کتابخانه بالقرآن

روزشمار شمسی صفحه 587

صفحه 587

29آبان

_ قتل واعظ شهیر «سیدجمال الدین واعظ اصفهانی» از رجال مشروطه (1287 ش)(1)

1- سیدجمال الدین واعظ همدانی معروف به سیدجمال اصفهانی در حدود سال 1242 ش 1279 ق در همدان به دنیا آمد. در بیست سالگی برای تحصیل رهسپار اصفهان شد ولی پس از مدتی که در خود علاقه به منبر و وعظ یافت به این مسیر گام نهاد و به سرعت ترقی نمود. سید جمال سالیانی در اصفهان حضور داشت و سپس ساکن تهران گردید. وی در جریان نهضت مشروطه از اطرافیان سیدعبداللّه بهبهانی و سیدمحمد طباطبایی به شمار می رفت و در انتقاد از دستگاه جور و ستم ورزی های حاکمان، داد سخن می کرد. سیدجمال، یکی از رهبران مشروطه ایران محسوب می شود که نزدیک به بیست سال، در شهرهای اصفهان، مشهد، شیراز و تهران وعظ می نمود و در روشنگری مردم می کوشید. به این دلیل محمدعلی شاه دستور بازداشت او را صادر کرد. وی پس از به توپ بستن مجلس قصد عزیمت به عتبات عالیات داشت که در راه شناسایی و دستگیر شد و پس از چند ماه زندان رفتن، در بیست و نهم آبان 1287 ش برابر با 25 شوال 1326ق در 45 سالگی در زندان بروجرد به قتل رسید. سید در فن خطابه بسیار توانا و حاذق بود به طوری که او را از نظر فصاحت و نفوذ کلام و قدرت بیان، یکی از بزرگترین خطبای مشروطه ایران دانسته اند. موعظه او، سیاسی و ساده و همه فهم بود و از بیان مطالب خود ابایی نداشت. مقبره وی در کنار شهر بروجرد واقع است و مردم به زیارت آن می روند. سیدمحمدعلی جمالزاده، نویسنده شهیر معاصر ایرانی مقیم اروپا، فرزند ارشد اوست.