- پیش گفتار 3
- بخش اول: بهار و نوروز 6
- اشاره 6
- فصل اول: عید در فرهنگ اسلام 6
- اشاره 6
- اشاره 7
- 1. نوروز در حدیث 7
- الف) دسته بندی حدیث های مربوط به «نوروز» 10
- ب) آداب نوروز 11
- ج) دعای تحویل سال 13
- اشاره 14
- 2. با برنامه سازان نوروز 14
- یک _ ترویج ارزش های معنوی 15
- اشاره 15
- دو _ سرگرمی در خدمت اهداف والا 15
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 15
- پنج _ برانگیختن احساسات پاک مردم 16
- چهار _ ظرافت و دقت در تهیه برنامه تحویل سال 16
- سه _ الگوسازی مناسب 16
- شش _ آراستن دیگرگونه سفره هفت سین 18
- هفت _ ساخت فیلم داستانی مناسب تحویل سال 19
- ب) پرسش های مردمی 26
- ج) زیرنویس 27
- نوروز، معجزه خدا در طبیعت 28
- د) متن ادبی 28
- اشاره 28
- عید دل های بهاری 30
- نوروز، روز تحول جان 32
- اشاره 33
- نسیم نوروز 33
- ه ) شعر 33
- بوی نوروز 34
- نوروز 35
- جمهوری اسلامی 36
- عید «حول حالنا» 36
- عید 36
- اشاره 37
- الف) متن ادبی 37
- 3. با کودکان در نوروز 37
- سلام بچه ها 37
- اشاره 37
- عید مبارک 38
- سفره معنی دار عید 38
- هم خودم، هم دیگران 40
- تحویل سال در حرم 40
- پرخوری ممنوع 41
- عید نوروز 42
- ب) شعر 42
- اشاره 42
- شهر بهار 43
- سال نو 43
- گل های لبخند 44
- درختان روح 45
- خبر آمدن گل 46
- اشاره 46
- نوروز و یاد خدا 46
- 4. نوروز در نگاه امام خمینی رحمه الله 46
- نوروز و تحویل سال 47
- تحول قلب ها 47
- عید واقعی 48
- عید مستضعفین 48
- عید مسلمین 48
- ملت ایران و تغییر محتوای نوروز 49
- تحول درونی 49
- 5. نوروز در نگاه مقام معظم رهبری 49
- اشاره 49
- پیوند نوروز با تاریخ اسلام 50
- نوروز واقعی 51
- نوروز و تحول در انسان ها 52
- نوروز و محاسبه اعمال سال گذشته 53
- نوروز و صله رحم 54
- 1. بهار، یاد آور رستاخیز 55
- فصل دوم: پیوند بهار و رستاخیز 55
- اشاره 55
- 2. با برنامه سازان نوروز 57
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 57
- ج) پرسش های کارشناسی 57
- ب) پرسش های مردمی 57
- اشاره 57
- یعنی بهار... 58
- 3. متن ادبی 58
- اشاره 58
- د) زیرنویس 58
- بر بال های بهار 60
- بهار و یک رنگی با طبیعت 61
- راز عید 62
- شکوه دوازدهم فروردین 63
- بهار انقلاب 65
- سلام بر بهار 66
- معنای بهار 67
- ضربان بهار در قلب باغ 68
- بهار چیست؟ 69
- لباس سبز بهار 71
- بهار می آید 72
- در آستانه بهار 74
- بهار دل ها 75
- بهار، قیامت طبیعت 76
- رستاخیز طبیعت 77
- بهار؛ درس خداشناسی 78
- خواهش سبز شدن 78
- تحول؛ درس بزرگ 79
- برهان معاد 79
- اشاره 79
- 4. شعر 79
- در انتظار بهار حقیقی 80
- اسرار بهار 81
- اوراق بهار 82
- بوی شکفتن 82
- نگار بردبار آمد... 84
- از خدا ممنون باش 84
- اشاره 86
- بخش دوم:آداب پسندیده ایام نوروز 86
- اشاره 87
- فصل اول: شادی 87
- 1. پیش نیازهای شادی 87
- 2. باید و نبایدهای شادی 90
- 3. شوخی و خنده 92
- 4. با برنامه سازان نوروز 96
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 96
- اشاره 96
- یک _ غفلت زدایی 96
- اشاره 96
- دو _ سالم سازی طنز 96
- اشاره 98
- ب) موضوع های برنامه سازی 98
- دو _ تهیه گزارش های شاد 99
- یک _ ساخت میان پرده های طنز 99
- سه _ به تصویر کشیدن مزاح معصومان علیهم السلام 100
- ج) پرسش های مردمی 100
- د) زیرنویس 101
- یک _ حدیث های کوتاه 101
- اشاره 101
- دو _ جمله های ادبی 103
- اشاره 104
- در جست وجوی شادی 104
- ه ) متن ادبی 104
- میثاقی دوباره با زندگی 107
- شادی کنید اهل وطن 108
- و) شعر 108
- اشاره 108
- هنگام طرب 110
- اشاره 112
- اشاره 112
- فصل دوم: پاکیزگی 112
- 1. دسته بندی پاکیزگی 112
- الف) پاکیزگی خانه 112
- ج) پاکیزگی اجتماع 113
- ب) پاکیزگی روح و قلب 113
- اشاره 115
- سه _ بهره گیری از آیین های نوروز 115
- اشاره 115
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 115
- یک _ تبیین موضوع خانه تکانی 115
- دو _ تبیین موضوع «نو» بودن 115
- 2. با برنامه سازان نوروز 115
- ب) پرسش های مردمی 116
- ج) زیرنویس 117
- ما چرا «نو» نشویم؟ 118
- اشاره 118
- د) متن ادبی 118
- در انتظار بهار 119
- چرا تو نو نشوی؟ 120
- آبشار مهر 121
- فصل زیبایی ها 121
- طرح دوستی با خود و خدا 122
- فصل سوم: دیدار 123
- الف) زیارت آرامگاه شهیدان و درگذشتگان 123
- 1. دسته بندی دیدارها 123
- اشاره 123
- اشاره 123
- ب) دید و بازدید عمومی 124
- ج) دیدار با پدر و مادر 127
- 2. بهره های دیدار 128
- اشاره 129
- 3. ویژگی های دیدار 129
- الف) دیدار کریمانه 129
- ب) آراستگی در دیدار 130
- ج) رفع کدورت با دیدار 131
- د) خوش رویی در دیدار 133
- الف) پرسش های مردمی 136
- اشاره 136
- 4. با برنامه سازان نوروز 136
- اشاره 137
- یک _ حدیث های کوتاه 137
- ب) زیرنویس 137
- ج) متن ادبی 138
- دو _ جمله های ادبی 138
- اشاره 139
- د) شعر 139
- صله رحم 140
- بهار در شهر شهیدان 140
- رفع کینه 141
- خوش رویی 141
- آشتی 141
- دیدار یار غایب 142
- آشتی بین مؤمنان 142
- زدودن کینه 143
- 1. ارزش و جایگاه میهمان نوازی 144
- فصل چهارم: میهمانی 144
- اشاره 144
- 2. ویژگی های میهمانان 146
- اشاره 147
- ب) همراهی و خوش رویی با میهمان 147
- الف) پذیرش دعوت 147
- 3. آداب میهمانی 147
- ج) خودداری از ریاکاری 149
- د) مراعات حال میزبان 151
- ه) بزرگداشت نعمت خداوند 152
- و) پرهیز از «تکلف» 152
- اشاره 155
- با برنامه سازان نوروز 155
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 155
- یک _ تبیین آداب مهمانی و مهمان نوازی در اسلام 155
- اشاره 155
- چهار _ بیان حکایت های معصومان علیهم السلام و شخصیت ها درباره مهمانی 156
- دو _ پرهیز از نمایش مهمانی های تجملاتی و تشریفاتی 156
- سه _ دقت در انتخاب افراد به عنوان میهمان در برنامه ها 156
- پنج _ بهره گیری از میان پرده های طنز 160
- اشاره 162
- یک _ حدیث های کوتاه 162
- ج) زیرنویس 162
- ب) پرسش های مردمی 162
- دو _ جمله های ادبی 163
- د) شعر 164
- اشاره 167
- فصل پنجم: هدیه عید 167
- 1. دسته بندی هدیه 168
- 2. پذیرفتن و جبران هدیه 169
- 3. ارزشمندترین هدیه 171
- 4. با برنامه سازان نوروز 172
- حکایت اول _ عجب هدیه ای 172
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 172
- حکایت دوم _ هدیه سفر 172
- اشاره 172
- حکایت بزرگان دین 172
- اشاره 172
- حکایت سوم _ هدیه عید امام خمینی رحمه الله 173
- حکایت چهارم _ هدیه امام به مسیحیان نوفل لوشاتو به مناسبت عید کریسمس 174
- حکایت ششم _ هدیه دو دختر فرانسوی 175
- حکایت پنجم _ پذیرفتن هدیه اهالی نوفل لوشاتو 175
- ب) پرسش های مردمی 176
- یک _ حدیث های کوتاه 177
- ج) زیرنویس 177
- اشاره 177
- دو _ جمله های ادبی 178
- د) شعر 178
- فصل ششم: سیر و سفر 180
- اشاره 180
- ب) داشتن انگیزه نیک 181
- 1. پیشنهادهایی برای مسافران 181
- اشاره 181
- الف) همراه داشتن وسایل مورد نیاز 181
- ج) گزینش همسفر خوب 182
- ه) سخاوت و مروت در سفر 183
- د) اخلاق نیکو با هم سفران 183
- ز) یاری یکدیگر 184
- و) مشورت با دیگران 184
- ح) حفظ آرامش و خون سردی در حوادث 185
- ی) نماز اول وقت 186
- ط) مدیریت سفر 186
- ک) گفت وگوهای سودمند 187
- ل) رعایت بهداشت و حفظ سلامت در سفر 187
- م) کمک به مسافران 188
- اشاره 189
- ن) بهره گیری معنوی و فرهنگی 189
- دو _ زیارت 189
- یک _ تأمل و تدبر در زیبایی ها و شگفتی های آفرینش 189
- سه _ دیدار آثار تاریخی برای عبرت گیری 190
- الف) پرسش های مردمی 191
- 2. با برنامه سازان نوروز 191
- اشاره 191
- ب) زیرنویس 192
- اشاره 192
- یک _ حدیث های کوتاه 192
- دو _ جمله های ادبی 193
- نگاه و دل 194
- انسان و سفر 194
- ج) متن ادبی 194
- د) شعر 194
- سفر 194
- اشاره 194
- اشاره 194
- سفر و پیامبران 195
- به کجا چنین شتابان 196
- پسندیدگی سفر 196
- سفر و سلامتی 197
- تجربه آموزی و سفر 198
- فایده سفر 198
- فصل هفتم: توجه به محرومان 199
- اشاره 199
- 1. نوازش کودکان بی سرپرست 202
- 2. با محروم ترین یتیمان 204
- ساخت فیلم داستانی 206
- اشاره 206
- 3. با برنامه سازان نوروز 206
- اشاره 206
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 206
- رنگ عطوفت 206
- ب) پرسش های مردمی 216
- اشاره 216
- ج) زیرنویس 216
- یک _ حدیث های کوتاه 216
- دو _ جمله های ادبی 217
- د) شعر 218
- اشاره 220
- فصل هشتم: صدقه 220
- 1. آثار صدقه 221
- الف) دفع کننده بلا 221
- اشاره 221
- ب) داروی درد 222
- ج) دفع نحوست 223
- د) نابودکننده گناه 224
- و) برکت دهنده مال 224
- ه ) افزون کننده عمر 224
- ز) فرونشاننده خشم خدا 224
- ح) نابودکننده رنج و غم 225
- ی) پرورش دهنده ایمان و مانع از آتش دوزخ 225
- ط ) دورکننده از صفات اخلاقی ناپسند 225
- اشاره 226
- یک _ بهره گیری از میان پرده های نمایشی 226
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 226
- ک) شکننده پشت شیطان 226
- اشاره 226
- 2. با برنامه سازان نوروز 226
- ب) پرسش های مردمی 227
- دو _ نقل حکایت آثار صدقه 227
- ج) زیرنویس 228
- اشاره 228
- یک _ حدیث های کوتاه 228
- دو _ جمله های ادبی 229
- د) شعر 230
- فصل نهم: یادآوری گذر عمر 232
- اشاره 232
- 1. ارزش عمر در نگاه قرآن و روایات 235
- 2. ارزش وقت در زندگی علمای ربانی 237
- 3. معجزه وقت در زندگی اندیشمندان 238
- اشاره 241
- یک _ نقل حکایت بزرگان و اندیشمندان 241
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 241
- 4. با برنامه سازان نوروز 241
- دو _ ساخت سرود و نماهنگ 241
- ب) پرسش های مردمی 241
- اشاره 241
- ج) زیرنویس 242
- اشاره 242
- یک _ حدیث های کوتاه 242
- دو _ جمله های ادبی 243
- فصل های زندگی 244
- اشاره 244
- د) متن ادبی 244
- کار امروز را به فردا میافکن 245
- قدرشناسی از عمر 246
- امروز را دریابیم 246
- فرصت ها را غنیمت شماریم 247
- کارنامه 248
- پلی به فردا 248
- اشاره 249
- هنگام محاسبه 249
- ه ) شعر 249
- رفوی عمر با کار 249
- پشیمانی از بهره برداری نادرست از عمر 250
- تأسف بر تلف کردن عمر 251
- متاع عمر 251
- غنیمت شمردن فرصت 252
- اشاره 253
- فصل دهم: تلاوت قرآن 253
- اشاره 254
- الف) پرسش های مردمی 254
- اشاره 254
- ب) زیرنویس 254
- با برنامه سازان نوروز 254
- یک _ حدیث های کوتاه 254
- دو _ جمله های ادبی 257
- ج) شعر 257
- اشاره 257
- بانگ قرآن 257
- بهین ره گشا 258
- به به ز قرآن ما 260
- جانم فدای قرآن 261
- فصل اول: چهارشنبه سوری 263
- اشاره 263
- 1. آسیب آتش افروزی 263
- اشاره 263
- بخش سوم: عادت های ناپسند ایام نوروز 263
- 2. نفی چهارشنبه سوری 264
- 3. سوءاستفاده از نام دین برای آتش افروزی 265
- 4. با برنامه سازان نوروز 268
- اشاره 268
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 268
- ب) پرسش های مردمی 268
- ج) پرسش های کارشناسی 269
- اشاره 270
- یک _ حدیث های کوتاه 270
- د) زیرنویس 270
- دو _ جمله های ادبی 271
- فصل دوم: اسراف و مصرف زدگی 273
- اشاره 273
- 1. نکوهش اسراف و مصرف زدگی 273
- اشاره 275
- الف) مصرف مازاد بر کفایت 275
- 2. مصداق های اسراف 275
- ب) مصرف نابجا و ناروا 276
- ج) هدر دادن منابع 276
- د) میهمانی های تشریفاتی 277
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 278
- 3. با برنامه سازان نوروز 278
- اشاره 278
- اشاره 279
- ج) زیرنویس 279
- ب) پرسش های مردمی 279
- یک _ حدیث های کوتاه 279
- دو _ جمله های ادبی 280
- 4. دیدگاه های مقام معظم رهبری درباره اسراف 281
- اشاره 281
- تعریف اسراف 281
- مصادیق اسراف 281
- وضعیت اسراف در کشور 282
- وظایف مسئولان 282
- همکاری مردم و مسئولان 282
- نقش پیش گیری از اسراف در آینده 282
- اشاره 283
- خاطره اول 283
- اسراف از نظر شرع و منطق 283
- الف) پیش گیری از اسراف برق 283
- اشاره 283
- 5. نقل سیره امام خمینی رحمه الله درباره اسراف 283
- اشاره 284
- خاطره دوم 284
- ب) پیش گیری از اسراف آب 284
- خاطره سوم 284
- خاطره دوم 284
- خاطره اول 284
- خاطره سوم 285
- خاطره چهارم 285
- خاطره پنجم 285
- ج) صرفه جویی در کاغذ 286
- د) صرفه جویی در دستمال کاغذی 286
- فصل سوم: بیهوده گذراندن وقت 287
- اشاره 287
- 1. مجلس های وقت گذرانی 287
- 2. زیاده روی در شوخی و خنده 289
- 3. اتلاف تعطیلات 293
- الف) مطالعه کتاب 293
- اشاره 293
- 4. پیشنهادهایی برای اوقات فراغت 293
- ج) نگاشتن خاطره ها و تجربه های ارزشمند 294
- ب) رسیدگی به امور فرزندان 294
- 5. زیرنویس 295
- د) رسیدگی به امور خانه 295
- 6. شعر 296
- اشاره 297
- فصل چهارم: نفی خرافه در سیزده به در 297
- ج) خسارت زدن به طبیعت 300
- ب) سوءاستفاده فرصت طلبان 300
- اشاره 300
- الف) ایجاد ترافیک سنگین و حوادث ناگوار 300
- 1. آسیب شناسی 300
- د) تضییع حقوق دیگران 301
- ه ) تفاخر اغنیا و دل گیری فقرا 301
- و) تفریح های ناسالم و انحراف اخلاقی 302
- اشاره 302
- 2. با برنامه سازان نوروز 302
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 302
- ب) پرسش های مردمی 304
- ج) زیرنویس 305
- د) حکایت های معصومین علیهم السلام 306
- اشاره 306
- حکایت اول _ امام علی علیه السلام و پیشگو 306
- حکایت دوم _ امام صادق علیه السلامو منجم 307
- رستاخیز طبیعت 308
- ه) متن ادبی 308
- اشاره 308
- طبیعت 309
- انسان امروزی و طبیعت 309
- بهانه ای برای با هم بودن 310
- پیام مهر 310
- 3. دیدگاه مقام معظم رهبری درباره طبیعت 311
- فرهنگ سازی 311
- اهمیت درخت و گیاه 311
- اشاره 311
- حفظ منابع طبیعی 312
- امانت الهی 312
- خرافه؛ ممنوع 313
- زنگ طراوت 314
- روز طبیعت 314
- اشاره 314
- نگاه سبز 314
- 4. طبیعت و کودکان 314
- نقاشی طبیعت 315
- یک هدیه 315
- کتاب 317
- کتاب نامه 317
- نشریه 318
سال کند؛ خداوند هر چه خواهد، انجام خواهد داد.(1)
براساس روایت ها، آثار صله رحم، افزایش عمر، آسان شدن حساب رسی در روز قیامت، ایجاد محبت، رفع بلاها، ازدیاد رزق و نیکویی اخلاق است.
ج) دیدار با پدر و مادر
ج) دیدار با پدر و مادر
احترام به پدر و مادر و اطاعت و محبتشان از جمله وظایف فرزندان و از فرایض مهم اسلام است. خداوند در قرآن، سیزده بار از نیکی و احسان به پدر و مادر سخن به میان آورده است. در هفت مورد پس از دعوت به یکتایی و شکر خدا، بدون درنگ به احسان و تشکر از والدین پرداخته است. در سوره بقره فرموده است:
ای پیامبر! به یاد آر زمانی را که ما از بنی اسرائیل پیمان گرفتیم که جز خداوند را پرستش نکنند و نسبت به پدر و مادر خود نیکی ورزند. (بقره: 83)
پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله فرموده است:
صدقه به موقع و نیکوکاری و نیکی با پدر و مادر و پیوستگی خویشاوند بدبختی را به خوش بختی مبدل کند و عمر را افزایش دهد و از مرگ های بد جلوگیری کند.(2)
دیدار پدر و مادر به ویژه آنها که سالخورده ترند، از عادت های نیکوی نوروز در فرهنگ اسلامی ماست. این خصلت نیکو، هم حق شناسی نسبت به زحمات بی دریغ والدین است و هم سبب گرمی کانون خانواده ها خواهد شد. اهمیت این مطلب آن گاه آشکارتر می شود که بدانیم از دیدگاه قرآن،
1- قال ابوالحسن الرضا علیه السلام : «تَکُونُ الرَّجُلُ یَصِلُ رَحِمَهُ فَیَکُونُ قَد بَقِیَ مِنْ عُمْرِهِ ثَلاث سِنین فَیُصَیِّرُها اللّهُ ثَلاثینَ سَنهً وَ یَفْعَلُ اللّهُ ما یَشاءُ.» ترجمه اصول کافی، ج3، کتاب ایمان وکفر، باب صله رحم، ص 221.
2- نهج الفصاحه موضوعی، ص 116.