- پیش گفتار 3
- فصل اول: عید در فرهنگ اسلام 6
- اشاره 6
- بخش اول: بهار و نوروز 6
- اشاره 6
- اشاره 7
- 1. نوروز در حدیث 7
- الف) دسته بندی حدیث های مربوط به «نوروز» 10
- ب) آداب نوروز 11
- ج) دعای تحویل سال 13
- اشاره 14
- 2. با برنامه سازان نوروز 14
- یک _ ترویج ارزش های معنوی 15
- اشاره 15
- دو _ سرگرمی در خدمت اهداف والا 15
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 15
- پنج _ برانگیختن احساسات پاک مردم 16
- سه _ الگوسازی مناسب 16
- چهار _ ظرافت و دقت در تهیه برنامه تحویل سال 16
- شش _ آراستن دیگرگونه سفره هفت سین 18
- هفت _ ساخت فیلم داستانی مناسب تحویل سال 19
- ب) پرسش های مردمی 26
- ج) زیرنویس 27
- اشاره 28
- د) متن ادبی 28
- نوروز، معجزه خدا در طبیعت 28
- عید دل های بهاری 30
- نوروز، روز تحول جان 32
- اشاره 33
- ه ) شعر 33
- نسیم نوروز 33
- بوی نوروز 34
- نوروز 35
- جمهوری اسلامی 36
- عید 36
- عید «حول حالنا» 36
- اشاره 37
- اشاره 37
- 3. با کودکان در نوروز 37
- الف) متن ادبی 37
- سلام بچه ها 37
- عید مبارک 38
- سفره معنی دار عید 38
- هم خودم، هم دیگران 40
- تحویل سال در حرم 40
- پرخوری ممنوع 41
- اشاره 42
- ب) شعر 42
- عید نوروز 42
- شهر بهار 43
- سال نو 43
- گل های لبخند 44
- درختان روح 45
- اشاره 46
- نوروز و یاد خدا 46
- خبر آمدن گل 46
- 4. نوروز در نگاه امام خمینی رحمه الله 46
- نوروز و تحویل سال 47
- تحول قلب ها 47
- عید واقعی 48
- عید مستضعفین 48
- عید مسلمین 48
- تحول درونی 49
- 5. نوروز در نگاه مقام معظم رهبری 49
- ملت ایران و تغییر محتوای نوروز 49
- اشاره 49
- پیوند نوروز با تاریخ اسلام 50
- نوروز واقعی 51
- نوروز و تحول در انسان ها 52
- نوروز و محاسبه اعمال سال گذشته 53
- نوروز و صله رحم 54
- اشاره 55
- 1. بهار، یاد آور رستاخیز 55
- فصل دوم: پیوند بهار و رستاخیز 55
- ج) پرسش های کارشناسی 57
- 2. با برنامه سازان نوروز 57
- اشاره 57
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 57
- ب) پرسش های مردمی 57
- د) زیرنویس 58
- یعنی بهار... 58
- اشاره 58
- 3. متن ادبی 58
- بر بال های بهار 60
- بهار و یک رنگی با طبیعت 61
- راز عید 62
- شکوه دوازدهم فروردین 63
- بهار انقلاب 65
- سلام بر بهار 66
- معنای بهار 67
- ضربان بهار در قلب باغ 68
- بهار چیست؟ 69
- لباس سبز بهار 71
- بهار می آید 72
- در آستانه بهار 74
- بهار دل ها 75
- بهار، قیامت طبیعت 76
- رستاخیز طبیعت 77
- بهار؛ درس خداشناسی 78
- خواهش سبز شدن 78
- برهان معاد 79
- اشاره 79
- تحول؛ درس بزرگ 79
- 4. شعر 79
- در انتظار بهار حقیقی 80
- اسرار بهار 81
- اوراق بهار 82
- بوی شکفتن 82
- از خدا ممنون باش 84
- نگار بردبار آمد... 84
- اشاره 86
- بخش دوم:آداب پسندیده ایام نوروز 86
- اشاره 87
- فصل اول: شادی 87
- 1. پیش نیازهای شادی 87
- 2. باید و نبایدهای شادی 90
- 3. شوخی و خنده 92
- اشاره 96
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 96
- دو _ سالم سازی طنز 96
- یک _ غفلت زدایی 96
- اشاره 96
- 4. با برنامه سازان نوروز 96
- ب) موضوع های برنامه سازی 98
- اشاره 98
- یک _ ساخت میان پرده های طنز 99
- دو _ تهیه گزارش های شاد 99
- ج) پرسش های مردمی 100
- سه _ به تصویر کشیدن مزاح معصومان علیهم السلام 100
- د) زیرنویس 101
- یک _ حدیث های کوتاه 101
- اشاره 101
- دو _ جمله های ادبی 103
- اشاره 104
- در جست وجوی شادی 104
- ه ) متن ادبی 104
- میثاقی دوباره با زندگی 107
- اشاره 108
- شادی کنید اهل وطن 108
- و) شعر 108
- هنگام طرب 110
- اشاره 112
- 1. دسته بندی پاکیزگی 112
- فصل دوم: پاکیزگی 112
- اشاره 112
- الف) پاکیزگی خانه 112
- ج) پاکیزگی اجتماع 113
- ب) پاکیزگی روح و قلب 113
- اشاره 115
- اشاره 115
- دو _ تبیین موضوع «نو» بودن 115
- یک _ تبیین موضوع خانه تکانی 115
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 115
- سه _ بهره گیری از آیین های نوروز 115
- 2. با برنامه سازان نوروز 115
- ب) پرسش های مردمی 116
- ج) زیرنویس 117
- اشاره 118
- د) متن ادبی 118
- ما چرا «نو» نشویم؟ 118
- در انتظار بهار 119
- چرا تو نو نشوی؟ 120
- آبشار مهر 121
- فصل زیبایی ها 121
- طرح دوستی با خود و خدا 122
- فصل سوم: دیدار 123
- 1. دسته بندی دیدارها 123
- الف) زیارت آرامگاه شهیدان و درگذشتگان 123
- اشاره 123
- اشاره 123
- ب) دید و بازدید عمومی 124
- ج) دیدار با پدر و مادر 127
- 2. بهره های دیدار 128
- الف) دیدار کریمانه 129
- 3. ویژگی های دیدار 129
- اشاره 129
- ب) آراستگی در دیدار 130
- ج) رفع کدورت با دیدار 131
- د) خوش رویی در دیدار 133
- 4. با برنامه سازان نوروز 136
- الف) پرسش های مردمی 136
- اشاره 136
- اشاره 137
- یک _ حدیث های کوتاه 137
- ب) زیرنویس 137
- ج) متن ادبی 138
- دو _ جمله های ادبی 138
- اشاره 139
- د) شعر 139
- صله رحم 140
- بهار در شهر شهیدان 140
- رفع کینه 141
- خوش رویی 141
- آشتی 141
- آشتی بین مؤمنان 142
- دیدار یار غایب 142
- زدودن کینه 143
- فصل چهارم: میهمانی 144
- اشاره 144
- 1. ارزش و جایگاه میهمان نوازی 144
- 2. ویژگی های میهمانان 146
- اشاره 147
- 3. آداب میهمانی 147
- الف) پذیرش دعوت 147
- ب) همراهی و خوش رویی با میهمان 147
- ج) خودداری از ریاکاری 149
- د) مراعات حال میزبان 151
- ه) بزرگداشت نعمت خداوند 152
- و) پرهیز از «تکلف» 152
- اشاره 155
- با برنامه سازان نوروز 155
- یک _ تبیین آداب مهمانی و مهمان نوازی در اسلام 155
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 155
- اشاره 155
- سه _ دقت در انتخاب افراد به عنوان میهمان در برنامه ها 156
- چهار _ بیان حکایت های معصومان علیهم السلام و شخصیت ها درباره مهمانی 156
- دو _ پرهیز از نمایش مهمانی های تجملاتی و تشریفاتی 156
- پنج _ بهره گیری از میان پرده های طنز 160
- ج) زیرنویس 162
- ب) پرسش های مردمی 162
- یک _ حدیث های کوتاه 162
- اشاره 162
- دو _ جمله های ادبی 163
- د) شعر 164
- اشاره 167
- فصل پنجم: هدیه عید 167
- 1. دسته بندی هدیه 168
- 2. پذیرفتن و جبران هدیه 169
- 3. ارزشمندترین هدیه 171
- حکایت دوم _ هدیه سفر 172
- حکایت اول _ عجب هدیه ای 172
- اشاره 172
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 172
- 4. با برنامه سازان نوروز 172
- حکایت بزرگان دین 172
- اشاره 172
- حکایت سوم _ هدیه عید امام خمینی رحمه الله 173
- حکایت چهارم _ هدیه امام به مسیحیان نوفل لوشاتو به مناسبت عید کریسمس 174
- حکایت ششم _ هدیه دو دختر فرانسوی 175
- حکایت پنجم _ پذیرفتن هدیه اهالی نوفل لوشاتو 175
- ب) پرسش های مردمی 176
- اشاره 177
- یک _ حدیث های کوتاه 177
- ج) زیرنویس 177
- دو _ جمله های ادبی 178
- د) شعر 178
- فصل ششم: سیر و سفر 180
- اشاره 180
- الف) همراه داشتن وسایل مورد نیاز 181
- 1. پیشنهادهایی برای مسافران 181
- ب) داشتن انگیزه نیک 181
- اشاره 181
- ج) گزینش همسفر خوب 182
- د) اخلاق نیکو با هم سفران 183
- ه) سخاوت و مروت در سفر 183
- و) مشورت با دیگران 184
- ز) یاری یکدیگر 184
- ح) حفظ آرامش و خون سردی در حوادث 185
- ط) مدیریت سفر 186
- ی) نماز اول وقت 186
- ک) گفت وگوهای سودمند 187
- ل) رعایت بهداشت و حفظ سلامت در سفر 187
- م) کمک به مسافران 188
- اشاره 189
- یک _ تأمل و تدبر در زیبایی ها و شگفتی های آفرینش 189
- دو _ زیارت 189
- ن) بهره گیری معنوی و فرهنگی 189
- سه _ دیدار آثار تاریخی برای عبرت گیری 190
- الف) پرسش های مردمی 191
- 2. با برنامه سازان نوروز 191
- اشاره 191
- ب) زیرنویس 192
- یک _ حدیث های کوتاه 192
- اشاره 192
- دو _ جمله های ادبی 193
- اشاره 194
- انسان و سفر 194
- ج) متن ادبی 194
- نگاه و دل 194
- اشاره 194
- د) شعر 194
- سفر 194
- سفر و پیامبران 195
- به کجا چنین شتابان 196
- پسندیدگی سفر 196
- سفر و سلامتی 197
- تجربه آموزی و سفر 198
- فایده سفر 198
- اشاره 199
- فصل هفتم: توجه به محرومان 199
- 1. نوازش کودکان بی سرپرست 202
- 2. با محروم ترین یتیمان 204
- 3. با برنامه سازان نوروز 206
- ساخت فیلم داستانی 206
- اشاره 206
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 206
- رنگ عطوفت 206
- اشاره 206
- یک _ حدیث های کوتاه 216
- ب) پرسش های مردمی 216
- ج) زیرنویس 216
- اشاره 216
- دو _ جمله های ادبی 217
- د) شعر 218
- اشاره 220
- فصل هشتم: صدقه 220
- اشاره 221
- الف) دفع کننده بلا 221
- 1. آثار صدقه 221
- ب) داروی درد 222
- ج) دفع نحوست 223
- ز) فرونشاننده خشم خدا 224
- و) برکت دهنده مال 224
- ه ) افزون کننده عمر 224
- د) نابودکننده گناه 224
- ط ) دورکننده از صفات اخلاقی ناپسند 225
- ی) پرورش دهنده ایمان و مانع از آتش دوزخ 225
- ح) نابودکننده رنج و غم 225
- ک) شکننده پشت شیطان 226
- یک _ بهره گیری از میان پرده های نمایشی 226
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 226
- 2. با برنامه سازان نوروز 226
- اشاره 226
- اشاره 226
- دو _ نقل حکایت آثار صدقه 227
- ب) پرسش های مردمی 227
- یک _ حدیث های کوتاه 228
- ج) زیرنویس 228
- اشاره 228
- دو _ جمله های ادبی 229
- د) شعر 230
- فصل نهم: یادآوری گذر عمر 232
- اشاره 232
- 1. ارزش عمر در نگاه قرآن و روایات 235
- 2. ارزش وقت در زندگی علمای ربانی 237
- 3. معجزه وقت در زندگی اندیشمندان 238
- 4. با برنامه سازان نوروز 241
- یک _ نقل حکایت بزرگان و اندیشمندان 241
- اشاره 241
- دو _ ساخت سرود و نماهنگ 241
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 241
- ب) پرسش های مردمی 241
- اشاره 241
- ج) زیرنویس 242
- اشاره 242
- یک _ حدیث های کوتاه 242
- دو _ جمله های ادبی 243
- فصل های زندگی 244
- اشاره 244
- د) متن ادبی 244
- کار امروز را به فردا میافکن 245
- امروز را دریابیم 246
- قدرشناسی از عمر 246
- فرصت ها را غنیمت شماریم 247
- کارنامه 248
- پلی به فردا 248
- اشاره 249
- ه ) شعر 249
- هنگام محاسبه 249
- رفوی عمر با کار 249
- پشیمانی از بهره برداری نادرست از عمر 250
- تأسف بر تلف کردن عمر 251
- متاع عمر 251
- غنیمت شمردن فرصت 252
- فصل دهم: تلاوت قرآن 253
- اشاره 253
- الف) پرسش های مردمی 254
- ب) زیرنویس 254
- اشاره 254
- اشاره 254
- با برنامه سازان نوروز 254
- یک _ حدیث های کوتاه 254
- دو _ جمله های ادبی 257
- ج) شعر 257
- اشاره 257
- بانگ قرآن 257
- بهین ره گشا 258
- به به ز قرآن ما 260
- جانم فدای قرآن 261
- 1. آسیب آتش افروزی 263
- اشاره 263
- اشاره 263
- فصل اول: چهارشنبه سوری 263
- بخش سوم: عادت های ناپسند ایام نوروز 263
- 2. نفی چهارشنبه سوری 264
- 3. سوءاستفاده از نام دین برای آتش افروزی 265
- 4. با برنامه سازان نوروز 268
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 268
- اشاره 268
- ب) پرسش های مردمی 268
- ج) پرسش های کارشناسی 269
- د) زیرنویس 270
- اشاره 270
- یک _ حدیث های کوتاه 270
- دو _ جمله های ادبی 271
- فصل دوم: اسراف و مصرف زدگی 273
- اشاره 273
- 1. نکوهش اسراف و مصرف زدگی 273
- 2. مصداق های اسراف 275
- الف) مصرف مازاد بر کفایت 275
- اشاره 275
- ج) هدر دادن منابع 276
- ب) مصرف نابجا و ناروا 276
- د) میهمانی های تشریفاتی 277
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 278
- اشاره 278
- 3. با برنامه سازان نوروز 278
- ب) پرسش های مردمی 279
- اشاره 279
- ج) زیرنویس 279
- یک _ حدیث های کوتاه 279
- دو _ جمله های ادبی 280
- اشاره 281
- 4. دیدگاه های مقام معظم رهبری درباره اسراف 281
- تعریف اسراف 281
- مصادیق اسراف 281
- وضعیت اسراف در کشور 282
- نقش پیش گیری از اسراف در آینده 282
- وظایف مسئولان 282
- همکاری مردم و مسئولان 282
- اشاره 283
- خاطره اول 283
- اسراف از نظر شرع و منطق 283
- الف) پیش گیری از اسراف برق 283
- 5. نقل سیره امام خمینی رحمه الله درباره اسراف 283
- اشاره 283
- خاطره دوم 284
- ب) پیش گیری از اسراف آب 284
- اشاره 284
- خاطره دوم 284
- خاطره سوم 284
- خاطره اول 284
- خاطره سوم 285
- خاطره پنجم 285
- خاطره چهارم 285
- ج) صرفه جویی در کاغذ 286
- د) صرفه جویی در دستمال کاغذی 286
- اشاره 287
- 1. مجلس های وقت گذرانی 287
- فصل سوم: بیهوده گذراندن وقت 287
- 2. زیاده روی در شوخی و خنده 289
- الف) مطالعه کتاب 293
- 3. اتلاف تعطیلات 293
- اشاره 293
- 4. پیشنهادهایی برای اوقات فراغت 293
- ب) رسیدگی به امور فرزندان 294
- ج) نگاشتن خاطره ها و تجربه های ارزشمند 294
- د) رسیدگی به امور خانه 295
- 5. زیرنویس 295
- 6. شعر 296
- فصل چهارم: نفی خرافه در سیزده به در 297
- اشاره 297
- ج) خسارت زدن به طبیعت 300
- اشاره 300
- 1. آسیب شناسی 300
- ب) سوءاستفاده فرصت طلبان 300
- الف) ایجاد ترافیک سنگین و حوادث ناگوار 300
- د) تضییع حقوق دیگران 301
- ه ) تفاخر اغنیا و دل گیری فقرا 301
- 2. با برنامه سازان نوروز 302
- و) تفریح های ناسالم و انحراف اخلاقی 302
- اشاره 302
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 302
- ب) پرسش های مردمی 304
- ج) زیرنویس 305
- اشاره 306
- حکایت اول _ امام علی علیه السلام و پیشگو 306
- د) حکایت های معصومین علیهم السلام 306
- حکایت دوم _ امام صادق علیه السلامو منجم 307
- رستاخیز طبیعت 308
- اشاره 308
- ه) متن ادبی 308
- طبیعت 309
- انسان امروزی و طبیعت 309
- پیام مهر 310
- بهانه ای برای با هم بودن 310
- اهمیت درخت و گیاه 311
- 3. دیدگاه مقام معظم رهبری درباره طبیعت 311
- فرهنگ سازی 311
- اشاره 311
- حفظ منابع طبیعی 312
- امانت الهی 312
- خرافه؛ ممنوع 313
- روز طبیعت 314
- زنگ طراوت 314
- 4. طبیعت و کودکان 314
- نگاه سبز 314
- اشاره 314
- یک هدیه 315
- نقاشی طبیعت 315
- کتاب 317
- کتاب نامه 317
- نشریه 318
باید در اقدام، در عمل، در خوب کردنِ خود همت بگمارند.(1)
مبارکی یک سال برای یک ملت فقط به جنبه های مادی آن سال نیست؛ گاهی جنبه های معنوی اهمیت بیشتری دارند. اگر ملتی بتواند یک تحوّل اخلاقی در خود به وجود بیاورد، اگر بتواند رذایل اخلاقی را از درون خود پاک سازی کند و خود را به فضایل اخلاقی آراسته سازد، حقیقتا برای آن ملت عید است. شاید اساسا قراردادن اعیاد، چه اعیاد ملی و چه اعیاد دینی و مذهبی، برای ایجاد چنین تحول هایی در درون انسان هاست.(2)
کسانی که مسئولند، کسانی که مأموریت بزرگی را بر عهده گرفته اند، کسانی که تصمیم و اقدام و حرکت و رفتار آنان، فقط رفتار یک شخص نیست، بلکه رفتار یک مجموعه است، رفتار یک جامعه است و گاهی در چشم دیگران، رفتار یک کشور است، باید خیلی مراقبت کنند. آنان بیش از دیگران مخاطب به خطاب الهی اند و موظف به این هستند که دعای شریف «حوّل حالنا الی احسن الحال» را در خودشان تحقق ببخشند.(3)
نوروز و محاسبه اعمال سال گذشته
نوروز و محاسبه اعمال سال گذشته
یکی از وظایف سال این است که هرکسی به حالات و حساب خود رسیدگی کند؛ هم حساب شخصی، هم حساب عمومی، هم جماعتی مثل یک ملت. این بهانه خوبی است که انسان به پشت سر خود برگردد و غفلت هایی را که انجام داده است، کوتاهی ها و کارهای ناشایستی که از او سر زده است و همچنین کارهای خوب خود را یک بار دیگر مشاهده کند.
همه ما باید عادت کنیم که هر سالی که نو می شود، به مناسبت اول سال، به گذشته یک ساله خود یک نگاهی بکنیم، هر یک از نقاط مثبت و منفی، به ما پیامی می دهند.(4)
1- روزنامه جمهوری اسلامی، ش 5437، ص 3، 2/1/1376.
2- روزنامه جمهوری اسلامی، ش 5437، ص 3، 1/1/1376.
3- سخنرانی در تاریخ 9/1/1376.
4- روزنامه جمهوری اسلامی، ص 3، 5/1/75.