- پیش گفتار 3
- فصل اول: عید در فرهنگ اسلام 6
- بخش اول: بهار و نوروز 6
- اشاره 6
- اشاره 6
- اشاره 7
- 1. نوروز در حدیث 7
- الف) دسته بندی حدیث های مربوط به «نوروز» 10
- ب) آداب نوروز 11
- ج) دعای تحویل سال 13
- اشاره 14
- 2. با برنامه سازان نوروز 14
- دو _ سرگرمی در خدمت اهداف والا 15
- اشاره 15
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 15
- یک _ ترویج ارزش های معنوی 15
- پنج _ برانگیختن احساسات پاک مردم 16
- سه _ الگوسازی مناسب 16
- چهار _ ظرافت و دقت در تهیه برنامه تحویل سال 16
- شش _ آراستن دیگرگونه سفره هفت سین 18
- هفت _ ساخت فیلم داستانی مناسب تحویل سال 19
- ب) پرسش های مردمی 26
- ج) زیرنویس 27
- اشاره 28
- نوروز، معجزه خدا در طبیعت 28
- د) متن ادبی 28
- عید دل های بهاری 30
- نوروز، روز تحول جان 32
- اشاره 33
- ه ) شعر 33
- نسیم نوروز 33
- بوی نوروز 34
- نوروز 35
- جمهوری اسلامی 36
- عید «حول حالنا» 36
- عید 36
- اشاره 37
- 3. با کودکان در نوروز 37
- اشاره 37
- الف) متن ادبی 37
- سلام بچه ها 37
- عید مبارک 38
- سفره معنی دار عید 38
- هم خودم، هم دیگران 40
- تحویل سال در حرم 40
- پرخوری ممنوع 41
- عید نوروز 42
- اشاره 42
- ب) شعر 42
- شهر بهار 43
- سال نو 43
- گل های لبخند 44
- درختان روح 45
- خبر آمدن گل 46
- 4. نوروز در نگاه امام خمینی رحمه الله 46
- نوروز و یاد خدا 46
- اشاره 46
- تحول قلب ها 47
- نوروز و تحویل سال 47
- عید مسلمین 48
- عید مستضعفین 48
- عید واقعی 48
- ملت ایران و تغییر محتوای نوروز 49
- 5. نوروز در نگاه مقام معظم رهبری 49
- اشاره 49
- تحول درونی 49
- پیوند نوروز با تاریخ اسلام 50
- نوروز واقعی 51
- نوروز و تحول در انسان ها 52
- نوروز و محاسبه اعمال سال گذشته 53
- نوروز و صله رحم 54
- 1. بهار، یاد آور رستاخیز 55
- فصل دوم: پیوند بهار و رستاخیز 55
- اشاره 55
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 57
- ب) پرسش های مردمی 57
- ج) پرسش های کارشناسی 57
- 2. با برنامه سازان نوروز 57
- اشاره 57
- 3. متن ادبی 58
- اشاره 58
- یعنی بهار... 58
- د) زیرنویس 58
- بر بال های بهار 60
- بهار و یک رنگی با طبیعت 61
- راز عید 62
- شکوه دوازدهم فروردین 63
- بهار انقلاب 65
- سلام بر بهار 66
- معنای بهار 67
- ضربان بهار در قلب باغ 68
- بهار چیست؟ 69
- لباس سبز بهار 71
- بهار می آید 72
- در آستانه بهار 74
- بهار دل ها 75
- بهار، قیامت طبیعت 76
- رستاخیز طبیعت 77
- خواهش سبز شدن 78
- بهار؛ درس خداشناسی 78
- تحول؛ درس بزرگ 79
- اشاره 79
- برهان معاد 79
- 4. شعر 79
- در انتظار بهار حقیقی 80
- اسرار بهار 81
- بوی شکفتن 82
- اوراق بهار 82
- از خدا ممنون باش 84
- نگار بردبار آمد... 84
- بخش دوم:آداب پسندیده ایام نوروز 86
- اشاره 86
- فصل اول: شادی 87
- اشاره 87
- 1. پیش نیازهای شادی 87
- 2. باید و نبایدهای شادی 90
- 3. شوخی و خنده 92
- دو _ سالم سازی طنز 96
- اشاره 96
- اشاره 96
- 4. با برنامه سازان نوروز 96
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 96
- یک _ غفلت زدایی 96
- اشاره 98
- ب) موضوع های برنامه سازی 98
- دو _ تهیه گزارش های شاد 99
- یک _ ساخت میان پرده های طنز 99
- ج) پرسش های مردمی 100
- سه _ به تصویر کشیدن مزاح معصومان علیهم السلام 100
- د) زیرنویس 101
- یک _ حدیث های کوتاه 101
- اشاره 101
- دو _ جمله های ادبی 103
- اشاره 104
- در جست وجوی شادی 104
- ه ) متن ادبی 104
- میثاقی دوباره با زندگی 107
- شادی کنید اهل وطن 108
- و) شعر 108
- اشاره 108
- هنگام طرب 110
- الف) پاکیزگی خانه 112
- اشاره 112
- اشاره 112
- 1. دسته بندی پاکیزگی 112
- فصل دوم: پاکیزگی 112
- ب) پاکیزگی روح و قلب 113
- ج) پاکیزگی اجتماع 113
- دو _ تبیین موضوع «نو» بودن 115
- سه _ بهره گیری از آیین های نوروز 115
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 115
- اشاره 115
- یک _ تبیین موضوع خانه تکانی 115
- 2. با برنامه سازان نوروز 115
- اشاره 115
- ب) پرسش های مردمی 116
- ج) زیرنویس 117
- د) متن ادبی 118
- ما چرا «نو» نشویم؟ 118
- اشاره 118
- در انتظار بهار 119
- چرا تو نو نشوی؟ 120
- فصل زیبایی ها 121
- آبشار مهر 121
- طرح دوستی با خود و خدا 122
- 1. دسته بندی دیدارها 123
- الف) زیارت آرامگاه شهیدان و درگذشتگان 123
- فصل سوم: دیدار 123
- اشاره 123
- اشاره 123
- ب) دید و بازدید عمومی 124
- ج) دیدار با پدر و مادر 127
- 2. بهره های دیدار 128
- 3. ویژگی های دیدار 129
- اشاره 129
- الف) دیدار کریمانه 129
- ب) آراستگی در دیدار 130
- ج) رفع کدورت با دیدار 131
- د) خوش رویی در دیدار 133
- الف) پرسش های مردمی 136
- اشاره 136
- 4. با برنامه سازان نوروز 136
- یک _ حدیث های کوتاه 137
- اشاره 137
- ب) زیرنویس 137
- دو _ جمله های ادبی 138
- ج) متن ادبی 138
- اشاره 139
- د) شعر 139
- بهار در شهر شهیدان 140
- صله رحم 140
- آشتی 141
- رفع کینه 141
- خوش رویی 141
- دیدار یار غایب 142
- آشتی بین مؤمنان 142
- زدودن کینه 143
- فصل چهارم: میهمانی 144
- 1. ارزش و جایگاه میهمان نوازی 144
- اشاره 144
- 2. ویژگی های میهمانان 146
- الف) پذیرش دعوت 147
- اشاره 147
- 3. آداب میهمانی 147
- ب) همراهی و خوش رویی با میهمان 147
- ج) خودداری از ریاکاری 149
- د) مراعات حال میزبان 151
- ه) بزرگداشت نعمت خداوند 152
- و) پرهیز از «تکلف» 152
- اشاره 155
- با برنامه سازان نوروز 155
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 155
- اشاره 155
- یک _ تبیین آداب مهمانی و مهمان نوازی در اسلام 155
- چهار _ بیان حکایت های معصومان علیهم السلام و شخصیت ها درباره مهمانی 156
- سه _ دقت در انتخاب افراد به عنوان میهمان در برنامه ها 156
- دو _ پرهیز از نمایش مهمانی های تجملاتی و تشریفاتی 156
- پنج _ بهره گیری از میان پرده های طنز 160
- ب) پرسش های مردمی 162
- یک _ حدیث های کوتاه 162
- ج) زیرنویس 162
- اشاره 162
- دو _ جمله های ادبی 163
- د) شعر 164
- اشاره 167
- فصل پنجم: هدیه عید 167
- 1. دسته بندی هدیه 168
- 2. پذیرفتن و جبران هدیه 169
- 3. ارزشمندترین هدیه 171
- حکایت دوم _ هدیه سفر 172
- حکایت اول _ عجب هدیه ای 172
- اشاره 172
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 172
- 4. با برنامه سازان نوروز 172
- حکایت بزرگان دین 172
- اشاره 172
- حکایت سوم _ هدیه عید امام خمینی رحمه الله 173
- حکایت چهارم _ هدیه امام به مسیحیان نوفل لوشاتو به مناسبت عید کریسمس 174
- حکایت ششم _ هدیه دو دختر فرانسوی 175
- حکایت پنجم _ پذیرفتن هدیه اهالی نوفل لوشاتو 175
- ب) پرسش های مردمی 176
- اشاره 177
- ج) زیرنویس 177
- یک _ حدیث های کوتاه 177
- د) شعر 178
- دو _ جمله های ادبی 178
- فصل ششم: سیر و سفر 180
- اشاره 180
- 1. پیشنهادهایی برای مسافران 181
- ب) داشتن انگیزه نیک 181
- الف) همراه داشتن وسایل مورد نیاز 181
- اشاره 181
- ج) گزینش همسفر خوب 182
- ه) سخاوت و مروت در سفر 183
- د) اخلاق نیکو با هم سفران 183
- ز) یاری یکدیگر 184
- و) مشورت با دیگران 184
- ح) حفظ آرامش و خون سردی در حوادث 185
- ی) نماز اول وقت 186
- ط) مدیریت سفر 186
- ل) رعایت بهداشت و حفظ سلامت در سفر 187
- ک) گفت وگوهای سودمند 187
- م) کمک به مسافران 188
- یک _ تأمل و تدبر در زیبایی ها و شگفتی های آفرینش 189
- دو _ زیارت 189
- اشاره 189
- ن) بهره گیری معنوی و فرهنگی 189
- سه _ دیدار آثار تاریخی برای عبرت گیری 190
- 2. با برنامه سازان نوروز 191
- الف) پرسش های مردمی 191
- اشاره 191
- ب) زیرنویس 192
- اشاره 192
- یک _ حدیث های کوتاه 192
- دو _ جمله های ادبی 193
- انسان و سفر 194
- نگاه و دل 194
- سفر 194
- د) شعر 194
- ج) متن ادبی 194
- اشاره 194
- اشاره 194
- سفر و پیامبران 195
- به کجا چنین شتابان 196
- پسندیدگی سفر 196
- سفر و سلامتی 197
- تجربه آموزی و سفر 198
- فایده سفر 198
- اشاره 199
- فصل هفتم: توجه به محرومان 199
- 1. نوازش کودکان بی سرپرست 202
- 2. با محروم ترین یتیمان 204
- ساخت فیلم داستانی 206
- 3. با برنامه سازان نوروز 206
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 206
- اشاره 206
- اشاره 206
- رنگ عطوفت 206
- یک _ حدیث های کوتاه 216
- ب) پرسش های مردمی 216
- اشاره 216
- ج) زیرنویس 216
- دو _ جمله های ادبی 217
- د) شعر 218
- اشاره 220
- فصل هشتم: صدقه 220
- الف) دفع کننده بلا 221
- اشاره 221
- 1. آثار صدقه 221
- ب) داروی درد 222
- ج) دفع نحوست 223
- د) نابودکننده گناه 224
- ز) فرونشاننده خشم خدا 224
- و) برکت دهنده مال 224
- ه ) افزون کننده عمر 224
- ط ) دورکننده از صفات اخلاقی ناپسند 225
- ح) نابودکننده رنج و غم 225
- ی) پرورش دهنده ایمان و مانع از آتش دوزخ 225
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 226
- یک _ بهره گیری از میان پرده های نمایشی 226
- اشاره 226
- ک) شکننده پشت شیطان 226
- اشاره 226
- 2. با برنامه سازان نوروز 226
- دو _ نقل حکایت آثار صدقه 227
- ب) پرسش های مردمی 227
- ج) زیرنویس 228
- یک _ حدیث های کوتاه 228
- اشاره 228
- دو _ جمله های ادبی 229
- د) شعر 230
- اشاره 232
- فصل نهم: یادآوری گذر عمر 232
- 1. ارزش عمر در نگاه قرآن و روایات 235
- 2. ارزش وقت در زندگی علمای ربانی 237
- 3. معجزه وقت در زندگی اندیشمندان 238
- یک _ نقل حکایت بزرگان و اندیشمندان 241
- 4. با برنامه سازان نوروز 241
- ب) پرسش های مردمی 241
- اشاره 241
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 241
- اشاره 241
- دو _ ساخت سرود و نماهنگ 241
- یک _ حدیث های کوتاه 242
- ج) زیرنویس 242
- اشاره 242
- دو _ جمله های ادبی 243
- اشاره 244
- فصل های زندگی 244
- د) متن ادبی 244
- کار امروز را به فردا میافکن 245
- قدرشناسی از عمر 246
- امروز را دریابیم 246
- فرصت ها را غنیمت شماریم 247
- کارنامه 248
- پلی به فردا 248
- اشاره 249
- ه ) شعر 249
- رفوی عمر با کار 249
- هنگام محاسبه 249
- پشیمانی از بهره برداری نادرست از عمر 250
- متاع عمر 251
- تأسف بر تلف کردن عمر 251
- غنیمت شمردن فرصت 252
- فصل دهم: تلاوت قرآن 253
- اشاره 253
- با برنامه سازان نوروز 254
- ب) زیرنویس 254
- اشاره 254
- الف) پرسش های مردمی 254
- یک _ حدیث های کوتاه 254
- اشاره 254
- ج) شعر 257
- اشاره 257
- دو _ جمله های ادبی 257
- بانگ قرآن 257
- بهین ره گشا 258
- به به ز قرآن ما 260
- جانم فدای قرآن 261
- بخش سوم: عادت های ناپسند ایام نوروز 263
- اشاره 263
- اشاره 263
- فصل اول: چهارشنبه سوری 263
- 1. آسیب آتش افروزی 263
- 2. نفی چهارشنبه سوری 264
- 3. سوءاستفاده از نام دین برای آتش افروزی 265
- ب) پرسش های مردمی 268
- 4. با برنامه سازان نوروز 268
- اشاره 268
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 268
- ج) پرسش های کارشناسی 269
- یک _ حدیث های کوتاه 270
- د) زیرنویس 270
- اشاره 270
- دو _ جمله های ادبی 271
- اشاره 273
- 1. نکوهش اسراف و مصرف زدگی 273
- فصل دوم: اسراف و مصرف زدگی 273
- 2. مصداق های اسراف 275
- الف) مصرف مازاد بر کفایت 275
- اشاره 275
- ب) مصرف نابجا و ناروا 276
- ج) هدر دادن منابع 276
- د) میهمانی های تشریفاتی 277
- اشاره 278
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 278
- 3. با برنامه سازان نوروز 278
- ج) زیرنویس 279
- ب) پرسش های مردمی 279
- اشاره 279
- یک _ حدیث های کوتاه 279
- دو _ جمله های ادبی 280
- تعریف اسراف 281
- اشاره 281
- مصادیق اسراف 281
- 4. دیدگاه های مقام معظم رهبری درباره اسراف 281
- وضعیت اسراف در کشور 282
- وظایف مسئولان 282
- همکاری مردم و مسئولان 282
- نقش پیش گیری از اسراف در آینده 282
- اسراف از نظر شرع و منطق 283
- خاطره اول 283
- 5. نقل سیره امام خمینی رحمه الله درباره اسراف 283
- الف) پیش گیری از اسراف برق 283
- اشاره 283
- اشاره 283
- ب) پیش گیری از اسراف آب 284
- خاطره سوم 284
- خاطره دوم 284
- خاطره اول 284
- اشاره 284
- خاطره دوم 284
- خاطره سوم 285
- خاطره پنجم 285
- خاطره چهارم 285
- ج) صرفه جویی در کاغذ 286
- د) صرفه جویی در دستمال کاغذی 286
- اشاره 287
- فصل سوم: بیهوده گذراندن وقت 287
- 1. مجلس های وقت گذرانی 287
- 2. زیاده روی در شوخی و خنده 289
- 3. اتلاف تعطیلات 293
- اشاره 293
- 4. پیشنهادهایی برای اوقات فراغت 293
- الف) مطالعه کتاب 293
- ج) نگاشتن خاطره ها و تجربه های ارزشمند 294
- ب) رسیدگی به امور فرزندان 294
- 5. زیرنویس 295
- د) رسیدگی به امور خانه 295
- 6. شعر 296
- اشاره 297
- فصل چهارم: نفی خرافه در سیزده به در 297
- ب) سوءاستفاده فرصت طلبان 300
- اشاره 300
- الف) ایجاد ترافیک سنگین و حوادث ناگوار 300
- 1. آسیب شناسی 300
- ج) خسارت زدن به طبیعت 300
- ه ) تفاخر اغنیا و دل گیری فقرا 301
- د) تضییع حقوق دیگران 301
- و) تفریح های ناسالم و انحراف اخلاقی 302
- 2. با برنامه سازان نوروز 302
- اشاره 302
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 302
- ب) پرسش های مردمی 304
- ج) زیرنویس 305
- اشاره 306
- د) حکایت های معصومین علیهم السلام 306
- حکایت اول _ امام علی علیه السلام و پیشگو 306
- حکایت دوم _ امام صادق علیه السلامو منجم 307
- رستاخیز طبیعت 308
- اشاره 308
- ه) متن ادبی 308
- طبیعت 309
- انسان امروزی و طبیعت 309
- پیام مهر 310
- بهانه ای برای با هم بودن 310
- فرهنگ سازی 311
- 3. دیدگاه مقام معظم رهبری درباره طبیعت 311
- اهمیت درخت و گیاه 311
- اشاره 311
- حفظ منابع طبیعی 312
- امانت الهی 312
- خرافه؛ ممنوع 313
- نگاه سبز 314
- روز طبیعت 314
- زنگ طراوت 314
- 4. طبیعت و کودکان 314
- اشاره 314
- یک هدیه 315
- نقاشی طبیعت 315
- کتاب 317
- کتاب نامه 317
- نشریه 318
امید که عذرم بپذیری.(1)
حسین بافکار
شش _ آراستن دیگرگونه سفره هفت سین
شش _ آراستن دیگرگونه سفره هفت سین
بهتر است یکی از سیاست های برنامه سازی در سازمان، تغییر چینش سفره هفت سین باشد. در طول سال های دفاع مقدس، حرکتی زیبا برای تغییر محتوای سفره هفت سین صورت گرفت. سین های خوردنی، جای خود را به مفاهیم ارزشی مانند: سجاده، سرباز و سنگر داد، ولی پس از جنگ که جا داشت سین های ارزشی همچنان زینت آرای سفره های نوروزی باشد، بار دیگر سرکه و سماق و سمنو و... ، هفت سین سفره ها شد.
بنابراین، بهتر است هر ساله مفاهیم جدیدی برای تبلیغ در سطح کشور مطرح شود. برای مثال، هفت سین معنوی: سازندگی، سلامتی، سعی، سخاوت، سربلندی و سرزندگی و سفر را می توان در یک سال به عنوان هفت سین نوروزی معرفی کرد و هر کدام را در یکی از روزهای سال جدید، در قالب نمایش و گفت وگو مطرح ساخت.
از هفت سین های معنوی دیگر، می توان به هفت سین معنوی سلام های قرآنی اشاره کرد. این هفت سین را با ظرافت خاصی می توان در نوروز مطرح کرد:
1. «سَلامٌ قَوْلاً مِنْ رَبِّ رَحیمٍ؛ [خطاب به بهشتیان:] سلامی از جانب پروردگار مهربان». (یس: 58)
2. «سَلامٌ عَلی نُوحٍ فِی الْعالَمینَ؛ سلام بر نوح در میان جهانیان». (صافات: 79)
1- حسین بافکار، سایبان مهر، قم، مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما، 1381، ص 103.