
- ج) خودداری از ریاکاری 149
- د) مراعات حال میزبان 151
- ه) بزرگداشت نعمت خداوند 152
- و) پرهیز از «تکلف» 152
- با برنامه سازان نوروز 155
- اشاره 155
- یک _ تبیین آداب مهمانی و مهمان نوازی در اسلام 155
- اشاره 155
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 155
- دو _ پرهیز از نمایش مهمانی های تجملاتی و تشریفاتی 156
- چهار _ بیان حکایت های معصومان علیهم السلام و شخصیت ها درباره مهمانی 156
- سه _ دقت در انتخاب افراد به عنوان میهمان در برنامه ها 156
- پنج _ بهره گیری از میان پرده های طنز 160
- ب) پرسش های مردمی 162
- اشاره 162
- ج) زیرنویس 162
- یک _ حدیث های کوتاه 162
- دو _ جمله های ادبی 163
- د) شعر 164
- فصل پنجم: هدیه عید 167
- اشاره 167
- 1. دسته بندی هدیه 168
- 2. پذیرفتن و جبران هدیه 169
- 3. ارزشمندترین هدیه 171
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 172
- اشاره 172
- حکایت بزرگان دین 172
- حکایت اول _ عجب هدیه ای 172
- اشاره 172
- حکایت دوم _ هدیه سفر 172
- 4. با برنامه سازان نوروز 172
- حکایت سوم _ هدیه عید امام خمینی رحمه الله 173
- حکایت چهارم _ هدیه امام به مسیحیان نوفل لوشاتو به مناسبت عید کریسمس 174
- حکایت پنجم _ پذیرفتن هدیه اهالی نوفل لوشاتو 175
- حکایت ششم _ هدیه دو دختر فرانسوی 175
- ب) پرسش های مردمی 176
- یک _ حدیث های کوتاه 177
- ج) زیرنویس 177
- اشاره 177
- د) شعر 178
- دو _ جمله های ادبی 178
- اشاره 180
- فصل ششم: سیر و سفر 180
- الف) همراه داشتن وسایل مورد نیاز 181
- ب) داشتن انگیزه نیک 181
- اشاره 181
- 1. پیشنهادهایی برای مسافران 181
- ج) گزینش همسفر خوب 182
- ه) سخاوت و مروت در سفر 183
- د) اخلاق نیکو با هم سفران 183
- و) مشورت با دیگران 184
- ز) یاری یکدیگر 184
- ح) حفظ آرامش و خون سردی در حوادث 185
- ط) مدیریت سفر 186
- ی) نماز اول وقت 186
- ل) رعایت بهداشت و حفظ سلامت در سفر 187
- ک) گفت وگوهای سودمند 187
- م) کمک به مسافران 188
- یک _ تأمل و تدبر در زیبایی ها و شگفتی های آفرینش 189
- اشاره 189
- ن) بهره گیری معنوی و فرهنگی 189
- دو _ زیارت 189
- سه _ دیدار آثار تاریخی برای عبرت گیری 190
- 2. با برنامه سازان نوروز 191
- الف) پرسش های مردمی 191
- اشاره 191
- ب) زیرنویس 192
- اشاره 192
- یک _ حدیث های کوتاه 192
- دو _ جمله های ادبی 193
- اشاره 194
- سفر 194
- انسان و سفر 194
- د) شعر 194
- نگاه و دل 194
- اشاره 194
- ج) متن ادبی 194
- سفر و پیامبران 195
- به کجا چنین شتابان 196
- پسندیدگی سفر 196
- سفر و سلامتی 197
- فایده سفر 198
- تجربه آموزی و سفر 198
- فصل هفتم: توجه به محرومان 199
- اشاره 199
- 1. نوازش کودکان بی سرپرست 202
- 2. با محروم ترین یتیمان 204
- 3. با برنامه سازان نوروز 206
- ساخت فیلم داستانی 206
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 206
- اشاره 206
- اشاره 206
- رنگ عطوفت 206
- اشاره 216
- یک _ حدیث های کوتاه 216
- ج) زیرنویس 216
- ب) پرسش های مردمی 216
- دو _ جمله های ادبی 217
- د) شعر 218
- فصل هشتم: صدقه 220
- اشاره 220
- 1. آثار صدقه 221
- الف) دفع کننده بلا 221
- اشاره 221
- ب) داروی درد 222
- ج) دفع نحوست 223
- ز) فرونشاننده خشم خدا 224
- ه ) افزون کننده عمر 224
- و) برکت دهنده مال 224
- د) نابودکننده گناه 224
- ط ) دورکننده از صفات اخلاقی ناپسند 225
- ی) پرورش دهنده ایمان و مانع از آتش دوزخ 225
- ح) نابودکننده رنج و غم 225
- 2. با برنامه سازان نوروز 226
- اشاره 226
- یک _ بهره گیری از میان پرده های نمایشی 226
- ک) شکننده پشت شیطان 226
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 226
- اشاره 226
- دو _ نقل حکایت آثار صدقه 227
- ب) پرسش های مردمی 227
- یک _ حدیث های کوتاه 228
- اشاره 228
- ج) زیرنویس 228
- دو _ جمله های ادبی 229
- د) شعر 230
- فصل نهم: یادآوری گذر عمر 232
- اشاره 232
- 1. ارزش عمر در نگاه قرآن و روایات 235
- 2. ارزش وقت در زندگی علمای ربانی 237
- 3. معجزه وقت در زندگی اندیشمندان 238
- ب) پرسش های مردمی 241
- اشاره 241
- 4. با برنامه سازان نوروز 241
- یک _ نقل حکایت بزرگان و اندیشمندان 241
- اشاره 241
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 241
- دو _ ساخت سرود و نماهنگ 241
- ج) زیرنویس 242
- اشاره 242
- یک _ حدیث های کوتاه 242
- دو _ جمله های ادبی 243
- اشاره 244
- د) متن ادبی 244
- فصل های زندگی 244
- کار امروز را به فردا میافکن 245
- امروز را دریابیم 246
- قدرشناسی از عمر 246
- فرصت ها را غنیمت شماریم 247
- کارنامه 248
- پلی به فردا 248
- ه ) شعر 249
- اشاره 249
- هنگام محاسبه 249
- رفوی عمر با کار 249
- پشیمانی از بهره برداری نادرست از عمر 250
- تأسف بر تلف کردن عمر 251
- متاع عمر 251
- غنیمت شمردن فرصت 252
- فصل دهم: تلاوت قرآن 253
- اشاره 253
- الف) پرسش های مردمی 254
- اشاره 254
- ب) زیرنویس 254
- یک _ حدیث های کوتاه 254
- اشاره 254
- با برنامه سازان نوروز 254
- دو _ جمله های ادبی 257
- اشاره 257
- ج) شعر 257
- بانگ قرآن 257
- بهین ره گشا 258
- به به ز قرآن ما 260
- جانم فدای قرآن 261
- فصل اول: چهارشنبه سوری 263
- بخش سوم: عادت های ناپسند ایام نوروز 263
- 1. آسیب آتش افروزی 263
- اشاره 263
- اشاره 263
- 2. نفی چهارشنبه سوری 264
- 3. سوءاستفاده از نام دین برای آتش افروزی 265
- اشاره 268
- ب) پرسش های مردمی 268
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 268
- 4. با برنامه سازان نوروز 268
- ج) پرسش های کارشناسی 269
- د) زیرنویس 270
- اشاره 270
- یک _ حدیث های کوتاه 270
- دو _ جمله های ادبی 271
- 1. نکوهش اسراف و مصرف زدگی 273
- فصل دوم: اسراف و مصرف زدگی 273
- اشاره 273
- اشاره 275
- الف) مصرف مازاد بر کفایت 275
- 2. مصداق های اسراف 275
- ج) هدر دادن منابع 276
- ب) مصرف نابجا و ناروا 276
- د) میهمانی های تشریفاتی 277
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 278
- 3. با برنامه سازان نوروز 278
- اشاره 278
- اشاره 279
- ج) زیرنویس 279
- ب) پرسش های مردمی 279
- یک _ حدیث های کوتاه 279
- دو _ جمله های ادبی 280
- اشاره 281
- 4. دیدگاه های مقام معظم رهبری درباره اسراف 281
- مصادیق اسراف 281
- تعریف اسراف 281
- نقش پیش گیری از اسراف در آینده 282
- وضعیت اسراف در کشور 282
- وظایف مسئولان 282
- همکاری مردم و مسئولان 282
- 5. نقل سیره امام خمینی رحمه الله درباره اسراف 283
- اسراف از نظر شرع و منطق 283
- الف) پیش گیری از اسراف برق 283
- خاطره اول 283
- اشاره 283
- اشاره 283
- ب) پیش گیری از اسراف آب 284
- اشاره 284
- خاطره دوم 284
- خاطره سوم 284
- خاطره اول 284
- خاطره دوم 284
- خاطره سوم 285
- خاطره پنجم 285
- خاطره چهارم 285
- د) صرفه جویی در دستمال کاغذی 286
- ج) صرفه جویی در کاغذ 286
- فصل سوم: بیهوده گذراندن وقت 287
- اشاره 287
- 1. مجلس های وقت گذرانی 287
- 2. زیاده روی در شوخی و خنده 289
- 3. اتلاف تعطیلات 293
- الف) مطالعه کتاب 293
- اشاره 293
- 4. پیشنهادهایی برای اوقات فراغت 293
- ج) نگاشتن خاطره ها و تجربه های ارزشمند 294
- ب) رسیدگی به امور فرزندان 294
- 5. زیرنویس 295
- د) رسیدگی به امور خانه 295
- 6. شعر 296
- اشاره 297
- فصل چهارم: نفی خرافه در سیزده به در 297
- ج) خسارت زدن به طبیعت 300
- ب) سوءاستفاده فرصت طلبان 300
- اشاره 300
- الف) ایجاد ترافیک سنگین و حوادث ناگوار 300
- 1. آسیب شناسی 300
- د) تضییع حقوق دیگران 301
- ه ) تفاخر اغنیا و دل گیری فقرا 301
- و) تفریح های ناسالم و انحراف اخلاقی 302
- اشاره 302
- 2. با برنامه سازان نوروز 302
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 302
- ب) پرسش های مردمی 304
- ج) زیرنویس 305
- د) حکایت های معصومین علیهم السلام 306
- حکایت اول _ امام علی علیه السلام و پیشگو 306
- اشاره 306
- حکایت دوم _ امام صادق علیه السلامو منجم 307
- اشاره 308
- رستاخیز طبیعت 308
- ه) متن ادبی 308
- طبیعت 309
- انسان امروزی و طبیعت 309
- بهانه ای برای با هم بودن 310
- پیام مهر 310
- 3. دیدگاه مقام معظم رهبری درباره طبیعت 311
- اهمیت درخت و گیاه 311
- فرهنگ سازی 311
- اشاره 311
- امانت الهی 312
- حفظ منابع طبیعی 312
- خرافه؛ ممنوع 313
- 4. طبیعت و کودکان 314
- زنگ طراوت 314
- روز طبیعت 314
- اشاره 314
- نگاه سبز 314
- نقاشی طبیعت 315
- یک هدیه 315
- کتاب 317
- کتاب نامه 317
- نشریه 318
درباره روایت امام کاظم علیه السلام باید گفت ممکن است رد مشروعیت نوروز از سوی حضرت کاظم علیه السلام ، پوششی برای رد پیشنهاد حاکم ستمگر و فرار از پی آمدهای اجتماعی آن بوده باشد. در آن عصر، تشکیلات نظامی و سیاسی بنی عباس در اختیار ایرانیان بود و علاقه ایرانیان به اهل بیت علیهم السلام را همگان می دانستند. منصور می خواست با این پیشنهاد، هم خود را به اهل بیت نزدیک نشان دهد و هم ایرانیان را همراه خود قلمداد کند. با این تحلیل، ممکن است پذیرش حضرت برای جلوس عید، همچون پذیرش ولایت عهدی مأمون از سوی امام رضا علیه السلام ، از روی اجبار و اکراه بوده باشد.(1)
بی گمان، احیای سنت ها و آداب و رسوم خرافی و نامشروع و دامن زدن به باورهای نادرست، همچنان که در هیچ مورد دیگری پذیرفتنی نیست، در مورد عید نوروز نیز توجیهی ندارد. البته دید و بازدید و پاکیزگی و بسیاری دیگر از ارزش های مورد تأیید اسلام در عید نوروز بدون اشکال است. پس از مجموعه روایت های مربوط به نوروز، اگر نتوان تأییدی برای نوروز به دست آورد، بی شک، انکاری نیز به دست نمی آید.
ب) آداب نوروز
ب) آداب نوروز
در احادیث پیشوایان معصوم علیهم السلام برای نوروز، آدابی آمده است که طراوت بهاری نوروز را فضایی روحانی می بخشد. عمل به سخنان بزرگان دین، ما را از برکت های نوروز بهره مند می سازد. امام صادق علیه السلام فرمود:
چون نوروز فرا رسد، غسل کن؛ پاکیزه ترین لباس خویش را به تن کن؛ به
1- محمود لطیفی، چهل حدیث عید، ص 78.