راهنمای برگزاری مراسم نیمه شعبان صفحه 336

در خدمت او باشند لِلمَتبُوعِ عَلَی الإِخلاَصِ : شیعه بودن یعنی تبعیّت و پیروی ، همراه با باور دینی و محبّت شدید ، نسبت به متبوع خود . خداوند باتوجّه به همین معنی فرمود:«وَإِنَّ مِن شِیعَتِهِ لَإِبْرَاهِیمَ:ابراهیم از شیعیان نوح بود»(الصّافات/83).بدیهی است که پیروی ابراهیم از نوح همراه محبّت و باور دینی است و پیروی خشک زیردست از زبردست نمی باشد(ر.ک؛ شیخ مفید، 1371: 36) طبق سخن شیخ مفید،شیعه به پیروان خاص اطلاق می شود که همراه محبّت و باورمندی دینی است.با توجّه بدین نکته،مطلق آورده شود،«شیعه»شیعه حاضر است هرچه دارد در راه رهبر محبوب خود فدا کند.نکته قابل توجّه آنکه وقتی کلمه به پیروان حضرت علی و سایر امامان«علیهم السّلام»اطلاق میگردد که معتقد به امام منصوص هستند و اگر مقصود جز این باشد،همراه مضاف إلیه ذکر میشود:مثل شیعه آل امیّه،شیعه آل عبّاس و...(ر.ک؛ همان).

تعریف اصطلاحی امام

هریک از فرقه های گوناگون اسلامی،امامت را طبق باور خود تعریف کرده اند.از آن میان فرقه دوازده امامی گرچه امامت را باتعابیر گونهگون تعریف نمودهاند،لیکن در سه نکته اتّفاق نظر دارند که ذیلا بدانها اشاره خواهد شد.ابن میثم بحرانی میگوید:«الإِمَامَهُ رِیَاسَهُ عَامَّهِفِی أُمُورِ الدِّینِ وَ الدُّنیَا لِلإِنسَانِ الَّذِی لَهُ الإِمَامَهُ بِالأَصَالَه:امامت ریاست عام«مطلق»بالاصاله در جمیع اموردینی و دنیایی برای انسانی برگزیده از جانب خدا و رسول می باشد»(1355: 174) سه نکته مورد اشاره در این تعریف گنجانده شده است:یکی ریاست عامّه و ولایت مطلق امام در جمیع شئون دنیایی و دینی است.دو دیگر،برگزیدگی و منصوص بودن امام از جانب خدا و رسول«صلی الله علیه وآله»است.سوم آنکه این ریاست نیابت و خلافت بدون فاصله بعد از پیامبر«صلی الله علیه وآله»است.قید