- پیش گفتار 3
- فصل اول: عید در فرهنگ اسلام 6
- اشاره 6
- اشاره 6
- بخش اول: بهار و نوروز 6
- اشاره 7
- 1. نوروز در حدیث 7
- الف) دسته بندی حدیث های مربوط به «نوروز» 10
- ب) آداب نوروز 11
- ج) دعای تحویل سال 13
- 2. با برنامه سازان نوروز 14
- اشاره 14
- اشاره 15
- دو _ سرگرمی در خدمت اهداف والا 15
- یک _ ترویج ارزش های معنوی 15
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 15
- سه _ الگوسازی مناسب 16
- پنج _ برانگیختن احساسات پاک مردم 16
- چهار _ ظرافت و دقت در تهیه برنامه تحویل سال 16
- شش _ آراستن دیگرگونه سفره هفت سین 18
- هفت _ ساخت فیلم داستانی مناسب تحویل سال 19
- ب) پرسش های مردمی 26
- ج) زیرنویس 27
- نوروز، معجزه خدا در طبیعت 28
- د) متن ادبی 28
- اشاره 28
- عید دل های بهاری 30
- نوروز، روز تحول جان 32
- ه ) شعر 33
- اشاره 33
- نسیم نوروز 33
- بوی نوروز 34
- نوروز 35
- عید «حول حالنا» 36
- عید 36
- جمهوری اسلامی 36
- اشاره 37
- 3. با کودکان در نوروز 37
- الف) متن ادبی 37
- اشاره 37
- سلام بچه ها 37
- سفره معنی دار عید 38
- عید مبارک 38
- تحویل سال در حرم 40
- هم خودم، هم دیگران 40
- پرخوری ممنوع 41
- ب) شعر 42
- عید نوروز 42
- اشاره 42
- شهر بهار 43
- سال نو 43
- گل های لبخند 44
- درختان روح 45
- نوروز و یاد خدا 46
- اشاره 46
- خبر آمدن گل 46
- 4. نوروز در نگاه امام خمینی رحمه الله 46
- تحول قلب ها 47
- نوروز و تحویل سال 47
- عید واقعی 48
- عید مسلمین 48
- عید مستضعفین 48
- ملت ایران و تغییر محتوای نوروز 49
- 5. نوروز در نگاه مقام معظم رهبری 49
- تحول درونی 49
- اشاره 49
- پیوند نوروز با تاریخ اسلام 50
- نوروز واقعی 51
- نوروز و تحول در انسان ها 52
- نوروز و محاسبه اعمال سال گذشته 53
- نوروز و صله رحم 54
- 1. بهار، یاد آور رستاخیز 55
- فصل دوم: پیوند بهار و رستاخیز 55
- اشاره 55
- 2. با برنامه سازان نوروز 57
- اشاره 57
- ب) پرسش های مردمی 57
- ج) پرسش های کارشناسی 57
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 57
- اشاره 58
- 3. متن ادبی 58
- یعنی بهار... 58
- د) زیرنویس 58
- بر بال های بهار 60
- بهار و یک رنگی با طبیعت 61
- راز عید 62
- شکوه دوازدهم فروردین 63
- بهار انقلاب 65
- سلام بر بهار 66
- معنای بهار 67
- ضربان بهار در قلب باغ 68
- بهار چیست؟ 69
- لباس سبز بهار 71
- بهار می آید 72
- در آستانه بهار 74
- بهار دل ها 75
- بهار، قیامت طبیعت 76
- رستاخیز طبیعت 77
- بهار؛ درس خداشناسی 78
- خواهش سبز شدن 78
- برهان معاد 79
- تحول؛ درس بزرگ 79
- 4. شعر 79
- اشاره 79
- در انتظار بهار حقیقی 80
- اسرار بهار 81
- بوی شکفتن 82
- اوراق بهار 82
- از خدا ممنون باش 84
- نگار بردبار آمد... 84
- اشاره 86
- بخش دوم:آداب پسندیده ایام نوروز 86
- 1. پیش نیازهای شادی 87
- فصل اول: شادی 87
- اشاره 87
- 2. باید و نبایدهای شادی 90
- 3. شوخی و خنده 92
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 96
- 4. با برنامه سازان نوروز 96
- اشاره 96
- اشاره 96
- دو _ سالم سازی طنز 96
- یک _ غفلت زدایی 96
- اشاره 98
- ب) موضوع های برنامه سازی 98
- دو _ تهیه گزارش های شاد 99
- یک _ ساخت میان پرده های طنز 99
- سه _ به تصویر کشیدن مزاح معصومان علیهم السلام 100
- ج) پرسش های مردمی 100
- د) زیرنویس 101
- یک _ حدیث های کوتاه 101
- اشاره 101
- دو _ جمله های ادبی 103
- ه ) متن ادبی 104
- در جست وجوی شادی 104
- اشاره 104
- میثاقی دوباره با زندگی 107
- شادی کنید اهل وطن 108
- و) شعر 108
- اشاره 108
- هنگام طرب 110
- الف) پاکیزگی خانه 112
- فصل دوم: پاکیزگی 112
- 1. دسته بندی پاکیزگی 112
- اشاره 112
- اشاره 112
- ج) پاکیزگی اجتماع 113
- ب) پاکیزگی روح و قلب 113
- یک _ تبیین موضوع خانه تکانی 115
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 115
- دو _ تبیین موضوع «نو» بودن 115
- 2. با برنامه سازان نوروز 115
- اشاره 115
- اشاره 115
- سه _ بهره گیری از آیین های نوروز 115
- ب) پرسش های مردمی 116
- ج) زیرنویس 117
- اشاره 118
- ما چرا «نو» نشویم؟ 118
- د) متن ادبی 118
- در انتظار بهار 119
- چرا تو نو نشوی؟ 120
- آبشار مهر 121
- فصل زیبایی ها 121
- طرح دوستی با خود و خدا 122
- الف) زیارت آرامگاه شهیدان و درگذشتگان 123
- 1. دسته بندی دیدارها 123
- فصل سوم: دیدار 123
- اشاره 123
- اشاره 123
- ب) دید و بازدید عمومی 124
- ج) دیدار با پدر و مادر 127
- 2. بهره های دیدار 128
- 3. ویژگی های دیدار 129
- اشاره 129
- الف) دیدار کریمانه 129
- ب) آراستگی در دیدار 130
- ج) رفع کدورت با دیدار 131
- د) خوش رویی در دیدار 133
- الف) پرسش های مردمی 136
- 4. با برنامه سازان نوروز 136
- اشاره 136
- یک _ حدیث های کوتاه 137
- اشاره 137
- ب) زیرنویس 137
- دو _ جمله های ادبی 138
- ج) متن ادبی 138
- اشاره 139
- د) شعر 139
- بهار در شهر شهیدان 140
- صله رحم 140
- خوش رویی 141
- آشتی 141
- رفع کینه 141
- دیدار یار غایب 142
- آشتی بین مؤمنان 142
- زدودن کینه 143
- 1. ارزش و جایگاه میهمان نوازی 144
- فصل چهارم: میهمانی 144
- اشاره 144
- 2. ویژگی های میهمانان 146
- اشاره 147
- 3. آداب میهمانی 147
- الف) پذیرش دعوت 147
- ب) همراهی و خوش رویی با میهمان 147
- ج) خودداری از ریاکاری 149
- د) مراعات حال میزبان 151
- و) پرهیز از «تکلف» 152
- ه) بزرگداشت نعمت خداوند 152
- با برنامه سازان نوروز 155
- اشاره 155
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 155
- اشاره 155
- یک _ تبیین آداب مهمانی و مهمان نوازی در اسلام 155
- دو _ پرهیز از نمایش مهمانی های تجملاتی و تشریفاتی 156
- سه _ دقت در انتخاب افراد به عنوان میهمان در برنامه ها 156
- چهار _ بیان حکایت های معصومان علیهم السلام و شخصیت ها درباره مهمانی 156
- پنج _ بهره گیری از میان پرده های طنز 160
- اشاره 162
- ج) زیرنویس 162
- یک _ حدیث های کوتاه 162
- ب) پرسش های مردمی 162
- دو _ جمله های ادبی 163
- د) شعر 164
- فصل پنجم: هدیه عید 167
- اشاره 167
- 1. دسته بندی هدیه 168
- 2. پذیرفتن و جبران هدیه 169
- 3. ارزشمندترین هدیه 171
- اشاره 172
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 172
- حکایت دوم _ هدیه سفر 172
- حکایت اول _ عجب هدیه ای 172
- حکایت بزرگان دین 172
- 4. با برنامه سازان نوروز 172
- اشاره 172
- حکایت سوم _ هدیه عید امام خمینی رحمه الله 173
- حکایت چهارم _ هدیه امام به مسیحیان نوفل لوشاتو به مناسبت عید کریسمس 174
- حکایت ششم _ هدیه دو دختر فرانسوی 175
- حکایت پنجم _ پذیرفتن هدیه اهالی نوفل لوشاتو 175
- ب) پرسش های مردمی 176
- اشاره 177
- ج) زیرنویس 177
- یک _ حدیث های کوتاه 177
- د) شعر 178
- دو _ جمله های ادبی 178
- فصل ششم: سیر و سفر 180
- اشاره 180
- 1. پیشنهادهایی برای مسافران 181
- الف) همراه داشتن وسایل مورد نیاز 181
- اشاره 181
- ب) داشتن انگیزه نیک 181
- ج) گزینش همسفر خوب 182
- د) اخلاق نیکو با هم سفران 183
- ه) سخاوت و مروت در سفر 183
- و) مشورت با دیگران 184
- ز) یاری یکدیگر 184
- ح) حفظ آرامش و خون سردی در حوادث 185
- ط) مدیریت سفر 186
- ی) نماز اول وقت 186
- ک) گفت وگوهای سودمند 187
- ل) رعایت بهداشت و حفظ سلامت در سفر 187
- م) کمک به مسافران 188
- ن) بهره گیری معنوی و فرهنگی 189
- یک _ تأمل و تدبر در زیبایی ها و شگفتی های آفرینش 189
- دو _ زیارت 189
- اشاره 189
- سه _ دیدار آثار تاریخی برای عبرت گیری 190
- اشاره 191
- الف) پرسش های مردمی 191
- 2. با برنامه سازان نوروز 191
- اشاره 192
- یک _ حدیث های کوتاه 192
- ب) زیرنویس 192
- دو _ جمله های ادبی 193
- سفر 194
- ج) متن ادبی 194
- اشاره 194
- انسان و سفر 194
- نگاه و دل 194
- د) شعر 194
- اشاره 194
- سفر و پیامبران 195
- به کجا چنین شتابان 196
- پسندیدگی سفر 196
- سفر و سلامتی 197
- تجربه آموزی و سفر 198
- فایده سفر 198
- فصل هفتم: توجه به محرومان 199
- اشاره 199
- 1. نوازش کودکان بی سرپرست 202
- 2. با محروم ترین یتیمان 204
- ساخت فیلم داستانی 206
- 3. با برنامه سازان نوروز 206
- اشاره 206
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 206
- رنگ عطوفت 206
- اشاره 206
- ج) زیرنویس 216
- ب) پرسش های مردمی 216
- اشاره 216
- یک _ حدیث های کوتاه 216
- دو _ جمله های ادبی 217
- د) شعر 218
- فصل هشتم: صدقه 220
- اشاره 220
- الف) دفع کننده بلا 221
- اشاره 221
- 1. آثار صدقه 221
- ب) داروی درد 222
- ج) دفع نحوست 223
- د) نابودکننده گناه 224
- ه ) افزون کننده عمر 224
- و) برکت دهنده مال 224
- ز) فرونشاننده خشم خدا 224
- ی) پرورش دهنده ایمان و مانع از آتش دوزخ 225
- ط ) دورکننده از صفات اخلاقی ناپسند 225
- ح) نابودکننده رنج و غم 225
- اشاره 226
- اشاره 226
- ک) شکننده پشت شیطان 226
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 226
- یک _ بهره گیری از میان پرده های نمایشی 226
- 2. با برنامه سازان نوروز 226
- دو _ نقل حکایت آثار صدقه 227
- ب) پرسش های مردمی 227
- اشاره 228
- ج) زیرنویس 228
- یک _ حدیث های کوتاه 228
- دو _ جمله های ادبی 229
- د) شعر 230
- اشاره 232
- فصل نهم: یادآوری گذر عمر 232
- 1. ارزش عمر در نگاه قرآن و روایات 235
- 2. ارزش وقت در زندگی علمای ربانی 237
- 3. معجزه وقت در زندگی اندیشمندان 238
- یک _ نقل حکایت بزرگان و اندیشمندان 241
- ب) پرسش های مردمی 241
- اشاره 241
- اشاره 241
- 4. با برنامه سازان نوروز 241
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 241
- دو _ ساخت سرود و نماهنگ 241
- ج) زیرنویس 242
- یک _ حدیث های کوتاه 242
- اشاره 242
- دو _ جمله های ادبی 243
- اشاره 244
- د) متن ادبی 244
- فصل های زندگی 244
- کار امروز را به فردا میافکن 245
- امروز را دریابیم 246
- قدرشناسی از عمر 246
- فرصت ها را غنیمت شماریم 247
- پلی به فردا 248
- کارنامه 248
- اشاره 249
- ه ) شعر 249
- رفوی عمر با کار 249
- هنگام محاسبه 249
- پشیمانی از بهره برداری نادرست از عمر 250
- تأسف بر تلف کردن عمر 251
- متاع عمر 251
- غنیمت شمردن فرصت 252
- اشاره 253
- فصل دهم: تلاوت قرآن 253
- اشاره 254
- با برنامه سازان نوروز 254
- یک _ حدیث های کوتاه 254
- اشاره 254
- الف) پرسش های مردمی 254
- ب) زیرنویس 254
- ج) شعر 257
- دو _ جمله های ادبی 257
- بانگ قرآن 257
- اشاره 257
- بهین ره گشا 258
- به به ز قرآن ما 260
- جانم فدای قرآن 261
- اشاره 263
- اشاره 263
- بخش سوم: عادت های ناپسند ایام نوروز 263
- فصل اول: چهارشنبه سوری 263
- 1. آسیب آتش افروزی 263
- 2. نفی چهارشنبه سوری 264
- 3. سوءاستفاده از نام دین برای آتش افروزی 265
- 4. با برنامه سازان نوروز 268
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 268
- اشاره 268
- ب) پرسش های مردمی 268
- ج) پرسش های کارشناسی 269
- یک _ حدیث های کوتاه 270
- اشاره 270
- د) زیرنویس 270
- دو _ جمله های ادبی 271
- فصل دوم: اسراف و مصرف زدگی 273
- اشاره 273
- 1. نکوهش اسراف و مصرف زدگی 273
- اشاره 275
- الف) مصرف مازاد بر کفایت 275
- 2. مصداق های اسراف 275
- ب) مصرف نابجا و ناروا 276
- ج) هدر دادن منابع 276
- د) میهمانی های تشریفاتی 277
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 278
- اشاره 278
- 3. با برنامه سازان نوروز 278
- ب) پرسش های مردمی 279
- ج) زیرنویس 279
- اشاره 279
- یک _ حدیث های کوتاه 279
- دو _ جمله های ادبی 280
- 4. دیدگاه های مقام معظم رهبری درباره اسراف 281
- مصادیق اسراف 281
- تعریف اسراف 281
- اشاره 281
- وظایف مسئولان 282
- وضعیت اسراف در کشور 282
- همکاری مردم و مسئولان 282
- نقش پیش گیری از اسراف در آینده 282
- خاطره اول 283
- اسراف از نظر شرع و منطق 283
- اشاره 283
- الف) پیش گیری از اسراف برق 283
- اشاره 283
- 5. نقل سیره امام خمینی رحمه الله درباره اسراف 283
- خاطره دوم 284
- خاطره سوم 284
- خاطره دوم 284
- ب) پیش گیری از اسراف آب 284
- خاطره اول 284
- اشاره 284
- خاطره چهارم 285
- خاطره پنجم 285
- خاطره سوم 285
- ج) صرفه جویی در کاغذ 286
- د) صرفه جویی در دستمال کاغذی 286
- فصل سوم: بیهوده گذراندن وقت 287
- 1. مجلس های وقت گذرانی 287
- اشاره 287
- 2. زیاده روی در شوخی و خنده 289
- الف) مطالعه کتاب 293
- اشاره 293
- 3. اتلاف تعطیلات 293
- 4. پیشنهادهایی برای اوقات فراغت 293
- ج) نگاشتن خاطره ها و تجربه های ارزشمند 294
- ب) رسیدگی به امور فرزندان 294
- د) رسیدگی به امور خانه 295
- 5. زیرنویس 295
- 6. شعر 296
- اشاره 297
- فصل چهارم: نفی خرافه در سیزده به در 297
- ب) سوءاستفاده فرصت طلبان 300
- 1. آسیب شناسی 300
- اشاره 300
- الف) ایجاد ترافیک سنگین و حوادث ناگوار 300
- ج) خسارت زدن به طبیعت 300
- ه ) تفاخر اغنیا و دل گیری فقرا 301
- د) تضییع حقوق دیگران 301
- اشاره 302
- 2. با برنامه سازان نوروز 302
- و) تفریح های ناسالم و انحراف اخلاقی 302
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 302
- ب) پرسش های مردمی 304
- ج) زیرنویس 305
- اشاره 306
- د) حکایت های معصومین علیهم السلام 306
- حکایت اول _ امام علی علیه السلام و پیشگو 306
- حکایت دوم _ امام صادق علیه السلامو منجم 307
- رستاخیز طبیعت 308
- اشاره 308
- ه) متن ادبی 308
- طبیعت 309
- انسان امروزی و طبیعت 309
- بهانه ای برای با هم بودن 310
- پیام مهر 310
- اهمیت درخت و گیاه 311
- فرهنگ سازی 311
- 3. دیدگاه مقام معظم رهبری درباره طبیعت 311
- اشاره 311
- امانت الهی 312
- حفظ منابع طبیعی 312
- خرافه؛ ممنوع 313
- زنگ طراوت 314
- روز طبیعت 314
- نگاه سبز 314
- اشاره 314
- 4. طبیعت و کودکان 314
- یک هدیه 315
- نقاشی طبیعت 315
- کتاب نامه 317
- کتاب 317
- نشریه 318
بخش اول: بهار و نوروز
اشاره
بخش اول: بهار و نوروز
زیر فصل ها
فصل اول: عید در فرهنگ اسلام
فصل دوم: پیوند بهار و رستاخیز
فصل اول: عید در فرهنگ اسلام
اشاره
فصل اول: عید در فرهنگ اسلام
مفهوم «عید»، بار مکتبی عمیقی دارد و در چارچوب بینش توحیدی و عمل مبتنی بر اعتقاد و ایمان مذهبی قابل تفسیر است.
عید در لغت به معنای «عود» و «بازگشت» و در فرهنگ اسلامی به معنای بازگشت به معبود است که این دو از مفاهیم خاص بینش توحیدی هستند. به بیان دیگر، هرگاه انسان به سوی خالق خود بازگردد و از گناه باز ایستد؛ یعنی به فرمان الهی گردن نهد و از «وعید» خدا رها شود و به پاداش الهی دست یابد، عید اوست. امیر مؤمنان علی علیه السلام می فرماید:«کُلُّ یَومٍ لا یُعصَی اللّهُ فِیه فَهُو عِیدٌ؛ هر روز که در آن، نافرمانی خدا نشود، آن روز عید است».(1)
جشن حقیقی انسان زمانی است که بتواند شیطان را از حریم روح خویش براند و با این کار، بازگشتی درونی (انابه) به خدای خویش داشته باشد.
1- نهج البلاغه، ترجمه: محمد دشتی، حکمت 428.