- پیش گفتار 3
- بخش اول: بهار و نوروز 6
- فصل اول: عید در فرهنگ اسلام 6
- اشاره 6
- اشاره 6
- اشاره 7
- 1. نوروز در حدیث 7
- الف) دسته بندی حدیث های مربوط به «نوروز» 10
- ب) آداب نوروز 11
- ج) دعای تحویل سال 13
- اشاره 14
- 2. با برنامه سازان نوروز 14
- اشاره 15
- دو _ سرگرمی در خدمت اهداف والا 15
- یک _ ترویج ارزش های معنوی 15
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 15
- پنج _ برانگیختن احساسات پاک مردم 16
- چهار _ ظرافت و دقت در تهیه برنامه تحویل سال 16
- سه _ الگوسازی مناسب 16
- شش _ آراستن دیگرگونه سفره هفت سین 18
- هفت _ ساخت فیلم داستانی مناسب تحویل سال 19
- ب) پرسش های مردمی 26
- ج) زیرنویس 27
- اشاره 28
- نوروز، معجزه خدا در طبیعت 28
- د) متن ادبی 28
- عید دل های بهاری 30
- نوروز، روز تحول جان 32
- اشاره 33
- نسیم نوروز 33
- ه ) شعر 33
- بوی نوروز 34
- نوروز 35
- عید «حول حالنا» 36
- عید 36
- جمهوری اسلامی 36
- اشاره 37
- 3. با کودکان در نوروز 37
- الف) متن ادبی 37
- اشاره 37
- سلام بچه ها 37
- عید مبارک 38
- سفره معنی دار عید 38
- هم خودم، هم دیگران 40
- تحویل سال در حرم 40
- پرخوری ممنوع 41
- ب) شعر 42
- عید نوروز 42
- اشاره 42
- شهر بهار 43
- سال نو 43
- گل های لبخند 44
- درختان روح 45
- نوروز و یاد خدا 46
- خبر آمدن گل 46
- اشاره 46
- 4. نوروز در نگاه امام خمینی رحمه الله 46
- تحول قلب ها 47
- نوروز و تحویل سال 47
- عید واقعی 48
- عید مستضعفین 48
- عید مسلمین 48
- ملت ایران و تغییر محتوای نوروز 49
- اشاره 49
- تحول درونی 49
- 5. نوروز در نگاه مقام معظم رهبری 49
- پیوند نوروز با تاریخ اسلام 50
- نوروز واقعی 51
- نوروز و تحول در انسان ها 52
- نوروز و محاسبه اعمال سال گذشته 53
- نوروز و صله رحم 54
- 1. بهار، یاد آور رستاخیز 55
- فصل دوم: پیوند بهار و رستاخیز 55
- اشاره 55
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 57
- اشاره 57
- 2. با برنامه سازان نوروز 57
- ج) پرسش های کارشناسی 57
- ب) پرسش های مردمی 57
- 3. متن ادبی 58
- یعنی بهار... 58
- د) زیرنویس 58
- اشاره 58
- بر بال های بهار 60
- بهار و یک رنگی با طبیعت 61
- راز عید 62
- شکوه دوازدهم فروردین 63
- بهار انقلاب 65
- سلام بر بهار 66
- معنای بهار 67
- ضربان بهار در قلب باغ 68
- بهار چیست؟ 69
- لباس سبز بهار 71
- بهار می آید 72
- در آستانه بهار 74
- بهار دل ها 75
- بهار، قیامت طبیعت 76
- رستاخیز طبیعت 77
- بهار؛ درس خداشناسی 78
- خواهش سبز شدن 78
- برهان معاد 79
- تحول؛ درس بزرگ 79
- 4. شعر 79
- اشاره 79
- در انتظار بهار حقیقی 80
- اسرار بهار 81
- بوی شکفتن 82
- اوراق بهار 82
- نگار بردبار آمد... 84
- از خدا ممنون باش 84
- اشاره 86
- بخش دوم:آداب پسندیده ایام نوروز 86
- اشاره 87
- 1. پیش نیازهای شادی 87
- فصل اول: شادی 87
- 2. باید و نبایدهای شادی 90
- 3. شوخی و خنده 92
- 4. با برنامه سازان نوروز 96
- اشاره 96
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 96
- دو _ سالم سازی طنز 96
- یک _ غفلت زدایی 96
- اشاره 96
- اشاره 98
- ب) موضوع های برنامه سازی 98
- دو _ تهیه گزارش های شاد 99
- یک _ ساخت میان پرده های طنز 99
- ج) پرسش های مردمی 100
- سه _ به تصویر کشیدن مزاح معصومان علیهم السلام 100
- یک _ حدیث های کوتاه 101
- اشاره 101
- د) زیرنویس 101
- دو _ جمله های ادبی 103
- در جست وجوی شادی 104
- ه ) متن ادبی 104
- اشاره 104
- میثاقی دوباره با زندگی 107
- شادی کنید اهل وطن 108
- و) شعر 108
- اشاره 108
- هنگام طرب 110
- فصل دوم: پاکیزگی 112
- اشاره 112
- 1. دسته بندی پاکیزگی 112
- الف) پاکیزگی خانه 112
- اشاره 112
- ب) پاکیزگی روح و قلب 113
- ج) پاکیزگی اجتماع 113
- اشاره 115
- سه _ بهره گیری از آیین های نوروز 115
- اشاره 115
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 115
- یک _ تبیین موضوع خانه تکانی 115
- دو _ تبیین موضوع «نو» بودن 115
- 2. با برنامه سازان نوروز 115
- ب) پرسش های مردمی 116
- ج) زیرنویس 117
- ما چرا «نو» نشویم؟ 118
- اشاره 118
- د) متن ادبی 118
- در انتظار بهار 119
- چرا تو نو نشوی؟ 120
- آبشار مهر 121
- فصل زیبایی ها 121
- طرح دوستی با خود و خدا 122
- الف) زیارت آرامگاه شهیدان و درگذشتگان 123
- فصل سوم: دیدار 123
- 1. دسته بندی دیدارها 123
- اشاره 123
- اشاره 123
- ب) دید و بازدید عمومی 124
- ج) دیدار با پدر و مادر 127
- 2. بهره های دیدار 128
- 3. ویژگی های دیدار 129
- اشاره 129
- الف) دیدار کریمانه 129
- ب) آراستگی در دیدار 130
- ج) رفع کدورت با دیدار 131
- د) خوش رویی در دیدار 133
- 4. با برنامه سازان نوروز 136
- اشاره 136
- الف) پرسش های مردمی 136
- یک _ حدیث های کوتاه 137
- ب) زیرنویس 137
- اشاره 137
- دو _ جمله های ادبی 138
- ج) متن ادبی 138
- اشاره 139
- د) شعر 139
- بهار در شهر شهیدان 140
- صله رحم 140
- آشتی 141
- خوش رویی 141
- رفع کینه 141
- دیدار یار غایب 142
- آشتی بین مؤمنان 142
- زدودن کینه 143
- 1. ارزش و جایگاه میهمان نوازی 144
- فصل چهارم: میهمانی 144
- اشاره 144
- 2. ویژگی های میهمانان 146
- اشاره 147
- الف) پذیرش دعوت 147
- ب) همراهی و خوش رویی با میهمان 147
- 3. آداب میهمانی 147
- ج) خودداری از ریاکاری 149
- د) مراعات حال میزبان 151
- ه) بزرگداشت نعمت خداوند 152
- و) پرهیز از «تکلف» 152
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 155
- اشاره 155
- اشاره 155
- یک _ تبیین آداب مهمانی و مهمان نوازی در اسلام 155
- با برنامه سازان نوروز 155
- دو _ پرهیز از نمایش مهمانی های تجملاتی و تشریفاتی 156
- چهار _ بیان حکایت های معصومان علیهم السلام و شخصیت ها درباره مهمانی 156
- سه _ دقت در انتخاب افراد به عنوان میهمان در برنامه ها 156
- پنج _ بهره گیری از میان پرده های طنز 160
- ب) پرسش های مردمی 162
- ج) زیرنویس 162
- یک _ حدیث های کوتاه 162
- اشاره 162
- دو _ جمله های ادبی 163
- د) شعر 164
- فصل پنجم: هدیه عید 167
- اشاره 167
- 1. دسته بندی هدیه 168
- 2. پذیرفتن و جبران هدیه 169
- 3. ارزشمندترین هدیه 171
- حکایت دوم _ هدیه سفر 172
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 172
- حکایت بزرگان دین 172
- اشاره 172
- حکایت اول _ عجب هدیه ای 172
- 4. با برنامه سازان نوروز 172
- اشاره 172
- حکایت سوم _ هدیه عید امام خمینی رحمه الله 173
- حکایت چهارم _ هدیه امام به مسیحیان نوفل لوشاتو به مناسبت عید کریسمس 174
- حکایت ششم _ هدیه دو دختر فرانسوی 175
- حکایت پنجم _ پذیرفتن هدیه اهالی نوفل لوشاتو 175
- ب) پرسش های مردمی 176
- ج) زیرنویس 177
- یک _ حدیث های کوتاه 177
- اشاره 177
- د) شعر 178
- دو _ جمله های ادبی 178
- فصل ششم: سیر و سفر 180
- اشاره 180
- 1. پیشنهادهایی برای مسافران 181
- ب) داشتن انگیزه نیک 181
- اشاره 181
- الف) همراه داشتن وسایل مورد نیاز 181
- ج) گزینش همسفر خوب 182
- د) اخلاق نیکو با هم سفران 183
- ه) سخاوت و مروت در سفر 183
- ز) یاری یکدیگر 184
- و) مشورت با دیگران 184
- ح) حفظ آرامش و خون سردی در حوادث 185
- ی) نماز اول وقت 186
- ط) مدیریت سفر 186
- ل) رعایت بهداشت و حفظ سلامت در سفر 187
- ک) گفت وگوهای سودمند 187
- م) کمک به مسافران 188
- ن) بهره گیری معنوی و فرهنگی 189
- یک _ تأمل و تدبر در زیبایی ها و شگفتی های آفرینش 189
- اشاره 189
- دو _ زیارت 189
- سه _ دیدار آثار تاریخی برای عبرت گیری 190
- الف) پرسش های مردمی 191
- 2. با برنامه سازان نوروز 191
- اشاره 191
- اشاره 192
- یک _ حدیث های کوتاه 192
- ب) زیرنویس 192
- دو _ جمله های ادبی 193
- نگاه و دل 194
- اشاره 194
- سفر 194
- ج) متن ادبی 194
- انسان و سفر 194
- اشاره 194
- د) شعر 194
- سفر و پیامبران 195
- به کجا چنین شتابان 196
- پسندیدگی سفر 196
- سفر و سلامتی 197
- فایده سفر 198
- تجربه آموزی و سفر 198
- اشاره 199
- فصل هفتم: توجه به محرومان 199
- 1. نوازش کودکان بی سرپرست 202
- 2. با محروم ترین یتیمان 204
- اشاره 206
- 3. با برنامه سازان نوروز 206
- اشاره 206
- ساخت فیلم داستانی 206
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 206
- رنگ عطوفت 206
- یک _ حدیث های کوتاه 216
- ب) پرسش های مردمی 216
- ج) زیرنویس 216
- اشاره 216
- دو _ جمله های ادبی 217
- د) شعر 218
- اشاره 220
- فصل هشتم: صدقه 220
- الف) دفع کننده بلا 221
- 1. آثار صدقه 221
- اشاره 221
- ب) داروی درد 222
- ج) دفع نحوست 223
- ز) فرونشاننده خشم خدا 224
- د) نابودکننده گناه 224
- و) برکت دهنده مال 224
- ه ) افزون کننده عمر 224
- ی) پرورش دهنده ایمان و مانع از آتش دوزخ 225
- ط ) دورکننده از صفات اخلاقی ناپسند 225
- ح) نابودکننده رنج و غم 225
- اشاره 226
- ک) شکننده پشت شیطان 226
- یک _ بهره گیری از میان پرده های نمایشی 226
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 226
- اشاره 226
- 2. با برنامه سازان نوروز 226
- دو _ نقل حکایت آثار صدقه 227
- ب) پرسش های مردمی 227
- ج) زیرنویس 228
- اشاره 228
- یک _ حدیث های کوتاه 228
- دو _ جمله های ادبی 229
- د) شعر 230
- اشاره 232
- فصل نهم: یادآوری گذر عمر 232
- 1. ارزش عمر در نگاه قرآن و روایات 235
- 2. ارزش وقت در زندگی علمای ربانی 237
- 3. معجزه وقت در زندگی اندیشمندان 238
- اشاره 241
- 4. با برنامه سازان نوروز 241
- یک _ نقل حکایت بزرگان و اندیشمندان 241
- اشاره 241
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 241
- دو _ ساخت سرود و نماهنگ 241
- ب) پرسش های مردمی 241
- ج) زیرنویس 242
- اشاره 242
- یک _ حدیث های کوتاه 242
- دو _ جمله های ادبی 243
- فصل های زندگی 244
- د) متن ادبی 244
- اشاره 244
- کار امروز را به فردا میافکن 245
- امروز را دریابیم 246
- قدرشناسی از عمر 246
- فرصت ها را غنیمت شماریم 247
- کارنامه 248
- پلی به فردا 248
- هنگام محاسبه 249
- اشاره 249
- رفوی عمر با کار 249
- ه ) شعر 249
- پشیمانی از بهره برداری نادرست از عمر 250
- متاع عمر 251
- تأسف بر تلف کردن عمر 251
- غنیمت شمردن فرصت 252
- اشاره 253
- فصل دهم: تلاوت قرآن 253
- اشاره 254
- الف) پرسش های مردمی 254
- اشاره 254
- یک _ حدیث های کوتاه 254
- با برنامه سازان نوروز 254
- ب) زیرنویس 254
- دو _ جمله های ادبی 257
- اشاره 257
- ج) شعر 257
- بانگ قرآن 257
- بهین ره گشا 258
- به به ز قرآن ما 260
- جانم فدای قرآن 261
- فصل اول: چهارشنبه سوری 263
- بخش سوم: عادت های ناپسند ایام نوروز 263
- اشاره 263
- 1. آسیب آتش افروزی 263
- اشاره 263
- 2. نفی چهارشنبه سوری 264
- 3. سوءاستفاده از نام دین برای آتش افروزی 265
- اشاره 268
- 4. با برنامه سازان نوروز 268
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 268
- ب) پرسش های مردمی 268
- ج) پرسش های کارشناسی 269
- اشاره 270
- د) زیرنویس 270
- یک _ حدیث های کوتاه 270
- دو _ جمله های ادبی 271
- 1. نکوهش اسراف و مصرف زدگی 273
- فصل دوم: اسراف و مصرف زدگی 273
- اشاره 273
- 2. مصداق های اسراف 275
- الف) مصرف مازاد بر کفایت 275
- اشاره 275
- ج) هدر دادن منابع 276
- ب) مصرف نابجا و ناروا 276
- د) میهمانی های تشریفاتی 277
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 278
- اشاره 278
- 3. با برنامه سازان نوروز 278
- ب) پرسش های مردمی 279
- ج) زیرنویس 279
- اشاره 279
- یک _ حدیث های کوتاه 279
- دو _ جمله های ادبی 280
- اشاره 281
- تعریف اسراف 281
- 4. دیدگاه های مقام معظم رهبری درباره اسراف 281
- مصادیق اسراف 281
- وضعیت اسراف در کشور 282
- وظایف مسئولان 282
- نقش پیش گیری از اسراف در آینده 282
- همکاری مردم و مسئولان 282
- الف) پیش گیری از اسراف برق 283
- اسراف از نظر شرع و منطق 283
- خاطره اول 283
- اشاره 283
- 5. نقل سیره امام خمینی رحمه الله درباره اسراف 283
- اشاره 283
- خاطره دوم 284
- اشاره 284
- خاطره دوم 284
- خاطره سوم 284
- ب) پیش گیری از اسراف آب 284
- خاطره اول 284
- خاطره سوم 285
- خاطره پنجم 285
- خاطره چهارم 285
- ج) صرفه جویی در کاغذ 286
- د) صرفه جویی در دستمال کاغذی 286
- فصل سوم: بیهوده گذراندن وقت 287
- اشاره 287
- 1. مجلس های وقت گذرانی 287
- 2. زیاده روی در شوخی و خنده 289
- الف) مطالعه کتاب 293
- اشاره 293
- 3. اتلاف تعطیلات 293
- 4. پیشنهادهایی برای اوقات فراغت 293
- ج) نگاشتن خاطره ها و تجربه های ارزشمند 294
- ب) رسیدگی به امور فرزندان 294
- د) رسیدگی به امور خانه 295
- 5. زیرنویس 295
- 6. شعر 296
- فصل چهارم: نفی خرافه در سیزده به در 297
- اشاره 297
- ج) خسارت زدن به طبیعت 300
- اشاره 300
- الف) ایجاد ترافیک سنگین و حوادث ناگوار 300
- ب) سوءاستفاده فرصت طلبان 300
- 1. آسیب شناسی 300
- د) تضییع حقوق دیگران 301
- ه ) تفاخر اغنیا و دل گیری فقرا 301
- و) تفریح های ناسالم و انحراف اخلاقی 302
- 2. با برنامه سازان نوروز 302
- اشاره 302
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 302
- ب) پرسش های مردمی 304
- ج) زیرنویس 305
- د) حکایت های معصومین علیهم السلام 306
- اشاره 306
- حکایت اول _ امام علی علیه السلام و پیشگو 306
- حکایت دوم _ امام صادق علیه السلامو منجم 307
- اشاره 308
- رستاخیز طبیعت 308
- ه) متن ادبی 308
- انسان امروزی و طبیعت 309
- طبیعت 309
- پیام مهر 310
- بهانه ای برای با هم بودن 310
- 3. دیدگاه مقام معظم رهبری درباره طبیعت 311
- اهمیت درخت و گیاه 311
- فرهنگ سازی 311
- اشاره 311
- حفظ منابع طبیعی 312
- امانت الهی 312
- خرافه؛ ممنوع 313
- زنگ طراوت 314
- 4. طبیعت و کودکان 314
- روز طبیعت 314
- اشاره 314
- نگاه سبز 314
- نقاشی طبیعت 315
- یک هدیه 315
- کتاب 317
- کتاب نامه 317
- نشریه 318
چون نگویم این حکایت گفتنی است
جَهد را بسیار کن، عُمر اندکی است
کار را نیکو گزین، فرصت یکی است
کاردانان چون رفو آموختند
پاره های وقت بر هم دوختند
عمر را باید رفو با کار کرد
وقت کم را با هُنر بسیار کرد(1)
پشیمانی از بهره برداری نادرست از عمر
پشیمانی از بهره برداری نادرست از عمر
اگر پشیمانم
خطا، خطای من است.
منم که «بذر عمل» را به دل نکاشته ام
منم که طاعت حق را فرو گذاشته ام
گناه کار منم
که پاس عمر گرامی نگه نداشته ام
* * *
منم که دشمن عزیز عمر خویشتنم
کس که پاس نفس های خود نداشت، منم
* * *
خدای بنده نواز!
1- پروین اعتصامی، دیوان اشعار، تهران، نشر نی، 1375، چ 1، ص 172.