- پیش گفتار 3
- اشاره 6
- بخش اول: بهار و نوروز 6
- اشاره 6
- فصل اول: عید در فرهنگ اسلام 6
- 1. نوروز در حدیث 7
- اشاره 7
- الف) دسته بندی حدیث های مربوط به «نوروز» 10
- ب) آداب نوروز 11
- ج) دعای تحویل سال 13
- اشاره 14
- 2. با برنامه سازان نوروز 14
- یک _ ترویج ارزش های معنوی 15
- دو _ سرگرمی در خدمت اهداف والا 15
- اشاره 15
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 15
- چهار _ ظرافت و دقت در تهیه برنامه تحویل سال 16
- پنج _ برانگیختن احساسات پاک مردم 16
- سه _ الگوسازی مناسب 16
- شش _ آراستن دیگرگونه سفره هفت سین 18
- هفت _ ساخت فیلم داستانی مناسب تحویل سال 19
- ب) پرسش های مردمی 26
- ج) زیرنویس 27
- نوروز، معجزه خدا در طبیعت 28
- د) متن ادبی 28
- اشاره 28
- عید دل های بهاری 30
- نوروز، روز تحول جان 32
- اشاره 33
- نسیم نوروز 33
- ه ) شعر 33
- بوی نوروز 34
- نوروز 35
- عید «حول حالنا» 36
- جمهوری اسلامی 36
- عید 36
- اشاره 37
- الف) متن ادبی 37
- 3. با کودکان در نوروز 37
- سلام بچه ها 37
- اشاره 37
- سفره معنی دار عید 38
- عید مبارک 38
- هم خودم، هم دیگران 40
- تحویل سال در حرم 40
- پرخوری ممنوع 41
- عید نوروز 42
- ب) شعر 42
- اشاره 42
- شهر بهار 43
- سال نو 43
- گل های لبخند 44
- درختان روح 45
- خبر آمدن گل 46
- نوروز و یاد خدا 46
- 4. نوروز در نگاه امام خمینی رحمه الله 46
- اشاره 46
- تحول قلب ها 47
- نوروز و تحویل سال 47
- عید مستضعفین 48
- عید مسلمین 48
- عید واقعی 48
- 5. نوروز در نگاه مقام معظم رهبری 49
- تحول درونی 49
- اشاره 49
- ملت ایران و تغییر محتوای نوروز 49
- پیوند نوروز با تاریخ اسلام 50
- نوروز واقعی 51
- نوروز و تحول در انسان ها 52
- نوروز و محاسبه اعمال سال گذشته 53
- نوروز و صله رحم 54
- 1. بهار، یاد آور رستاخیز 55
- اشاره 55
- فصل دوم: پیوند بهار و رستاخیز 55
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 57
- ج) پرسش های کارشناسی 57
- ب) پرسش های مردمی 57
- اشاره 57
- 2. با برنامه سازان نوروز 57
- 3. متن ادبی 58
- یعنی بهار... 58
- اشاره 58
- د) زیرنویس 58
- بر بال های بهار 60
- بهار و یک رنگی با طبیعت 61
- راز عید 62
- شکوه دوازدهم فروردین 63
- بهار انقلاب 65
- سلام بر بهار 66
- معنای بهار 67
- ضربان بهار در قلب باغ 68
- بهار چیست؟ 69
- لباس سبز بهار 71
- بهار می آید 72
- در آستانه بهار 74
- بهار دل ها 75
- بهار، قیامت طبیعت 76
- رستاخیز طبیعت 77
- خواهش سبز شدن 78
- بهار؛ درس خداشناسی 78
- برهان معاد 79
- تحول؛ درس بزرگ 79
- اشاره 79
- 4. شعر 79
- در انتظار بهار حقیقی 80
- اسرار بهار 81
- بوی شکفتن 82
- اوراق بهار 82
- از خدا ممنون باش 84
- نگار بردبار آمد... 84
- اشاره 86
- بخش دوم:آداب پسندیده ایام نوروز 86
- 1. پیش نیازهای شادی 87
- فصل اول: شادی 87
- اشاره 87
- 2. باید و نبایدهای شادی 90
- 3. شوخی و خنده 92
- دو _ سالم سازی طنز 96
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 96
- اشاره 96
- یک _ غفلت زدایی 96
- اشاره 96
- 4. با برنامه سازان نوروز 96
- اشاره 98
- ب) موضوع های برنامه سازی 98
- یک _ ساخت میان پرده های طنز 99
- دو _ تهیه گزارش های شاد 99
- سه _ به تصویر کشیدن مزاح معصومان علیهم السلام 100
- ج) پرسش های مردمی 100
- د) زیرنویس 101
- یک _ حدیث های کوتاه 101
- اشاره 101
- دو _ جمله های ادبی 103
- اشاره 104
- در جست وجوی شادی 104
- ه ) متن ادبی 104
- میثاقی دوباره با زندگی 107
- اشاره 108
- شادی کنید اهل وطن 108
- و) شعر 108
- هنگام طرب 110
- اشاره 112
- فصل دوم: پاکیزگی 112
- 1. دسته بندی پاکیزگی 112
- اشاره 112
- الف) پاکیزگی خانه 112
- ج) پاکیزگی اجتماع 113
- ب) پاکیزگی روح و قلب 113
- اشاره 115
- دو _ تبیین موضوع «نو» بودن 115
- یک _ تبیین موضوع خانه تکانی 115
- اشاره 115
- 2. با برنامه سازان نوروز 115
- سه _ بهره گیری از آیین های نوروز 115
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 115
- ب) پرسش های مردمی 116
- ج) زیرنویس 117
- د) متن ادبی 118
- ما چرا «نو» نشویم؟ 118
- اشاره 118
- در انتظار بهار 119
- چرا تو نو نشوی؟ 120
- فصل زیبایی ها 121
- آبشار مهر 121
- طرح دوستی با خود و خدا 122
- فصل سوم: دیدار 123
- 1. دسته بندی دیدارها 123
- الف) زیارت آرامگاه شهیدان و درگذشتگان 123
- اشاره 123
- اشاره 123
- ب) دید و بازدید عمومی 124
- ج) دیدار با پدر و مادر 127
- 2. بهره های دیدار 128
- 3. ویژگی های دیدار 129
- اشاره 129
- الف) دیدار کریمانه 129
- ب) آراستگی در دیدار 130
- ج) رفع کدورت با دیدار 131
- د) خوش رویی در دیدار 133
- الف) پرسش های مردمی 136
- 4. با برنامه سازان نوروز 136
- اشاره 136
- یک _ حدیث های کوتاه 137
- ب) زیرنویس 137
- اشاره 137
- دو _ جمله های ادبی 138
- ج) متن ادبی 138
- د) شعر 139
- اشاره 139
- بهار در شهر شهیدان 140
- صله رحم 140
- رفع کینه 141
- خوش رویی 141
- آشتی 141
- آشتی بین مؤمنان 142
- دیدار یار غایب 142
- زدودن کینه 143
- 1. ارزش و جایگاه میهمان نوازی 144
- فصل چهارم: میهمانی 144
- اشاره 144
- 2. ویژگی های میهمانان 146
- الف) پذیرش دعوت 147
- اشاره 147
- ب) همراهی و خوش رویی با میهمان 147
- 3. آداب میهمانی 147
- ج) خودداری از ریاکاری 149
- د) مراعات حال میزبان 151
- و) پرهیز از «تکلف» 152
- ه) بزرگداشت نعمت خداوند 152
- یک _ تبیین آداب مهمانی و مهمان نوازی در اسلام 155
- اشاره 155
- اشاره 155
- با برنامه سازان نوروز 155
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 155
- چهار _ بیان حکایت های معصومان علیهم السلام و شخصیت ها درباره مهمانی 156
- سه _ دقت در انتخاب افراد به عنوان میهمان در برنامه ها 156
- دو _ پرهیز از نمایش مهمانی های تجملاتی و تشریفاتی 156
- پنج _ بهره گیری از میان پرده های طنز 160
- ب) پرسش های مردمی 162
- ج) زیرنویس 162
- یک _ حدیث های کوتاه 162
- اشاره 162
- دو _ جمله های ادبی 163
- د) شعر 164
- فصل پنجم: هدیه عید 167
- اشاره 167
- 1. دسته بندی هدیه 168
- 2. پذیرفتن و جبران هدیه 169
- 3. ارزشمندترین هدیه 171
- اشاره 172
- حکایت اول _ عجب هدیه ای 172
- حکایت بزرگان دین 172
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 172
- اشاره 172
- حکایت دوم _ هدیه سفر 172
- 4. با برنامه سازان نوروز 172
- حکایت سوم _ هدیه عید امام خمینی رحمه الله 173
- حکایت چهارم _ هدیه امام به مسیحیان نوفل لوشاتو به مناسبت عید کریسمس 174
- حکایت پنجم _ پذیرفتن هدیه اهالی نوفل لوشاتو 175
- حکایت ششم _ هدیه دو دختر فرانسوی 175
- ب) پرسش های مردمی 176
- ج) زیرنویس 177
- یک _ حدیث های کوتاه 177
- اشاره 177
- دو _ جمله های ادبی 178
- د) شعر 178
- فصل ششم: سیر و سفر 180
- اشاره 180
- 1. پیشنهادهایی برای مسافران 181
- اشاره 181
- ب) داشتن انگیزه نیک 181
- الف) همراه داشتن وسایل مورد نیاز 181
- ج) گزینش همسفر خوب 182
- ه) سخاوت و مروت در سفر 183
- د) اخلاق نیکو با هم سفران 183
- ز) یاری یکدیگر 184
- و) مشورت با دیگران 184
- ح) حفظ آرامش و خون سردی در حوادث 185
- ی) نماز اول وقت 186
- ط) مدیریت سفر 186
- ل) رعایت بهداشت و حفظ سلامت در سفر 187
- ک) گفت وگوهای سودمند 187
- م) کمک به مسافران 188
- ن) بهره گیری معنوی و فرهنگی 189
- اشاره 189
- یک _ تأمل و تدبر در زیبایی ها و شگفتی های آفرینش 189
- دو _ زیارت 189
- سه _ دیدار آثار تاریخی برای عبرت گیری 190
- الف) پرسش های مردمی 191
- 2. با برنامه سازان نوروز 191
- اشاره 191
- اشاره 192
- ب) زیرنویس 192
- یک _ حدیث های کوتاه 192
- دو _ جمله های ادبی 193
- سفر 194
- نگاه و دل 194
- اشاره 194
- انسان و سفر 194
- ج) متن ادبی 194
- د) شعر 194
- اشاره 194
- سفر و پیامبران 195
- به کجا چنین شتابان 196
- پسندیدگی سفر 196
- سفر و سلامتی 197
- تجربه آموزی و سفر 198
- فایده سفر 198
- فصل هفتم: توجه به محرومان 199
- اشاره 199
- 1. نوازش کودکان بی سرپرست 202
- 2. با محروم ترین یتیمان 204
- اشاره 206
- ساخت فیلم داستانی 206
- رنگ عطوفت 206
- 3. با برنامه سازان نوروز 206
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 206
- اشاره 206
- ب) پرسش های مردمی 216
- ج) زیرنویس 216
- یک _ حدیث های کوتاه 216
- اشاره 216
- دو _ جمله های ادبی 217
- د) شعر 218
- فصل هشتم: صدقه 220
- اشاره 220
- الف) دفع کننده بلا 221
- اشاره 221
- 1. آثار صدقه 221
- ب) داروی درد 222
- ج) دفع نحوست 223
- ز) فرونشاننده خشم خدا 224
- و) برکت دهنده مال 224
- ه ) افزون کننده عمر 224
- د) نابودکننده گناه 224
- ط ) دورکننده از صفات اخلاقی ناپسند 225
- ح) نابودکننده رنج و غم 225
- ی) پرورش دهنده ایمان و مانع از آتش دوزخ 225
- ک) شکننده پشت شیطان 226
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 226
- اشاره 226
- یک _ بهره گیری از میان پرده های نمایشی 226
- 2. با برنامه سازان نوروز 226
- اشاره 226
- دو _ نقل حکایت آثار صدقه 227
- ب) پرسش های مردمی 227
- اشاره 228
- ج) زیرنویس 228
- یک _ حدیث های کوتاه 228
- دو _ جمله های ادبی 229
- د) شعر 230
- اشاره 232
- فصل نهم: یادآوری گذر عمر 232
- 1. ارزش عمر در نگاه قرآن و روایات 235
- 2. ارزش وقت در زندگی علمای ربانی 237
- 3. معجزه وقت در زندگی اندیشمندان 238
- اشاره 241
- یک _ نقل حکایت بزرگان و اندیشمندان 241
- 4. با برنامه سازان نوروز 241
- دو _ ساخت سرود و نماهنگ 241
- ب) پرسش های مردمی 241
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 241
- اشاره 241
- اشاره 242
- ج) زیرنویس 242
- یک _ حدیث های کوتاه 242
- دو _ جمله های ادبی 243
- د) متن ادبی 244
- اشاره 244
- فصل های زندگی 244
- کار امروز را به فردا میافکن 245
- قدرشناسی از عمر 246
- امروز را دریابیم 246
- فرصت ها را غنیمت شماریم 247
- کارنامه 248
- پلی به فردا 248
- ه ) شعر 249
- هنگام محاسبه 249
- اشاره 249
- رفوی عمر با کار 249
- پشیمانی از بهره برداری نادرست از عمر 250
- تأسف بر تلف کردن عمر 251
- متاع عمر 251
- غنیمت شمردن فرصت 252
- اشاره 253
- فصل دهم: تلاوت قرآن 253
- اشاره 254
- الف) پرسش های مردمی 254
- یک _ حدیث های کوتاه 254
- اشاره 254
- با برنامه سازان نوروز 254
- ب) زیرنویس 254
- ج) شعر 257
- بانگ قرآن 257
- اشاره 257
- دو _ جمله های ادبی 257
- بهین ره گشا 258
- به به ز قرآن ما 260
- جانم فدای قرآن 261
- اشاره 263
- اشاره 263
- 1. آسیب آتش افروزی 263
- فصل اول: چهارشنبه سوری 263
- بخش سوم: عادت های ناپسند ایام نوروز 263
- 2. نفی چهارشنبه سوری 264
- 3. سوءاستفاده از نام دین برای آتش افروزی 265
- ب) پرسش های مردمی 268
- اشاره 268
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 268
- 4. با برنامه سازان نوروز 268
- ج) پرسش های کارشناسی 269
- اشاره 270
- یک _ حدیث های کوتاه 270
- د) زیرنویس 270
- دو _ جمله های ادبی 271
- اشاره 273
- فصل دوم: اسراف و مصرف زدگی 273
- 1. نکوهش اسراف و مصرف زدگی 273
- 2. مصداق های اسراف 275
- الف) مصرف مازاد بر کفایت 275
- اشاره 275
- ج) هدر دادن منابع 276
- ب) مصرف نابجا و ناروا 276
- د) میهمانی های تشریفاتی 277
- اشاره 278
- 3. با برنامه سازان نوروز 278
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 278
- اشاره 279
- ج) زیرنویس 279
- یک _ حدیث های کوتاه 279
- ب) پرسش های مردمی 279
- دو _ جمله های ادبی 280
- 4. دیدگاه های مقام معظم رهبری درباره اسراف 281
- مصادیق اسراف 281
- تعریف اسراف 281
- اشاره 281
- نقش پیش گیری از اسراف در آینده 282
- وضعیت اسراف در کشور 282
- همکاری مردم و مسئولان 282
- وظایف مسئولان 282
- الف) پیش گیری از اسراف برق 283
- اسراف از نظر شرع و منطق 283
- خاطره اول 283
- اشاره 283
- اشاره 283
- 5. نقل سیره امام خمینی رحمه الله درباره اسراف 283
- خاطره اول 284
- خاطره دوم 284
- خاطره دوم 284
- ب) پیش گیری از اسراف آب 284
- خاطره سوم 284
- اشاره 284
- خاطره سوم 285
- خاطره پنجم 285
- خاطره چهارم 285
- د) صرفه جویی در دستمال کاغذی 286
- ج) صرفه جویی در کاغذ 286
- فصل سوم: بیهوده گذراندن وقت 287
- 1. مجلس های وقت گذرانی 287
- اشاره 287
- 2. زیاده روی در شوخی و خنده 289
- 3. اتلاف تعطیلات 293
- الف) مطالعه کتاب 293
- 4. پیشنهادهایی برای اوقات فراغت 293
- اشاره 293
- ج) نگاشتن خاطره ها و تجربه های ارزشمند 294
- ب) رسیدگی به امور فرزندان 294
- 5. زیرنویس 295
- د) رسیدگی به امور خانه 295
- 6. شعر 296
- اشاره 297
- فصل چهارم: نفی خرافه در سیزده به در 297
- اشاره 300
- الف) ایجاد ترافیک سنگین و حوادث ناگوار 300
- ب) سوءاستفاده فرصت طلبان 300
- 1. آسیب شناسی 300
- ج) خسارت زدن به طبیعت 300
- ه ) تفاخر اغنیا و دل گیری فقرا 301
- د) تضییع حقوق دیگران 301
- اشاره 302
- الف) پیشنهادهای برنامه ای 302
- 2. با برنامه سازان نوروز 302
- و) تفریح های ناسالم و انحراف اخلاقی 302
- ب) پرسش های مردمی 304
- ج) زیرنویس 305
- اشاره 306
- د) حکایت های معصومین علیهم السلام 306
- حکایت اول _ امام علی علیه السلام و پیشگو 306
- حکایت دوم _ امام صادق علیه السلامو منجم 307
- اشاره 308
- ه) متن ادبی 308
- رستاخیز طبیعت 308
- طبیعت 309
- انسان امروزی و طبیعت 309
- پیام مهر 310
- بهانه ای برای با هم بودن 310
- اهمیت درخت و گیاه 311
- 3. دیدگاه مقام معظم رهبری درباره طبیعت 311
- اشاره 311
- فرهنگ سازی 311
- حفظ منابع طبیعی 312
- امانت الهی 312
- خرافه؛ ممنوع 313
- اشاره 314
- روز طبیعت 314
- زنگ طراوت 314
- 4. طبیعت و کودکان 314
- نگاه سبز 314
- یک هدیه 315
- نقاشی طبیعت 315
- کتاب نامه 317
- کتاب 317
- نشریه 318
تنها، همیشه در زمستانی سرد و تاریک به سر بری و موجودات دیگر بر تو پیشی بگیرند؛ همه جوانه بزنند؛ طراوت یابند؛ شکوفه و میوه دهند و تو ساکت و بی حرکت بمانی و تنها ناظر باشی.(1)
راز عید
راز عید
چه زیبا بود. یادم می آید آن روزها که بچه بودیم، مادر در گوشمان زمزمه می کرد که تحویل سال نزدیک است. لباس های رنگین عید را بر تن ما می کرد. با روحی شاداب و خندان همچون طراوت گل های نوشکفته بهاری، با دست های پرلطافتش موهایمان را شانه می زد و صورت هایمان را بوسه می داد. ما نیز او را می بوسیدیم. دست های پدر را بوسه می زدیم و به او تبریک می گفتیم.
مادرم راست می گفت. تحویل نزدیک بود. اما تحویل چه کسی و تحویل چه چیزی؟ تحویل طبیعت، نه تحویل من و به راستی که این عید، عید طبیعت بود، نه عید من؛ زیرا عید من با تحویل من همراه خواهد بود. کسی نبود که رمز این عید و این تبریک ها و این سفره ها را بر ما بگشاید. کسی نبود که بگوید هم رنگی با طبیعت یعنی چه؟ کسی نبود که بگوید گیاهان سر از خاک برداشتند؛ به سوی نور شتافتند؛ ذخیره های خویش را به یاری هوا و نور بهاری، تقدیم دیگران کردند؛ تو نیز از خواب گران برخیز! تو نیز از خاک سرد زمستانی برخیز که هوای بهاری می دمد و روح می دهد!
کسی نبود که از ما بپرسد شکوفه هایت کو؟ چه اندوخته ای؟ و در این نوبهار، هدیه تو به دیگران چیست؟ پدرمان عیدی می داد تا عطای بهار را به
1- روزنامه اطلاعات، 28/12/1367.