- پیش گفتار 3
- فصل اول: عید در فرهنگ اسلام 6
- بخش اول: بهار و نوروز 6
- اشاره 6
- اشاره 6
- اشاره 7
- 1. نوروز در حدیث 7
- الف) دسته بندی حدیث های مربوط به «نوروز» 10
- ب) آداب نوروز 11
- ج) دعای تحویل سال 13
- اشاره 14
- 2. با برنامه سازان نوروز 14
- دو _ سرگرمی در خدمت اهداف والا 15
- اشاره 15
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 15
- یک _ ترویج ارزش های معنوی 15
- پنج _ برانگیختن احساسات پاک مردم 16
- چهار _ ظرافت و دقت در تهیه برنامه تحویل سال 16
- سه _ الگوسازی مناسب 16
- شش _ آراستن دیگرگونه سفره هفت سین 18
- هفت _ ساخت فیلم داستانی مناسب تحویل سال 19
- ب) پرسش های مردمی 26
- ج) زیرنویس 27
- اشاره 28
- د) متن ادبی 28
- نوروز، معجزه خدا در طبیعت 28
- عید دل های بهاری 30
- نوروز، روز تحول جان 32
- ه ) شعر 33
- نسیم نوروز 33
- اشاره 33
- بوی نوروز 34
- نوروز 35
- جمهوری اسلامی 36
- عید «حول حالنا» 36
- عید 36
- اشاره 37
- الف) متن ادبی 37
- سلام بچه ها 37
- اشاره 37
- 3. با کودکان در نوروز 37
- عید مبارک 38
- سفره معنی دار عید 38
- هم خودم، هم دیگران 40
- تحویل سال در حرم 40
- پرخوری ممنوع 41
- عید نوروز 42
- ب) شعر 42
- اشاره 42
- شهر بهار 43
- سال نو 43
- گل های لبخند 44
- درختان روح 45
- نوروز و یاد خدا 46
- 4. نوروز در نگاه امام خمینی رحمه الله 46
- خبر آمدن گل 46
- اشاره 46
- تحول قلب ها 47
- نوروز و تحویل سال 47
- عید واقعی 48
- عید مستضعفین 48
- عید مسلمین 48
- تحول درونی 49
- ملت ایران و تغییر محتوای نوروز 49
- اشاره 49
- 5. نوروز در نگاه مقام معظم رهبری 49
- پیوند نوروز با تاریخ اسلام 50
- نوروز واقعی 51
- نوروز و تحول در انسان ها 52
- نوروز و محاسبه اعمال سال گذشته 53
- نوروز و صله رحم 54
- 1. بهار، یاد آور رستاخیز 55
- فصل دوم: پیوند بهار و رستاخیز 55
- اشاره 55
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 57
- ب) پرسش های مردمی 57
- اشاره 57
- 2. با برنامه سازان نوروز 57
- ج) پرسش های کارشناسی 57
- یعنی بهار... 58
- 3. متن ادبی 58
- د) زیرنویس 58
- اشاره 58
- بر بال های بهار 60
- بهار و یک رنگی با طبیعت 61
- راز عید 62
- شکوه دوازدهم فروردین 63
- بهار انقلاب 65
- سلام بر بهار 66
- معنای بهار 67
- ضربان بهار در قلب باغ 68
- بهار چیست؟ 69
- لباس سبز بهار 71
- بهار می آید 72
- در آستانه بهار 74
- بهار دل ها 75
- بهار، قیامت طبیعت 76
- رستاخیز طبیعت 77
- بهار؛ درس خداشناسی 78
- خواهش سبز شدن 78
- تحول؛ درس بزرگ 79
- 4. شعر 79
- اشاره 79
- برهان معاد 79
- در انتظار بهار حقیقی 80
- اسرار بهار 81
- بوی شکفتن 82
- اوراق بهار 82
- از خدا ممنون باش 84
- نگار بردبار آمد... 84
- بخش دوم:آداب پسندیده ایام نوروز 86
- اشاره 86
- 1. پیش نیازهای شادی 87
- فصل اول: شادی 87
- اشاره 87
- 2. باید و نبایدهای شادی 90
- 3. شوخی و خنده 92
- 4. با برنامه سازان نوروز 96
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 96
- اشاره 96
- دو _ سالم سازی طنز 96
- اشاره 96
- یک _ غفلت زدایی 96
- ب) موضوع های برنامه سازی 98
- اشاره 98
- دو _ تهیه گزارش های شاد 99
- یک _ ساخت میان پرده های طنز 99
- ج) پرسش های مردمی 100
- سه _ به تصویر کشیدن مزاح معصومان علیهم السلام 100
- اشاره 101
- یک _ حدیث های کوتاه 101
- د) زیرنویس 101
- دو _ جمله های ادبی 103
- ه ) متن ادبی 104
- در جست وجوی شادی 104
- اشاره 104
- میثاقی دوباره با زندگی 107
- شادی کنید اهل وطن 108
- و) شعر 108
- اشاره 108
- هنگام طرب 110
- فصل دوم: پاکیزگی 112
- 1. دسته بندی پاکیزگی 112
- اشاره 112
- اشاره 112
- الف) پاکیزگی خانه 112
- ج) پاکیزگی اجتماع 113
- ب) پاکیزگی روح و قلب 113
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 115
- دو _ تبیین موضوع «نو» بودن 115
- اشاره 115
- سه _ بهره گیری از آیین های نوروز 115
- 2. با برنامه سازان نوروز 115
- اشاره 115
- یک _ تبیین موضوع خانه تکانی 115
- ب) پرسش های مردمی 116
- ج) زیرنویس 117
- اشاره 118
- ما چرا «نو» نشویم؟ 118
- د) متن ادبی 118
- در انتظار بهار 119
- چرا تو نو نشوی؟ 120
- آبشار مهر 121
- فصل زیبایی ها 121
- طرح دوستی با خود و خدا 122
- اشاره 123
- الف) زیارت آرامگاه شهیدان و درگذشتگان 123
- 1. دسته بندی دیدارها 123
- فصل سوم: دیدار 123
- اشاره 123
- ب) دید و بازدید عمومی 124
- ج) دیدار با پدر و مادر 127
- 2. بهره های دیدار 128
- اشاره 129
- 3. ویژگی های دیدار 129
- الف) دیدار کریمانه 129
- ب) آراستگی در دیدار 130
- ج) رفع کدورت با دیدار 131
- د) خوش رویی در دیدار 133
- الف) پرسش های مردمی 136
- اشاره 136
- 4. با برنامه سازان نوروز 136
- یک _ حدیث های کوتاه 137
- اشاره 137
- ب) زیرنویس 137
- دو _ جمله های ادبی 138
- ج) متن ادبی 138
- د) شعر 139
- اشاره 139
- بهار در شهر شهیدان 140
- صله رحم 140
- آشتی 141
- رفع کینه 141
- خوش رویی 141
- آشتی بین مؤمنان 142
- دیدار یار غایب 142
- زدودن کینه 143
- 1. ارزش و جایگاه میهمان نوازی 144
- فصل چهارم: میهمانی 144
- اشاره 144
- 2. ویژگی های میهمانان 146
- اشاره 147
- الف) پذیرش دعوت 147
- ب) همراهی و خوش رویی با میهمان 147
- 3. آداب میهمانی 147
- ج) خودداری از ریاکاری 149
- د) مراعات حال میزبان 151
- ه) بزرگداشت نعمت خداوند 152
- و) پرهیز از «تکلف» 152
- اشاره 155
- با برنامه سازان نوروز 155
- اشاره 155
- یک _ تبیین آداب مهمانی و مهمان نوازی در اسلام 155
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 155
- چهار _ بیان حکایت های معصومان علیهم السلام و شخصیت ها درباره مهمانی 156
- سه _ دقت در انتخاب افراد به عنوان میهمان در برنامه ها 156
- دو _ پرهیز از نمایش مهمانی های تجملاتی و تشریفاتی 156
- پنج _ بهره گیری از میان پرده های طنز 160
- ب) پرسش های مردمی 162
- یک _ حدیث های کوتاه 162
- ج) زیرنویس 162
- اشاره 162
- دو _ جمله های ادبی 163
- د) شعر 164
- اشاره 167
- فصل پنجم: هدیه عید 167
- 1. دسته بندی هدیه 168
- 2. پذیرفتن و جبران هدیه 169
- 3. ارزشمندترین هدیه 171
- حکایت بزرگان دین 172
- حکایت اول _ عجب هدیه ای 172
- اشاره 172
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 172
- حکایت دوم _ هدیه سفر 172
- اشاره 172
- 4. با برنامه سازان نوروز 172
- حکایت سوم _ هدیه عید امام خمینی رحمه الله 173
- حکایت چهارم _ هدیه امام به مسیحیان نوفل لوشاتو به مناسبت عید کریسمس 174
- حکایت ششم _ هدیه دو دختر فرانسوی 175
- حکایت پنجم _ پذیرفتن هدیه اهالی نوفل لوشاتو 175
- ب) پرسش های مردمی 176
- یک _ حدیث های کوتاه 177
- اشاره 177
- ج) زیرنویس 177
- دو _ جمله های ادبی 178
- د) شعر 178
- اشاره 180
- فصل ششم: سیر و سفر 180
- ب) داشتن انگیزه نیک 181
- 1. پیشنهادهایی برای مسافران 181
- الف) همراه داشتن وسایل مورد نیاز 181
- اشاره 181
- ج) گزینش همسفر خوب 182
- ه) سخاوت و مروت در سفر 183
- د) اخلاق نیکو با هم سفران 183
- ز) یاری یکدیگر 184
- و) مشورت با دیگران 184
- ح) حفظ آرامش و خون سردی در حوادث 185
- ی) نماز اول وقت 186
- ط) مدیریت سفر 186
- ل) رعایت بهداشت و حفظ سلامت در سفر 187
- ک) گفت وگوهای سودمند 187
- م) کمک به مسافران 188
- ن) بهره گیری معنوی و فرهنگی 189
- دو _ زیارت 189
- اشاره 189
- یک _ تأمل و تدبر در زیبایی ها و شگفتی های آفرینش 189
- سه _ دیدار آثار تاریخی برای عبرت گیری 190
- الف) پرسش های مردمی 191
- 2. با برنامه سازان نوروز 191
- اشاره 191
- ب) زیرنویس 192
- اشاره 192
- یک _ حدیث های کوتاه 192
- دو _ جمله های ادبی 193
- انسان و سفر 194
- اشاره 194
- ج) متن ادبی 194
- د) شعر 194
- سفر 194
- نگاه و دل 194
- اشاره 194
- سفر و پیامبران 195
- به کجا چنین شتابان 196
- پسندیدگی سفر 196
- سفر و سلامتی 197
- فایده سفر 198
- تجربه آموزی و سفر 198
- فصل هفتم: توجه به محرومان 199
- اشاره 199
- 1. نوازش کودکان بی سرپرست 202
- 2. با محروم ترین یتیمان 204
- ساخت فیلم داستانی 206
- اشاره 206
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 206
- 3. با برنامه سازان نوروز 206
- اشاره 206
- رنگ عطوفت 206
- یک _ حدیث های کوتاه 216
- اشاره 216
- ب) پرسش های مردمی 216
- ج) زیرنویس 216
- دو _ جمله های ادبی 217
- د) شعر 218
- اشاره 220
- فصل هشتم: صدقه 220
- 1. آثار صدقه 221
- الف) دفع کننده بلا 221
- اشاره 221
- ب) داروی درد 222
- ج) دفع نحوست 223
- و) برکت دهنده مال 224
- ز) فرونشاننده خشم خدا 224
- د) نابودکننده گناه 224
- ه ) افزون کننده عمر 224
- ح) نابودکننده رنج و غم 225
- ی) پرورش دهنده ایمان و مانع از آتش دوزخ 225
- ط ) دورکننده از صفات اخلاقی ناپسند 225
- اشاره 226
- یک _ بهره گیری از میان پرده های نمایشی 226
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 226
- ک) شکننده پشت شیطان 226
- 2. با برنامه سازان نوروز 226
- اشاره 226
- دو _ نقل حکایت آثار صدقه 227
- ب) پرسش های مردمی 227
- اشاره 228
- یک _ حدیث های کوتاه 228
- ج) زیرنویس 228
- دو _ جمله های ادبی 229
- د) شعر 230
- فصل نهم: یادآوری گذر عمر 232
- اشاره 232
- 1. ارزش عمر در نگاه قرآن و روایات 235
- 2. ارزش وقت در زندگی علمای ربانی 237
- 3. معجزه وقت در زندگی اندیشمندان 238
- اشاره 241
- یک _ نقل حکایت بزرگان و اندیشمندان 241
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 241
- ب) پرسش های مردمی 241
- 4. با برنامه سازان نوروز 241
- دو _ ساخت سرود و نماهنگ 241
- اشاره 241
- اشاره 242
- یک _ حدیث های کوتاه 242
- ج) زیرنویس 242
- دو _ جمله های ادبی 243
- اشاره 244
- فصل های زندگی 244
- د) متن ادبی 244
- کار امروز را به فردا میافکن 245
- قدرشناسی از عمر 246
- امروز را دریابیم 246
- فرصت ها را غنیمت شماریم 247
- کارنامه 248
- پلی به فردا 248
- اشاره 249
- رفوی عمر با کار 249
- ه ) شعر 249
- هنگام محاسبه 249
- پشیمانی از بهره برداری نادرست از عمر 250
- متاع عمر 251
- تأسف بر تلف کردن عمر 251
- غنیمت شمردن فرصت 252
- اشاره 253
- فصل دهم: تلاوت قرآن 253
- با برنامه سازان نوروز 254
- اشاره 254
- اشاره 254
- الف) پرسش های مردمی 254
- یک _ حدیث های کوتاه 254
- ب) زیرنویس 254
- بانگ قرآن 257
- اشاره 257
- دو _ جمله های ادبی 257
- ج) شعر 257
- بهین ره گشا 258
- به به ز قرآن ما 260
- جانم فدای قرآن 261
- بخش سوم: عادت های ناپسند ایام نوروز 263
- اشاره 263
- اشاره 263
- 1. آسیب آتش افروزی 263
- فصل اول: چهارشنبه سوری 263
- 2. نفی چهارشنبه سوری 264
- 3. سوءاستفاده از نام دین برای آتش افروزی 265
- ب) پرسش های مردمی 268
- اشاره 268
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 268
- 4. با برنامه سازان نوروز 268
- ج) پرسش های کارشناسی 269
- اشاره 270
- یک _ حدیث های کوتاه 270
- د) زیرنویس 270
- دو _ جمله های ادبی 271
- فصل دوم: اسراف و مصرف زدگی 273
- 1. نکوهش اسراف و مصرف زدگی 273
- اشاره 273
- 2. مصداق های اسراف 275
- الف) مصرف مازاد بر کفایت 275
- اشاره 275
- ب) مصرف نابجا و ناروا 276
- ج) هدر دادن منابع 276
- د) میهمانی های تشریفاتی 277
- اشاره 278
- 3. با برنامه سازان نوروز 278
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 278
- ب) پرسش های مردمی 279
- ج) زیرنویس 279
- یک _ حدیث های کوتاه 279
- اشاره 279
- دو _ جمله های ادبی 280
- تعریف اسراف 281
- مصادیق اسراف 281
- اشاره 281
- 4. دیدگاه های مقام معظم رهبری درباره اسراف 281
- وضعیت اسراف در کشور 282
- همکاری مردم و مسئولان 282
- وظایف مسئولان 282
- نقش پیش گیری از اسراف در آینده 282
- اشاره 283
- خاطره اول 283
- 5. نقل سیره امام خمینی رحمه الله درباره اسراف 283
- الف) پیش گیری از اسراف برق 283
- اسراف از نظر شرع و منطق 283
- اشاره 283
- ب) پیش گیری از اسراف آب 284
- خاطره دوم 284
- اشاره 284
- خاطره سوم 284
- خاطره اول 284
- خاطره دوم 284
- خاطره سوم 285
- خاطره چهارم 285
- خاطره پنجم 285
- ج) صرفه جویی در کاغذ 286
- د) صرفه جویی در دستمال کاغذی 286
- اشاره 287
- فصل سوم: بیهوده گذراندن وقت 287
- 1. مجلس های وقت گذرانی 287
- 2. زیاده روی در شوخی و خنده 289
- 3. اتلاف تعطیلات 293
- اشاره 293
- 4. پیشنهادهایی برای اوقات فراغت 293
- الف) مطالعه کتاب 293
- ج) نگاشتن خاطره ها و تجربه های ارزشمند 294
- ب) رسیدگی به امور فرزندان 294
- 5. زیرنویس 295
- د) رسیدگی به امور خانه 295
- 6. شعر 296
- اشاره 297
- فصل چهارم: نفی خرافه در سیزده به در 297
- 1. آسیب شناسی 300
- اشاره 300
- ب) سوءاستفاده فرصت طلبان 300
- الف) ایجاد ترافیک سنگین و حوادث ناگوار 300
- ج) خسارت زدن به طبیعت 300
- ه ) تفاخر اغنیا و دل گیری فقرا 301
- د) تضییع حقوق دیگران 301
- و) تفریح های ناسالم و انحراف اخلاقی 302
- 2. با برنامه سازان نوروز 302
- اشاره 302
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 302
- ب) پرسش های مردمی 304
- ج) زیرنویس 305
- اشاره 306
- د) حکایت های معصومین علیهم السلام 306
- حکایت اول _ امام علی علیه السلام و پیشگو 306
- حکایت دوم _ امام صادق علیه السلامو منجم 307
- رستاخیز طبیعت 308
- اشاره 308
- ه) متن ادبی 308
- انسان امروزی و طبیعت 309
- طبیعت 309
- بهانه ای برای با هم بودن 310
- پیام مهر 310
- 3. دیدگاه مقام معظم رهبری درباره طبیعت 311
- اهمیت درخت و گیاه 311
- اشاره 311
- فرهنگ سازی 311
- حفظ منابع طبیعی 312
- امانت الهی 312
- خرافه؛ ممنوع 313
- زنگ طراوت 314
- 4. طبیعت و کودکان 314
- اشاره 314
- روز طبیعت 314
- نگاه سبز 314
- نقاشی طبیعت 315
- یک هدیه 315
- کتاب نامه 317
- کتاب 317
- نشریه 318
فصل دهم: تلاوت قرآن
اشاره
فصل دهم: تلاوت قرآن
از مهم ترین و زیباترین سنت های نوروز که از فرهنگ اسلامی تأثیر پذیرفته، حضور ثابت و گسترده قرآن کریم در سفره عید است. خواندن قرآن در ساعت تحویل سال، قرآن بوسی یکایک افراد گرد آمده بر سفره عید و تبرک کردن عیدی ها با قرآن، از جمله کارهای زیبایی است که هموطنان در ایام عید انجام می دهند. چه زیبا خواهد بود آن زمان که با صدای زیبا و دلکش به تلاوت قرآن مشغولیم، مفاهیم عمیق آن را هم در عمق جانمان نفوذ دهیم و در طول عید و سال آن را تداوم دهیم. چنان که حضرت امام خمینی رحمه الله با استناد به برخی روایت ها، می گوید: مطلوب ترین نوع تلاوت قرآن، آن تلاوتی است که قرآن در اعماق قلب انسان تأثیر کند و باطن انسان صورت کلام الهی گردد و از مرتبه ملکه به مرتبه تحقق رسد.(1)
تلاوت قرآن در نوروز می تواند همانند سفره گسترده ای باشد که هر کس به اندازه اشتهایش از آن استفاده می کند، ولی باید کوشید در سال نو، مرض و غرض ها را از دل زدود تا سبب بی اشتهایی نشود.
پس بهتر است در ابتدای تلاوت قرآن، از شر شیطان رانده شده به خدا پناه بریم و بدانیم که معلم قرآن، خداست و او آن را برای خواندن و یادآوری کردن آسان کرده است.
1- چهل حدیث، ص 497، به نقل از: گلبرگ 49، ص 16.