- پیش گفتار 3
- بخش اول: بهار و نوروز 6
- فصل اول: عید در فرهنگ اسلام 6
- اشاره 6
- اشاره 6
- اشاره 7
- 1. نوروز در حدیث 7
- الف) دسته بندی حدیث های مربوط به «نوروز» 10
- ب) آداب نوروز 11
- ج) دعای تحویل سال 13
- اشاره 14
- 2. با برنامه سازان نوروز 14
- اشاره 15
- دو _ سرگرمی در خدمت اهداف والا 15
- یک _ ترویج ارزش های معنوی 15
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 15
- چهار _ ظرافت و دقت در تهیه برنامه تحویل سال 16
- پنج _ برانگیختن احساسات پاک مردم 16
- سه _ الگوسازی مناسب 16
- شش _ آراستن دیگرگونه سفره هفت سین 18
- هفت _ ساخت فیلم داستانی مناسب تحویل سال 19
- ب) پرسش های مردمی 26
- ج) زیرنویس 27
- نوروز، معجزه خدا در طبیعت 28
- اشاره 28
- د) متن ادبی 28
- عید دل های بهاری 30
- نوروز، روز تحول جان 32
- اشاره 33
- ه ) شعر 33
- نسیم نوروز 33
- بوی نوروز 34
- نوروز 35
- عید «حول حالنا» 36
- جمهوری اسلامی 36
- عید 36
- اشاره 37
- 3. با کودکان در نوروز 37
- سلام بچه ها 37
- الف) متن ادبی 37
- اشاره 37
- عید مبارک 38
- سفره معنی دار عید 38
- هم خودم، هم دیگران 40
- تحویل سال در حرم 40
- پرخوری ممنوع 41
- عید نوروز 42
- اشاره 42
- ب) شعر 42
- شهر بهار 43
- سال نو 43
- گل های لبخند 44
- درختان روح 45
- اشاره 46
- خبر آمدن گل 46
- نوروز و یاد خدا 46
- 4. نوروز در نگاه امام خمینی رحمه الله 46
- تحول قلب ها 47
- نوروز و تحویل سال 47
- عید مستضعفین 48
- عید واقعی 48
- عید مسلمین 48
- ملت ایران و تغییر محتوای نوروز 49
- 5. نوروز در نگاه مقام معظم رهبری 49
- تحول درونی 49
- اشاره 49
- پیوند نوروز با تاریخ اسلام 50
- نوروز واقعی 51
- نوروز و تحول در انسان ها 52
- نوروز و محاسبه اعمال سال گذشته 53
- نوروز و صله رحم 54
- 1. بهار، یاد آور رستاخیز 55
- فصل دوم: پیوند بهار و رستاخیز 55
- اشاره 55
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 57
- اشاره 57
- ب) پرسش های مردمی 57
- ج) پرسش های کارشناسی 57
- 2. با برنامه سازان نوروز 57
- یعنی بهار... 58
- 3. متن ادبی 58
- اشاره 58
- د) زیرنویس 58
- بر بال های بهار 60
- بهار و یک رنگی با طبیعت 61
- راز عید 62
- شکوه دوازدهم فروردین 63
- بهار انقلاب 65
- سلام بر بهار 66
- معنای بهار 67
- ضربان بهار در قلب باغ 68
- بهار چیست؟ 69
- لباس سبز بهار 71
- بهار می آید 72
- در آستانه بهار 74
- بهار دل ها 75
- بهار، قیامت طبیعت 76
- رستاخیز طبیعت 77
- بهار؛ درس خداشناسی 78
- خواهش سبز شدن 78
- برهان معاد 79
- تحول؛ درس بزرگ 79
- اشاره 79
- 4. شعر 79
- در انتظار بهار حقیقی 80
- اسرار بهار 81
- اوراق بهار 82
- بوی شکفتن 82
- نگار بردبار آمد... 84
- از خدا ممنون باش 84
- اشاره 86
- بخش دوم:آداب پسندیده ایام نوروز 86
- 1. پیش نیازهای شادی 87
- فصل اول: شادی 87
- اشاره 87
- 2. باید و نبایدهای شادی 90
- 3. شوخی و خنده 92
- دو _ سالم سازی طنز 96
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 96
- اشاره 96
- 4. با برنامه سازان نوروز 96
- اشاره 96
- یک _ غفلت زدایی 96
- اشاره 98
- ب) موضوع های برنامه سازی 98
- یک _ ساخت میان پرده های طنز 99
- دو _ تهیه گزارش های شاد 99
- سه _ به تصویر کشیدن مزاح معصومان علیهم السلام 100
- ج) پرسش های مردمی 100
- اشاره 101
- یک _ حدیث های کوتاه 101
- د) زیرنویس 101
- دو _ جمله های ادبی 103
- در جست وجوی شادی 104
- ه ) متن ادبی 104
- اشاره 104
- میثاقی دوباره با زندگی 107
- اشاره 108
- شادی کنید اهل وطن 108
- و) شعر 108
- هنگام طرب 110
- اشاره 112
- فصل دوم: پاکیزگی 112
- 1. دسته بندی پاکیزگی 112
- اشاره 112
- الف) پاکیزگی خانه 112
- ج) پاکیزگی اجتماع 113
- ب) پاکیزگی روح و قلب 113
- دو _ تبیین موضوع «نو» بودن 115
- اشاره 115
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 115
- اشاره 115
- سه _ بهره گیری از آیین های نوروز 115
- یک _ تبیین موضوع خانه تکانی 115
- 2. با برنامه سازان نوروز 115
- ب) پرسش های مردمی 116
- ج) زیرنویس 117
- ما چرا «نو» نشویم؟ 118
- د) متن ادبی 118
- اشاره 118
- در انتظار بهار 119
- چرا تو نو نشوی؟ 120
- فصل زیبایی ها 121
- آبشار مهر 121
- طرح دوستی با خود و خدا 122
- اشاره 123
- فصل سوم: دیدار 123
- الف) زیارت آرامگاه شهیدان و درگذشتگان 123
- 1. دسته بندی دیدارها 123
- اشاره 123
- ب) دید و بازدید عمومی 124
- ج) دیدار با پدر و مادر 127
- 2. بهره های دیدار 128
- الف) دیدار کریمانه 129
- اشاره 129
- 3. ویژگی های دیدار 129
- ب) آراستگی در دیدار 130
- ج) رفع کدورت با دیدار 131
- د) خوش رویی در دیدار 133
- 4. با برنامه سازان نوروز 136
- اشاره 136
- الف) پرسش های مردمی 136
- یک _ حدیث های کوتاه 137
- اشاره 137
- ب) زیرنویس 137
- دو _ جمله های ادبی 138
- ج) متن ادبی 138
- د) شعر 139
- اشاره 139
- بهار در شهر شهیدان 140
- صله رحم 140
- رفع کینه 141
- آشتی 141
- خوش رویی 141
- آشتی بین مؤمنان 142
- دیدار یار غایب 142
- زدودن کینه 143
- 1. ارزش و جایگاه میهمان نوازی 144
- فصل چهارم: میهمانی 144
- اشاره 144
- 2. ویژگی های میهمانان 146
- 3. آداب میهمانی 147
- اشاره 147
- الف) پذیرش دعوت 147
- ب) همراهی و خوش رویی با میهمان 147
- ج) خودداری از ریاکاری 149
- د) مراعات حال میزبان 151
- ه) بزرگداشت نعمت خداوند 152
- و) پرهیز از «تکلف» 152
- با برنامه سازان نوروز 155
- اشاره 155
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 155
- یک _ تبیین آداب مهمانی و مهمان نوازی در اسلام 155
- اشاره 155
- سه _ دقت در انتخاب افراد به عنوان میهمان در برنامه ها 156
- چهار _ بیان حکایت های معصومان علیهم السلام و شخصیت ها درباره مهمانی 156
- دو _ پرهیز از نمایش مهمانی های تجملاتی و تشریفاتی 156
- پنج _ بهره گیری از میان پرده های طنز 160
- یک _ حدیث های کوتاه 162
- ج) زیرنویس 162
- ب) پرسش های مردمی 162
- اشاره 162
- دو _ جمله های ادبی 163
- د) شعر 164
- فصل پنجم: هدیه عید 167
- اشاره 167
- 1. دسته بندی هدیه 168
- 2. پذیرفتن و جبران هدیه 169
- 3. ارزشمندترین هدیه 171
- اشاره 172
- اشاره 172
- حکایت اول _ عجب هدیه ای 172
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 172
- 4. با برنامه سازان نوروز 172
- حکایت دوم _ هدیه سفر 172
- حکایت بزرگان دین 172
- حکایت سوم _ هدیه عید امام خمینی رحمه الله 173
- حکایت چهارم _ هدیه امام به مسیحیان نوفل لوشاتو به مناسبت عید کریسمس 174
- حکایت ششم _ هدیه دو دختر فرانسوی 175
- حکایت پنجم _ پذیرفتن هدیه اهالی نوفل لوشاتو 175
- ب) پرسش های مردمی 176
- اشاره 177
- یک _ حدیث های کوتاه 177
- ج) زیرنویس 177
- دو _ جمله های ادبی 178
- د) شعر 178
- اشاره 180
- فصل ششم: سیر و سفر 180
- ب) داشتن انگیزه نیک 181
- 1. پیشنهادهایی برای مسافران 181
- الف) همراه داشتن وسایل مورد نیاز 181
- اشاره 181
- ج) گزینش همسفر خوب 182
- ه) سخاوت و مروت در سفر 183
- د) اخلاق نیکو با هم سفران 183
- ز) یاری یکدیگر 184
- و) مشورت با دیگران 184
- ح) حفظ آرامش و خون سردی در حوادث 185
- ط) مدیریت سفر 186
- ی) نماز اول وقت 186
- ل) رعایت بهداشت و حفظ سلامت در سفر 187
- ک) گفت وگوهای سودمند 187
- م) کمک به مسافران 188
- ن) بهره گیری معنوی و فرهنگی 189
- دو _ زیارت 189
- یک _ تأمل و تدبر در زیبایی ها و شگفتی های آفرینش 189
- اشاره 189
- سه _ دیدار آثار تاریخی برای عبرت گیری 190
- 2. با برنامه سازان نوروز 191
- الف) پرسش های مردمی 191
- اشاره 191
- یک _ حدیث های کوتاه 192
- ب) زیرنویس 192
- اشاره 192
- دو _ جمله های ادبی 193
- نگاه و دل 194
- ج) متن ادبی 194
- انسان و سفر 194
- د) شعر 194
- اشاره 194
- اشاره 194
- سفر 194
- سفر و پیامبران 195
- به کجا چنین شتابان 196
- پسندیدگی سفر 196
- سفر و سلامتی 197
- فایده سفر 198
- تجربه آموزی و سفر 198
- فصل هفتم: توجه به محرومان 199
- اشاره 199
- 1. نوازش کودکان بی سرپرست 202
- 2. با محروم ترین یتیمان 204
- اشاره 206
- ساخت فیلم داستانی 206
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 206
- 3. با برنامه سازان نوروز 206
- رنگ عطوفت 206
- اشاره 206
- یک _ حدیث های کوتاه 216
- ب) پرسش های مردمی 216
- ج) زیرنویس 216
- اشاره 216
- دو _ جمله های ادبی 217
- د) شعر 218
- اشاره 220
- فصل هشتم: صدقه 220
- الف) دفع کننده بلا 221
- اشاره 221
- 1. آثار صدقه 221
- ب) داروی درد 222
- ج) دفع نحوست 223
- و) برکت دهنده مال 224
- د) نابودکننده گناه 224
- ز) فرونشاننده خشم خدا 224
- ه ) افزون کننده عمر 224
- ط ) دورکننده از صفات اخلاقی ناپسند 225
- ح) نابودکننده رنج و غم 225
- ی) پرورش دهنده ایمان و مانع از آتش دوزخ 225
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 226
- اشاره 226
- یک _ بهره گیری از میان پرده های نمایشی 226
- اشاره 226
- ک) شکننده پشت شیطان 226
- 2. با برنامه سازان نوروز 226
- دو _ نقل حکایت آثار صدقه 227
- ب) پرسش های مردمی 227
- ج) زیرنویس 228
- اشاره 228
- یک _ حدیث های کوتاه 228
- دو _ جمله های ادبی 229
- د) شعر 230
- اشاره 232
- فصل نهم: یادآوری گذر عمر 232
- 1. ارزش عمر در نگاه قرآن و روایات 235
- 2. ارزش وقت در زندگی علمای ربانی 237
- 3. معجزه وقت در زندگی اندیشمندان 238
- ب) پرسش های مردمی 241
- یک _ نقل حکایت بزرگان و اندیشمندان 241
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 241
- اشاره 241
- اشاره 241
- 4. با برنامه سازان نوروز 241
- دو _ ساخت سرود و نماهنگ 241
- یک _ حدیث های کوتاه 242
- ج) زیرنویس 242
- اشاره 242
- دو _ جمله های ادبی 243
- فصل های زندگی 244
- اشاره 244
- د) متن ادبی 244
- کار امروز را به فردا میافکن 245
- قدرشناسی از عمر 246
- امروز را دریابیم 246
- فرصت ها را غنیمت شماریم 247
- کارنامه 248
- پلی به فردا 248
- هنگام محاسبه 249
- اشاره 249
- رفوی عمر با کار 249
- ه ) شعر 249
- پشیمانی از بهره برداری نادرست از عمر 250
- متاع عمر 251
- تأسف بر تلف کردن عمر 251
- غنیمت شمردن فرصت 252
- اشاره 253
- فصل دهم: تلاوت قرآن 253
- با برنامه سازان نوروز 254
- یک _ حدیث های کوتاه 254
- اشاره 254
- الف) پرسش های مردمی 254
- اشاره 254
- ب) زیرنویس 254
- ج) شعر 257
- بانگ قرآن 257
- دو _ جمله های ادبی 257
- اشاره 257
- بهین ره گشا 258
- به به ز قرآن ما 260
- جانم فدای قرآن 261
- اشاره 263
- بخش سوم: عادت های ناپسند ایام نوروز 263
- اشاره 263
- 1. آسیب آتش افروزی 263
- فصل اول: چهارشنبه سوری 263
- 2. نفی چهارشنبه سوری 264
- 3. سوءاستفاده از نام دین برای آتش افروزی 265
- 4. با برنامه سازان نوروز 268
- اشاره 268
- ب) پرسش های مردمی 268
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 268
- ج) پرسش های کارشناسی 269
- اشاره 270
- یک _ حدیث های کوتاه 270
- د) زیرنویس 270
- دو _ جمله های ادبی 271
- 1. نکوهش اسراف و مصرف زدگی 273
- فصل دوم: اسراف و مصرف زدگی 273
- اشاره 273
- 2. مصداق های اسراف 275
- الف) مصرف مازاد بر کفایت 275
- اشاره 275
- ب) مصرف نابجا و ناروا 276
- ج) هدر دادن منابع 276
- د) میهمانی های تشریفاتی 277
- اشاره 278
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 278
- 3. با برنامه سازان نوروز 278
- ج) زیرنویس 279
- ب) پرسش های مردمی 279
- یک _ حدیث های کوتاه 279
- اشاره 279
- دو _ جمله های ادبی 280
- تعریف اسراف 281
- مصادیق اسراف 281
- اشاره 281
- 4. دیدگاه های مقام معظم رهبری درباره اسراف 281
- وضعیت اسراف در کشور 282
- وظایف مسئولان 282
- همکاری مردم و مسئولان 282
- نقش پیش گیری از اسراف در آینده 282
- اشاره 283
- الف) پیش گیری از اسراف برق 283
- اشاره 283
- اسراف از نظر شرع و منطق 283
- 5. نقل سیره امام خمینی رحمه الله درباره اسراف 283
- خاطره اول 283
- خاطره دوم 284
- ب) پیش گیری از اسراف آب 284
- خاطره دوم 284
- خاطره سوم 284
- خاطره اول 284
- اشاره 284
- خاطره سوم 285
- خاطره پنجم 285
- خاطره چهارم 285
- د) صرفه جویی در دستمال کاغذی 286
- ج) صرفه جویی در کاغذ 286
- 1. مجلس های وقت گذرانی 287
- فصل سوم: بیهوده گذراندن وقت 287
- اشاره 287
- 2. زیاده روی در شوخی و خنده 289
- الف) مطالعه کتاب 293
- 3. اتلاف تعطیلات 293
- 4. پیشنهادهایی برای اوقات فراغت 293
- اشاره 293
- ج) نگاشتن خاطره ها و تجربه های ارزشمند 294
- ب) رسیدگی به امور فرزندان 294
- د) رسیدگی به امور خانه 295
- 5. زیرنویس 295
- 6. شعر 296
- فصل چهارم: نفی خرافه در سیزده به در 297
- اشاره 297
- الف) ایجاد ترافیک سنگین و حوادث ناگوار 300
- اشاره 300
- 1. آسیب شناسی 300
- ب) سوءاستفاده فرصت طلبان 300
- ج) خسارت زدن به طبیعت 300
- ه ) تفاخر اغنیا و دل گیری فقرا 301
- د) تضییع حقوق دیگران 301
- و) تفریح های ناسالم و انحراف اخلاقی 302
- 2. با برنامه سازان نوروز 302
- اشاره 302
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 302
- ب) پرسش های مردمی 304
- ج) زیرنویس 305
- د) حکایت های معصومین علیهم السلام 306
- اشاره 306
- حکایت اول _ امام علی علیه السلام و پیشگو 306
- حکایت دوم _ امام صادق علیه السلامو منجم 307
- اشاره 308
- رستاخیز طبیعت 308
- ه) متن ادبی 308
- انسان امروزی و طبیعت 309
- طبیعت 309
- پیام مهر 310
- بهانه ای برای با هم بودن 310
- 3. دیدگاه مقام معظم رهبری درباره طبیعت 311
- اهمیت درخت و گیاه 311
- فرهنگ سازی 311
- اشاره 311
- امانت الهی 312
- حفظ منابع طبیعی 312
- خرافه؛ ممنوع 313
- زنگ طراوت 314
- 4. طبیعت و کودکان 314
- روز طبیعت 314
- نگاه سبز 314
- اشاره 314
- نقاشی طبیعت 315
- یک هدیه 315
- کتاب 317
- کتاب نامه 317
- نشریه 318
2. ارزش وقت در زندگی علمای ربانی
2. ارزش وقت در زندگی علمای ربانی
زندگی امام خمینی رحمه الله در زمینه های گوناگون مادی و معنوی آمیخته با نظم و وقت شناسی بود؛ تا آنجا که گویا وقت شناسی یکی از واجبات دینی است. مشهور است که نظم ایشان بدان اندازه بود که بعضی طلاب در نجف اشرف، ساعت خود را با رفت و آمد ایشان به درس و تشرف به حرم مطهر تنظیم می کردند. یکی از نزدیکان آن بزرگوار می گوید:
به راستی عجیب بود که امام حتی برای مطالعه و قرائت قرآن و اعمال مستحبی چون زیارات و ادعیه، وقت خاصی تنظیم کرده بودند و هر کاری را روی همان زمان بندی خاص انجام می دادند... .(1)
نقل کرده اند آن زمان که امام خمینی رحمه الله در پاریس به سر می بردند، خبرنگارها برای مصاحبه به محضر ایشان می آمدند. هنگامی که آنها دوربین هایشان را نصب می کردند تا برای مصاحبه آماده شوند، حدود ده دقیقه طول می کشید. در همین وقت کوتاه، امام به تلاوت قرآن مشغول می شدند. بعضی به ایشان عرض می کردند: خود را برای مصاحبه آماده کنید. ایشان می فرمود: چند دقیقه طول می کشد تا مصاحبه گران آماده شوند، آیا در این چند دقیقه عمرم و وقتم ضایع شود؟!(2)
آیت الله شیخ محمد حسن نجفی معروف به «صاحب جواهر»، کتاب جواهرالکلام را که شامل تمام ابواب فقه استدلالی است، در حدود چهل جلد نوشت. این مرد بزرگ از تمام وقت خود به طور کامل استفاده می کرد و ازاین رو، چنین کتاب ارزشمندی به یادگار گذاشت و شاگردان برجسته ای تربیت کرد. می گویند: یکی از پسرانش از دنیا رفت. درگذشت پسرش را به
1- رمز موفقیت بزرگان، قم، گاه سحر، دفتر نخست، 1379، ص 185 با اندکی تغییر.
2- رمز موفقیت بزرگان، قم، گاه سحر، دفتر نخست، 1379، ص 147.