- پیش گفتار 3
- اشاره 6
- فصل اول: عید در فرهنگ اسلام 6
- بخش اول: بهار و نوروز 6
- اشاره 6
- اشاره 7
- 1. نوروز در حدیث 7
- الف) دسته بندی حدیث های مربوط به «نوروز» 10
- ب) آداب نوروز 11
- ج) دعای تحویل سال 13
- اشاره 14
- 2. با برنامه سازان نوروز 14
- دو _ سرگرمی در خدمت اهداف والا 15
- اشاره 15
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 15
- یک _ ترویج ارزش های معنوی 15
- پنج _ برانگیختن احساسات پاک مردم 16
- چهار _ ظرافت و دقت در تهیه برنامه تحویل سال 16
- سه _ الگوسازی مناسب 16
- شش _ آراستن دیگرگونه سفره هفت سین 18
- هفت _ ساخت فیلم داستانی مناسب تحویل سال 19
- ب) پرسش های مردمی 26
- ج) زیرنویس 27
- نوروز، معجزه خدا در طبیعت 28
- اشاره 28
- د) متن ادبی 28
- عید دل های بهاری 30
- نوروز، روز تحول جان 32
- اشاره 33
- ه ) شعر 33
- نسیم نوروز 33
- بوی نوروز 34
- نوروز 35
- جمهوری اسلامی 36
- عید «حول حالنا» 36
- عید 36
- 3. با کودکان در نوروز 37
- اشاره 37
- الف) متن ادبی 37
- سلام بچه ها 37
- اشاره 37
- عید مبارک 38
- سفره معنی دار عید 38
- هم خودم، هم دیگران 40
- تحویل سال در حرم 40
- پرخوری ممنوع 41
- ب) شعر 42
- عید نوروز 42
- اشاره 42
- شهر بهار 43
- سال نو 43
- گل های لبخند 44
- درختان روح 45
- خبر آمدن گل 46
- نوروز و یاد خدا 46
- اشاره 46
- 4. نوروز در نگاه امام خمینی رحمه الله 46
- تحول قلب ها 47
- نوروز و تحویل سال 47
- عید واقعی 48
- عید مسلمین 48
- عید مستضعفین 48
- ملت ایران و تغییر محتوای نوروز 49
- 5. نوروز در نگاه مقام معظم رهبری 49
- تحول درونی 49
- اشاره 49
- پیوند نوروز با تاریخ اسلام 50
- نوروز واقعی 51
- نوروز و تحول در انسان ها 52
- نوروز و محاسبه اعمال سال گذشته 53
- نوروز و صله رحم 54
- اشاره 55
- 1. بهار، یاد آور رستاخیز 55
- فصل دوم: پیوند بهار و رستاخیز 55
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 57
- ب) پرسش های مردمی 57
- اشاره 57
- 2. با برنامه سازان نوروز 57
- ج) پرسش های کارشناسی 57
- د) زیرنویس 58
- اشاره 58
- یعنی بهار... 58
- 3. متن ادبی 58
- بر بال های بهار 60
- بهار و یک رنگی با طبیعت 61
- راز عید 62
- شکوه دوازدهم فروردین 63
- بهار انقلاب 65
- سلام بر بهار 66
- معنای بهار 67
- ضربان بهار در قلب باغ 68
- بهار چیست؟ 69
- لباس سبز بهار 71
- بهار می آید 72
- در آستانه بهار 74
- بهار دل ها 75
- بهار، قیامت طبیعت 76
- رستاخیز طبیعت 77
- خواهش سبز شدن 78
- بهار؛ درس خداشناسی 78
- برهان معاد 79
- اشاره 79
- 4. شعر 79
- تحول؛ درس بزرگ 79
- در انتظار بهار حقیقی 80
- اسرار بهار 81
- اوراق بهار 82
- بوی شکفتن 82
- نگار بردبار آمد... 84
- از خدا ممنون باش 84
- اشاره 86
- بخش دوم:آداب پسندیده ایام نوروز 86
- 1. پیش نیازهای شادی 87
- فصل اول: شادی 87
- اشاره 87
- 2. باید و نبایدهای شادی 90
- 3. شوخی و خنده 92
- 4. با برنامه سازان نوروز 96
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 96
- اشاره 96
- اشاره 96
- یک _ غفلت زدایی 96
- دو _ سالم سازی طنز 96
- اشاره 98
- ب) موضوع های برنامه سازی 98
- یک _ ساخت میان پرده های طنز 99
- دو _ تهیه گزارش های شاد 99
- سه _ به تصویر کشیدن مزاح معصومان علیهم السلام 100
- ج) پرسش های مردمی 100
- د) زیرنویس 101
- یک _ حدیث های کوتاه 101
- اشاره 101
- دو _ جمله های ادبی 103
- در جست وجوی شادی 104
- ه ) متن ادبی 104
- اشاره 104
- میثاقی دوباره با زندگی 107
- و) شعر 108
- شادی کنید اهل وطن 108
- اشاره 108
- هنگام طرب 110
- اشاره 112
- اشاره 112
- 1. دسته بندی پاکیزگی 112
- فصل دوم: پاکیزگی 112
- الف) پاکیزگی خانه 112
- ج) پاکیزگی اجتماع 113
- ب) پاکیزگی روح و قلب 113
- اشاره 115
- دو _ تبیین موضوع «نو» بودن 115
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 115
- یک _ تبیین موضوع خانه تکانی 115
- اشاره 115
- سه _ بهره گیری از آیین های نوروز 115
- 2. با برنامه سازان نوروز 115
- ب) پرسش های مردمی 116
- ج) زیرنویس 117
- ما چرا «نو» نشویم؟ 118
- اشاره 118
- د) متن ادبی 118
- در انتظار بهار 119
- چرا تو نو نشوی؟ 120
- آبشار مهر 121
- فصل زیبایی ها 121
- طرح دوستی با خود و خدا 122
- فصل سوم: دیدار 123
- الف) زیارت آرامگاه شهیدان و درگذشتگان 123
- 1. دسته بندی دیدارها 123
- اشاره 123
- اشاره 123
- ب) دید و بازدید عمومی 124
- ج) دیدار با پدر و مادر 127
- 2. بهره های دیدار 128
- 3. ویژگی های دیدار 129
- اشاره 129
- الف) دیدار کریمانه 129
- ب) آراستگی در دیدار 130
- ج) رفع کدورت با دیدار 131
- د) خوش رویی در دیدار 133
- 4. با برنامه سازان نوروز 136
- الف) پرسش های مردمی 136
- اشاره 136
- یک _ حدیث های کوتاه 137
- ب) زیرنویس 137
- اشاره 137
- دو _ جمله های ادبی 138
- ج) متن ادبی 138
- اشاره 139
- د) شعر 139
- صله رحم 140
- بهار در شهر شهیدان 140
- رفع کینه 141
- خوش رویی 141
- آشتی 141
- دیدار یار غایب 142
- آشتی بین مؤمنان 142
- زدودن کینه 143
- اشاره 144
- فصل چهارم: میهمانی 144
- 1. ارزش و جایگاه میهمان نوازی 144
- 2. ویژگی های میهمانان 146
- اشاره 147
- الف) پذیرش دعوت 147
- ب) همراهی و خوش رویی با میهمان 147
- 3. آداب میهمانی 147
- ج) خودداری از ریاکاری 149
- د) مراعات حال میزبان 151
- ه) بزرگداشت نعمت خداوند 152
- و) پرهیز از «تکلف» 152
- اشاره 155
- با برنامه سازان نوروز 155
- اشاره 155
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 155
- یک _ تبیین آداب مهمانی و مهمان نوازی در اسلام 155
- سه _ دقت در انتخاب افراد به عنوان میهمان در برنامه ها 156
- چهار _ بیان حکایت های معصومان علیهم السلام و شخصیت ها درباره مهمانی 156
- دو _ پرهیز از نمایش مهمانی های تجملاتی و تشریفاتی 156
- پنج _ بهره گیری از میان پرده های طنز 160
- ج) زیرنویس 162
- ب) پرسش های مردمی 162
- اشاره 162
- یک _ حدیث های کوتاه 162
- دو _ جمله های ادبی 163
- د) شعر 164
- اشاره 167
- فصل پنجم: هدیه عید 167
- 1. دسته بندی هدیه 168
- 2. پذیرفتن و جبران هدیه 169
- 3. ارزشمندترین هدیه 171
- اشاره 172
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 172
- اشاره 172
- حکایت اول _ عجب هدیه ای 172
- 4. با برنامه سازان نوروز 172
- حکایت دوم _ هدیه سفر 172
- حکایت بزرگان دین 172
- حکایت سوم _ هدیه عید امام خمینی رحمه الله 173
- حکایت چهارم _ هدیه امام به مسیحیان نوفل لوشاتو به مناسبت عید کریسمس 174
- حکایت ششم _ هدیه دو دختر فرانسوی 175
- حکایت پنجم _ پذیرفتن هدیه اهالی نوفل لوشاتو 175
- ب) پرسش های مردمی 176
- اشاره 177
- ج) زیرنویس 177
- یک _ حدیث های کوتاه 177
- د) شعر 178
- دو _ جمله های ادبی 178
- فصل ششم: سیر و سفر 180
- اشاره 180
- الف) همراه داشتن وسایل مورد نیاز 181
- 1. پیشنهادهایی برای مسافران 181
- اشاره 181
- ب) داشتن انگیزه نیک 181
- ج) گزینش همسفر خوب 182
- د) اخلاق نیکو با هم سفران 183
- ه) سخاوت و مروت در سفر 183
- و) مشورت با دیگران 184
- ز) یاری یکدیگر 184
- ح) حفظ آرامش و خون سردی در حوادث 185
- ط) مدیریت سفر 186
- ی) نماز اول وقت 186
- ل) رعایت بهداشت و حفظ سلامت در سفر 187
- ک) گفت وگوهای سودمند 187
- م) کمک به مسافران 188
- اشاره 189
- دو _ زیارت 189
- ن) بهره گیری معنوی و فرهنگی 189
- یک _ تأمل و تدبر در زیبایی ها و شگفتی های آفرینش 189
- سه _ دیدار آثار تاریخی برای عبرت گیری 190
- الف) پرسش های مردمی 191
- 2. با برنامه سازان نوروز 191
- اشاره 191
- اشاره 192
- ب) زیرنویس 192
- یک _ حدیث های کوتاه 192
- دو _ جمله های ادبی 193
- نگاه و دل 194
- انسان و سفر 194
- اشاره 194
- سفر 194
- د) شعر 194
- ج) متن ادبی 194
- اشاره 194
- سفر و پیامبران 195
- به کجا چنین شتابان 196
- پسندیدگی سفر 196
- سفر و سلامتی 197
- تجربه آموزی و سفر 198
- فایده سفر 198
- اشاره 199
- فصل هفتم: توجه به محرومان 199
- 1. نوازش کودکان بی سرپرست 202
- 2. با محروم ترین یتیمان 204
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 206
- اشاره 206
- اشاره 206
- ساخت فیلم داستانی 206
- رنگ عطوفت 206
- 3. با برنامه سازان نوروز 206
- ب) پرسش های مردمی 216
- یک _ حدیث های کوتاه 216
- ج) زیرنویس 216
- اشاره 216
- دو _ جمله های ادبی 217
- د) شعر 218
- اشاره 220
- فصل هشتم: صدقه 220
- الف) دفع کننده بلا 221
- اشاره 221
- 1. آثار صدقه 221
- ب) داروی درد 222
- ج) دفع نحوست 223
- د) نابودکننده گناه 224
- و) برکت دهنده مال 224
- ز) فرونشاننده خشم خدا 224
- ه ) افزون کننده عمر 224
- ح) نابودکننده رنج و غم 225
- ی) پرورش دهنده ایمان و مانع از آتش دوزخ 225
- ط ) دورکننده از صفات اخلاقی ناپسند 225
- اشاره 226
- اشاره 226
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 226
- یک _ بهره گیری از میان پرده های نمایشی 226
- 2. با برنامه سازان نوروز 226
- ک) شکننده پشت شیطان 226
- دو _ نقل حکایت آثار صدقه 227
- ب) پرسش های مردمی 227
- ج) زیرنویس 228
- اشاره 228
- یک _ حدیث های کوتاه 228
- دو _ جمله های ادبی 229
- د) شعر 230
- اشاره 232
- فصل نهم: یادآوری گذر عمر 232
- 1. ارزش عمر در نگاه قرآن و روایات 235
- 2. ارزش وقت در زندگی علمای ربانی 237
- 3. معجزه وقت در زندگی اندیشمندان 238
- اشاره 241
- یک _ نقل حکایت بزرگان و اندیشمندان 241
- 4. با برنامه سازان نوروز 241
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 241
- دو _ ساخت سرود و نماهنگ 241
- اشاره 241
- ب) پرسش های مردمی 241
- ج) زیرنویس 242
- یک _ حدیث های کوتاه 242
- اشاره 242
- دو _ جمله های ادبی 243
- فصل های زندگی 244
- د) متن ادبی 244
- اشاره 244
- کار امروز را به فردا میافکن 245
- امروز را دریابیم 246
- قدرشناسی از عمر 246
- فرصت ها را غنیمت شماریم 247
- کارنامه 248
- پلی به فردا 248
- اشاره 249
- ه ) شعر 249
- هنگام محاسبه 249
- رفوی عمر با کار 249
- پشیمانی از بهره برداری نادرست از عمر 250
- متاع عمر 251
- تأسف بر تلف کردن عمر 251
- غنیمت شمردن فرصت 252
- اشاره 253
- فصل دهم: تلاوت قرآن 253
- با برنامه سازان نوروز 254
- اشاره 254
- اشاره 254
- یک _ حدیث های کوتاه 254
- الف) پرسش های مردمی 254
- ب) زیرنویس 254
- دو _ جمله های ادبی 257
- بانگ قرآن 257
- اشاره 257
- ج) شعر 257
- بهین ره گشا 258
- به به ز قرآن ما 260
- جانم فدای قرآن 261
- اشاره 263
- اشاره 263
- فصل اول: چهارشنبه سوری 263
- 1. آسیب آتش افروزی 263
- بخش سوم: عادت های ناپسند ایام نوروز 263
- 2. نفی چهارشنبه سوری 264
- 3. سوءاستفاده از نام دین برای آتش افروزی 265
- 4. با برنامه سازان نوروز 268
- اشاره 268
- ب) پرسش های مردمی 268
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 268
- ج) پرسش های کارشناسی 269
- د) زیرنویس 270
- یک _ حدیث های کوتاه 270
- اشاره 270
- دو _ جمله های ادبی 271
- 1. نکوهش اسراف و مصرف زدگی 273
- اشاره 273
- فصل دوم: اسراف و مصرف زدگی 273
- الف) مصرف مازاد بر کفایت 275
- 2. مصداق های اسراف 275
- اشاره 275
- ب) مصرف نابجا و ناروا 276
- ج) هدر دادن منابع 276
- د) میهمانی های تشریفاتی 277
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 278
- اشاره 278
- 3. با برنامه سازان نوروز 278
- ج) زیرنویس 279
- اشاره 279
- ب) پرسش های مردمی 279
- یک _ حدیث های کوتاه 279
- دو _ جمله های ادبی 280
- اشاره 281
- مصادیق اسراف 281
- 4. دیدگاه های مقام معظم رهبری درباره اسراف 281
- تعریف اسراف 281
- وضعیت اسراف در کشور 282
- نقش پیش گیری از اسراف در آینده 282
- وظایف مسئولان 282
- همکاری مردم و مسئولان 282
- الف) پیش گیری از اسراف برق 283
- 5. نقل سیره امام خمینی رحمه الله درباره اسراف 283
- اشاره 283
- اسراف از نظر شرع و منطق 283
- خاطره اول 283
- اشاره 283
- خاطره دوم 284
- خاطره سوم 284
- اشاره 284
- خاطره دوم 284
- ب) پیش گیری از اسراف آب 284
- خاطره اول 284
- خاطره سوم 285
- خاطره پنجم 285
- خاطره چهارم 285
- ج) صرفه جویی در کاغذ 286
- د) صرفه جویی در دستمال کاغذی 286
- فصل سوم: بیهوده گذراندن وقت 287
- 1. مجلس های وقت گذرانی 287
- اشاره 287
- 2. زیاده روی در شوخی و خنده 289
- 3. اتلاف تعطیلات 293
- 4. پیشنهادهایی برای اوقات فراغت 293
- الف) مطالعه کتاب 293
- اشاره 293
- ج) نگاشتن خاطره ها و تجربه های ارزشمند 294
- ب) رسیدگی به امور فرزندان 294
- د) رسیدگی به امور خانه 295
- 5. زیرنویس 295
- 6. شعر 296
- فصل چهارم: نفی خرافه در سیزده به در 297
- اشاره 297
- الف) ایجاد ترافیک سنگین و حوادث ناگوار 300
- ب) سوءاستفاده فرصت طلبان 300
- 1. آسیب شناسی 300
- اشاره 300
- ج) خسارت زدن به طبیعت 300
- د) تضییع حقوق دیگران 301
- ه ) تفاخر اغنیا و دل گیری فقرا 301
- و) تفریح های ناسالم و انحراف اخلاقی 302
- اشاره 302
- 2. با برنامه سازان نوروز 302
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 302
- ب) پرسش های مردمی 304
- ج) زیرنویس 305
- اشاره 306
- حکایت اول _ امام علی علیه السلام و پیشگو 306
- د) حکایت های معصومین علیهم السلام 306
- حکایت دوم _ امام صادق علیه السلامو منجم 307
- رستاخیز طبیعت 308
- اشاره 308
- ه) متن ادبی 308
- طبیعت 309
- انسان امروزی و طبیعت 309
- پیام مهر 310
- بهانه ای برای با هم بودن 310
- 3. دیدگاه مقام معظم رهبری درباره طبیعت 311
- فرهنگ سازی 311
- اهمیت درخت و گیاه 311
- اشاره 311
- حفظ منابع طبیعی 312
- امانت الهی 312
- خرافه؛ ممنوع 313
- روز طبیعت 314
- زنگ طراوت 314
- اشاره 314
- نگاه سبز 314
- 4. طبیعت و کودکان 314
- یک هدیه 315
- نقاشی طبیعت 315
- کتاب نامه 317
- کتاب 317
- نشریه 318
باشد، اسراف است».(1)
ب) مصرف نابجا و ناروا
ب) مصرف نابجا و ناروا
افزون بر مصرف مازاد بر کفایت، هر نوع مصرف نابجا و ناروا که انسان را در انجام گناه و اعمال نامشروع یاری دهد، اسراف و ممنوع است. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرماید: «...مَن أعطی فی غیر حقٍّ فَقَد أسرف؛ هر کس نابجا مال و امکانات را هزینه کند، اسراف کرده است».(2)
امام صادق علیه السلام ملموس ترین مصداق اسراف را چنین بیان می کند:
ملموس ترین مصداق مصرف بی رویه این است که انسان از آب زیاده آمده از نوشیدن درست استفاده نکند و لباس پذیرایی را همه جا بپوشد.(3)
ج) هدر دادن منابع
ج) هدر دادن منابع
همین طور مصرف بیش از حد از منابع، اتلاف منابع و اسراف است. در خبر آمده است: «اگر مصرف موجب هدر رفتن منابع، اموال و امکانات شود، اسراف است».(4)
خادم امام رضا علیه السلام نقل کرده است:
روزی غلامان امام رضا علیه السلام میوه می خوردند، ولی هنوز آن را به طور کامل نخورده، به گوشه ای می انداختند. امام رضا علیه السلام اسراف کاری آنها را دید و با تعجب فرمود: سُبحان اللّه! اگر شما به این میوه ها نیاز ندارید، انسان هایی هستند که نیاز دارند. چرا دور می ریزید؛ مقداری از این میوه ها را
1- الحیاه، ج 4، ص 31.
2- الحیاه، ج 4، ص 31.
3- میزان الحکمه، ج 2، ص 1296.
4- الحیاه، ج 4، ص 232، «انما الاسراف فیما تلف المال».