- پیش گفتار 3
- فصل اول: عید در فرهنگ اسلام 6
- بخش اول: بهار و نوروز 6
- اشاره 6
- اشاره 6
- اشاره 7
- 1. نوروز در حدیث 7
- الف) دسته بندی حدیث های مربوط به «نوروز» 10
- ب) آداب نوروز 11
- ج) دعای تحویل سال 13
- اشاره 14
- 2. با برنامه سازان نوروز 14
- دو _ سرگرمی در خدمت اهداف والا 15
- اشاره 15
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 15
- یک _ ترویج ارزش های معنوی 15
- پنج _ برانگیختن احساسات پاک مردم 16
- چهار _ ظرافت و دقت در تهیه برنامه تحویل سال 16
- سه _ الگوسازی مناسب 16
- شش _ آراستن دیگرگونه سفره هفت سین 18
- هفت _ ساخت فیلم داستانی مناسب تحویل سال 19
- ب) پرسش های مردمی 26
- ج) زیرنویس 27
- نوروز، معجزه خدا در طبیعت 28
- د) متن ادبی 28
- اشاره 28
- عید دل های بهاری 30
- نوروز، روز تحول جان 32
- ه ) شعر 33
- نسیم نوروز 33
- اشاره 33
- بوی نوروز 34
- نوروز 35
- عید «حول حالنا» 36
- عید 36
- جمهوری اسلامی 36
- الف) متن ادبی 37
- اشاره 37
- 3. با کودکان در نوروز 37
- سلام بچه ها 37
- اشاره 37
- عید مبارک 38
- سفره معنی دار عید 38
- هم خودم، هم دیگران 40
- تحویل سال در حرم 40
- پرخوری ممنوع 41
- عید نوروز 42
- ب) شعر 42
- اشاره 42
- شهر بهار 43
- سال نو 43
- گل های لبخند 44
- درختان روح 45
- نوروز و یاد خدا 46
- اشاره 46
- خبر آمدن گل 46
- 4. نوروز در نگاه امام خمینی رحمه الله 46
- تحول قلب ها 47
- نوروز و تحویل سال 47
- عید مستضعفین 48
- عید واقعی 48
- عید مسلمین 48
- 5. نوروز در نگاه مقام معظم رهبری 49
- ملت ایران و تغییر محتوای نوروز 49
- اشاره 49
- تحول درونی 49
- پیوند نوروز با تاریخ اسلام 50
- نوروز واقعی 51
- نوروز و تحول در انسان ها 52
- نوروز و محاسبه اعمال سال گذشته 53
- نوروز و صله رحم 54
- اشاره 55
- فصل دوم: پیوند بهار و رستاخیز 55
- 1. بهار، یاد آور رستاخیز 55
- 2. با برنامه سازان نوروز 57
- ب) پرسش های مردمی 57
- اشاره 57
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 57
- ج) پرسش های کارشناسی 57
- یعنی بهار... 58
- 3. متن ادبی 58
- د) زیرنویس 58
- اشاره 58
- بر بال های بهار 60
- بهار و یک رنگی با طبیعت 61
- راز عید 62
- شکوه دوازدهم فروردین 63
- بهار انقلاب 65
- سلام بر بهار 66
- معنای بهار 67
- ضربان بهار در قلب باغ 68
- بهار چیست؟ 69
- لباس سبز بهار 71
- بهار می آید 72
- در آستانه بهار 74
- بهار دل ها 75
- بهار، قیامت طبیعت 76
- رستاخیز طبیعت 77
- خواهش سبز شدن 78
- بهار؛ درس خداشناسی 78
- برهان معاد 79
- 4. شعر 79
- تحول؛ درس بزرگ 79
- اشاره 79
- در انتظار بهار حقیقی 80
- اسرار بهار 81
- بوی شکفتن 82
- اوراق بهار 82
- از خدا ممنون باش 84
- نگار بردبار آمد... 84
- اشاره 86
- بخش دوم:آداب پسندیده ایام نوروز 86
- 1. پیش نیازهای شادی 87
- فصل اول: شادی 87
- اشاره 87
- 2. باید و نبایدهای شادی 90
- 3. شوخی و خنده 92
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 96
- اشاره 96
- اشاره 96
- دو _ سالم سازی طنز 96
- 4. با برنامه سازان نوروز 96
- یک _ غفلت زدایی 96
- اشاره 98
- ب) موضوع های برنامه سازی 98
- دو _ تهیه گزارش های شاد 99
- یک _ ساخت میان پرده های طنز 99
- ج) پرسش های مردمی 100
- سه _ به تصویر کشیدن مزاح معصومان علیهم السلام 100
- یک _ حدیث های کوتاه 101
- اشاره 101
- د) زیرنویس 101
- دو _ جمله های ادبی 103
- ه ) متن ادبی 104
- در جست وجوی شادی 104
- اشاره 104
- میثاقی دوباره با زندگی 107
- شادی کنید اهل وطن 108
- اشاره 108
- و) شعر 108
- هنگام طرب 110
- اشاره 112
- 1. دسته بندی پاکیزگی 112
- فصل دوم: پاکیزگی 112
- اشاره 112
- الف) پاکیزگی خانه 112
- ب) پاکیزگی روح و قلب 113
- ج) پاکیزگی اجتماع 113
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 115
- اشاره 115
- اشاره 115
- دو _ تبیین موضوع «نو» بودن 115
- 2. با برنامه سازان نوروز 115
- سه _ بهره گیری از آیین های نوروز 115
- یک _ تبیین موضوع خانه تکانی 115
- ب) پرسش های مردمی 116
- ج) زیرنویس 117
- ما چرا «نو» نشویم؟ 118
- د) متن ادبی 118
- اشاره 118
- در انتظار بهار 119
- چرا تو نو نشوی؟ 120
- آبشار مهر 121
- فصل زیبایی ها 121
- طرح دوستی با خود و خدا 122
- الف) زیارت آرامگاه شهیدان و درگذشتگان 123
- 1. دسته بندی دیدارها 123
- فصل سوم: دیدار 123
- اشاره 123
- اشاره 123
- ب) دید و بازدید عمومی 124
- ج) دیدار با پدر و مادر 127
- 2. بهره های دیدار 128
- الف) دیدار کریمانه 129
- 3. ویژگی های دیدار 129
- اشاره 129
- ب) آراستگی در دیدار 130
- ج) رفع کدورت با دیدار 131
- د) خوش رویی در دیدار 133
- 4. با برنامه سازان نوروز 136
- اشاره 136
- الف) پرسش های مردمی 136
- یک _ حدیث های کوتاه 137
- ب) زیرنویس 137
- اشاره 137
- دو _ جمله های ادبی 138
- ج) متن ادبی 138
- د) شعر 139
- اشاره 139
- بهار در شهر شهیدان 140
- صله رحم 140
- آشتی 141
- رفع کینه 141
- خوش رویی 141
- آشتی بین مؤمنان 142
- دیدار یار غایب 142
- زدودن کینه 143
- فصل چهارم: میهمانی 144
- 1. ارزش و جایگاه میهمان نوازی 144
- اشاره 144
- 2. ویژگی های میهمانان 146
- 3. آداب میهمانی 147
- اشاره 147
- الف) پذیرش دعوت 147
- ب) همراهی و خوش رویی با میهمان 147
- ج) خودداری از ریاکاری 149
- د) مراعات حال میزبان 151
- ه) بزرگداشت نعمت خداوند 152
- و) پرهیز از «تکلف» 152
- اشاره 155
- با برنامه سازان نوروز 155
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 155
- یک _ تبیین آداب مهمانی و مهمان نوازی در اسلام 155
- اشاره 155
- سه _ دقت در انتخاب افراد به عنوان میهمان در برنامه ها 156
- چهار _ بیان حکایت های معصومان علیهم السلام و شخصیت ها درباره مهمانی 156
- دو _ پرهیز از نمایش مهمانی های تجملاتی و تشریفاتی 156
- پنج _ بهره گیری از میان پرده های طنز 160
- یک _ حدیث های کوتاه 162
- ب) پرسش های مردمی 162
- ج) زیرنویس 162
- اشاره 162
- دو _ جمله های ادبی 163
- د) شعر 164
- فصل پنجم: هدیه عید 167
- اشاره 167
- 1. دسته بندی هدیه 168
- 2. پذیرفتن و جبران هدیه 169
- 3. ارزشمندترین هدیه 171
- اشاره 172
- حکایت اول _ عجب هدیه ای 172
- 4. با برنامه سازان نوروز 172
- اشاره 172
- حکایت دوم _ هدیه سفر 172
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 172
- حکایت بزرگان دین 172
- حکایت سوم _ هدیه عید امام خمینی رحمه الله 173
- حکایت چهارم _ هدیه امام به مسیحیان نوفل لوشاتو به مناسبت عید کریسمس 174
- حکایت ششم _ هدیه دو دختر فرانسوی 175
- حکایت پنجم _ پذیرفتن هدیه اهالی نوفل لوشاتو 175
- ب) پرسش های مردمی 176
- یک _ حدیث های کوتاه 177
- اشاره 177
- ج) زیرنویس 177
- د) شعر 178
- دو _ جمله های ادبی 178
- فصل ششم: سیر و سفر 180
- اشاره 180
- الف) همراه داشتن وسایل مورد نیاز 181
- ب) داشتن انگیزه نیک 181
- 1. پیشنهادهایی برای مسافران 181
- اشاره 181
- ج) گزینش همسفر خوب 182
- ه) سخاوت و مروت در سفر 183
- د) اخلاق نیکو با هم سفران 183
- ز) یاری یکدیگر 184
- و) مشورت با دیگران 184
- ح) حفظ آرامش و خون سردی در حوادث 185
- ی) نماز اول وقت 186
- ط) مدیریت سفر 186
- ل) رعایت بهداشت و حفظ سلامت در سفر 187
- ک) گفت وگوهای سودمند 187
- م) کمک به مسافران 188
- ن) بهره گیری معنوی و فرهنگی 189
- اشاره 189
- یک _ تأمل و تدبر در زیبایی ها و شگفتی های آفرینش 189
- دو _ زیارت 189
- سه _ دیدار آثار تاریخی برای عبرت گیری 190
- الف) پرسش های مردمی 191
- 2. با برنامه سازان نوروز 191
- اشاره 191
- ب) زیرنویس 192
- یک _ حدیث های کوتاه 192
- اشاره 192
- دو _ جمله های ادبی 193
- انسان و سفر 194
- نگاه و دل 194
- ج) متن ادبی 194
- د) شعر 194
- اشاره 194
- سفر 194
- اشاره 194
- سفر و پیامبران 195
- به کجا چنین شتابان 196
- پسندیدگی سفر 196
- سفر و سلامتی 197
- فایده سفر 198
- تجربه آموزی و سفر 198
- اشاره 199
- فصل هفتم: توجه به محرومان 199
- 1. نوازش کودکان بی سرپرست 202
- 2. با محروم ترین یتیمان 204
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 206
- 3. با برنامه سازان نوروز 206
- ساخت فیلم داستانی 206
- اشاره 206
- اشاره 206
- رنگ عطوفت 206
- ب) پرسش های مردمی 216
- یک _ حدیث های کوتاه 216
- ج) زیرنویس 216
- اشاره 216
- دو _ جمله های ادبی 217
- د) شعر 218
- اشاره 220
- فصل هشتم: صدقه 220
- الف) دفع کننده بلا 221
- اشاره 221
- 1. آثار صدقه 221
- ب) داروی درد 222
- ج) دفع نحوست 223
- و) برکت دهنده مال 224
- ز) فرونشاننده خشم خدا 224
- د) نابودکننده گناه 224
- ه ) افزون کننده عمر 224
- ی) پرورش دهنده ایمان و مانع از آتش دوزخ 225
- ط ) دورکننده از صفات اخلاقی ناپسند 225
- ح) نابودکننده رنج و غم 225
- یک _ بهره گیری از میان پرده های نمایشی 226
- اشاره 226
- ک) شکننده پشت شیطان 226
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 226
- اشاره 226
- 2. با برنامه سازان نوروز 226
- دو _ نقل حکایت آثار صدقه 227
- ب) پرسش های مردمی 227
- ج) زیرنویس 228
- یک _ حدیث های کوتاه 228
- اشاره 228
- دو _ جمله های ادبی 229
- د) شعر 230
- اشاره 232
- فصل نهم: یادآوری گذر عمر 232
- 1. ارزش عمر در نگاه قرآن و روایات 235
- 2. ارزش وقت در زندگی علمای ربانی 237
- 3. معجزه وقت در زندگی اندیشمندان 238
- اشاره 241
- ب) پرسش های مردمی 241
- 4. با برنامه سازان نوروز 241
- دو _ ساخت سرود و نماهنگ 241
- یک _ نقل حکایت بزرگان و اندیشمندان 241
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 241
- اشاره 241
- اشاره 242
- ج) زیرنویس 242
- یک _ حدیث های کوتاه 242
- دو _ جمله های ادبی 243
- اشاره 244
- فصل های زندگی 244
- د) متن ادبی 244
- کار امروز را به فردا میافکن 245
- قدرشناسی از عمر 246
- امروز را دریابیم 246
- فرصت ها را غنیمت شماریم 247
- کارنامه 248
- پلی به فردا 248
- هنگام محاسبه 249
- اشاره 249
- رفوی عمر با کار 249
- ه ) شعر 249
- پشیمانی از بهره برداری نادرست از عمر 250
- متاع عمر 251
- تأسف بر تلف کردن عمر 251
- غنیمت شمردن فرصت 252
- اشاره 253
- فصل دهم: تلاوت قرآن 253
- با برنامه سازان نوروز 254
- یک _ حدیث های کوتاه 254
- اشاره 254
- الف) پرسش های مردمی 254
- اشاره 254
- ب) زیرنویس 254
- بانگ قرآن 257
- ج) شعر 257
- دو _ جمله های ادبی 257
- اشاره 257
- بهین ره گشا 258
- به به ز قرآن ما 260
- جانم فدای قرآن 261
- اشاره 263
- اشاره 263
- بخش سوم: عادت های ناپسند ایام نوروز 263
- 1. آسیب آتش افروزی 263
- فصل اول: چهارشنبه سوری 263
- 2. نفی چهارشنبه سوری 264
- 3. سوءاستفاده از نام دین برای آتش افروزی 265
- اشاره 268
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 268
- 4. با برنامه سازان نوروز 268
- ب) پرسش های مردمی 268
- ج) پرسش های کارشناسی 269
- یک _ حدیث های کوتاه 270
- اشاره 270
- د) زیرنویس 270
- دو _ جمله های ادبی 271
- فصل دوم: اسراف و مصرف زدگی 273
- 1. نکوهش اسراف و مصرف زدگی 273
- اشاره 273
- 2. مصداق های اسراف 275
- الف) مصرف مازاد بر کفایت 275
- اشاره 275
- ب) مصرف نابجا و ناروا 276
- ج) هدر دادن منابع 276
- د) میهمانی های تشریفاتی 277
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 278
- 3. با برنامه سازان نوروز 278
- اشاره 278
- ب) پرسش های مردمی 279
- اشاره 279
- یک _ حدیث های کوتاه 279
- ج) زیرنویس 279
- دو _ جمله های ادبی 280
- اشاره 281
- 4. دیدگاه های مقام معظم رهبری درباره اسراف 281
- تعریف اسراف 281
- مصادیق اسراف 281
- وظایف مسئولان 282
- وضعیت اسراف در کشور 282
- همکاری مردم و مسئولان 282
- نقش پیش گیری از اسراف در آینده 282
- اشاره 283
- اسراف از نظر شرع و منطق 283
- خاطره اول 283
- الف) پیش گیری از اسراف برق 283
- 5. نقل سیره امام خمینی رحمه الله درباره اسراف 283
- اشاره 283
- خاطره دوم 284
- ب) پیش گیری از اسراف آب 284
- خاطره دوم 284
- اشاره 284
- خاطره سوم 284
- خاطره اول 284
- خاطره چهارم 285
- خاطره سوم 285
- خاطره پنجم 285
- ج) صرفه جویی در کاغذ 286
- د) صرفه جویی در دستمال کاغذی 286
- فصل سوم: بیهوده گذراندن وقت 287
- 1. مجلس های وقت گذرانی 287
- اشاره 287
- 2. زیاده روی در شوخی و خنده 289
- 3. اتلاف تعطیلات 293
- الف) مطالعه کتاب 293
- اشاره 293
- 4. پیشنهادهایی برای اوقات فراغت 293
- ج) نگاشتن خاطره ها و تجربه های ارزشمند 294
- ب) رسیدگی به امور فرزندان 294
- 5. زیرنویس 295
- د) رسیدگی به امور خانه 295
- 6. شعر 296
- اشاره 297
- فصل چهارم: نفی خرافه در سیزده به در 297
- اشاره 300
- الف) ایجاد ترافیک سنگین و حوادث ناگوار 300
- ب) سوءاستفاده فرصت طلبان 300
- 1. آسیب شناسی 300
- ج) خسارت زدن به طبیعت 300
- د) تضییع حقوق دیگران 301
- ه ) تفاخر اغنیا و دل گیری فقرا 301
- و) تفریح های ناسالم و انحراف اخلاقی 302
- اشاره 302
- 2. با برنامه سازان نوروز 302
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 302
- ب) پرسش های مردمی 304
- ج) زیرنویس 305
- حکایت اول _ امام علی علیه السلام و پیشگو 306
- د) حکایت های معصومین علیهم السلام 306
- اشاره 306
- حکایت دوم _ امام صادق علیه السلامو منجم 307
- رستاخیز طبیعت 308
- اشاره 308
- ه) متن ادبی 308
- انسان امروزی و طبیعت 309
- طبیعت 309
- پیام مهر 310
- بهانه ای برای با هم بودن 310
- اهمیت درخت و گیاه 311
- 3. دیدگاه مقام معظم رهبری درباره طبیعت 311
- فرهنگ سازی 311
- اشاره 311
- امانت الهی 312
- حفظ منابع طبیعی 312
- خرافه؛ ممنوع 313
- اشاره 314
- زنگ طراوت 314
- 4. طبیعت و کودکان 314
- روز طبیعت 314
- نگاه سبز 314
- یک هدیه 315
- نقاشی طبیعت 315
- کتاب 317
- کتاب نامه 317
- نشریه 318
ما شب شد و روز آمد بیدار نگشتیم
خُرما نتوان خورد از این خار که کشتیم
دیبا نتوان یافت از این پشم که رشتیم
پایان رسید عُمر و دم رفتن ما شد
از خانه و باغ و زن و فرزند گذشتیم(1)
غنیمت شمردن فرصت
غنیمت شمردن فرصت
به پیری چون رسد انسان، دگر برنا نمی گردد
قد سرو چون کمان گردد، دگر رعنا نمی گردد
مده بیهوده از کف، گوهر نقد جوانی را
که از او پربهاتر گوهری پیدا نمی گردد(2)
* * *
غنیمت شمر فرصت و کن شتاب
که فرصت ز سر بگذرد چون سحاب
به منظور خود تا توانی بکوش
به تن جامه نو ز همّت بپوش
به همّت بزن بال و پر ای بشر
که آری جهان را همه زیر پر(3)
1- علی قرنی، نصایح و مواعظ سودمند، قم، نمونه، 1372، ج 1، صص 51 و 362.
2- علی قرنی، نصایح و مواعظ سودمند، قم، نمونه، 1372، ج 1، ص 323.
3- علی قرنی، نصایح و مواعظ سودمند، قم، نمونه، 1372، ج 1، صص 51 و 362.