- پیش گفتار 3
- آغاز سال نو (1 فروردین) 5
- اشاره 5
- عید نوروز 5
- نقش عدد و حساب در زندگی انسان ها 5
- صله رحم 6
- عفو 7
- اشاره 8
- روز مبارزه با تبعیض نژادی (1 فروردین) 8
- 2. خوش پنداری 9
- زمینه های گرایش به تبعیض 9
- 1. باورهای خرافی 9
- اشاره 9
- صرفه جویی در مصرف آب 10
- اشاره 10
- روز جهانی آب (2 فروردین) آغاز هفته صرفه جویی در مصرف آب (1 تیر) 10
- آب، پدیده آسمانی 10
- آب، رمز زندگی 11
- مرز طبیعی آب شور و شیرین 11
- ناتوانی انسان از ذخیره سازی آب 11
- توزیع مناسب آب، مانع ایجاد بحران 12
- نقش آب در پاکیزگی 12
- نقش آب در حیات طبیعت و انسان 13
- آب موضوعی برای اندیشیدن 13
- اشاره 14
- روز جمهوری اسلامی ایران (12 فروردین) 14
- حکومت خدا، جداکننده حق از باطل 14
- حکومت، مخصوص خدا 14
- حکومت پیامبر اسلام 15
- حکومت پیامبران 15
- حکومت اولی الامر 16
- حکومت در عصر غیبت 16
- وظایف زمام داران 16
- طبیعت، تسبیح گوی خدا 17
- اشاره 17
- روز طبیعت (13 فروردین) 17
- خداوند مالک طبیعت 17
- طبیعت و توحید 18
- طبیعت در سیطره انسان 18
- طبیعت، وسیله آزمایش 18
- اشاره 19
- هماهنگی و زیبایی در آفرینش 19
- روز هنر اسلامی (20 فروردین) 19
- هنر و بیان 20
- رنگ ها، هنری الهی 20
- زشتی برخی صداها 20
- نمایش 21
- داستان نویسی 21
- هنر بی تعهد 22
- قطع رابطه سیاسی جمهوری اسلامی ایران و امریکا(20 فروردین) 23
- اشاره 23
- منع تکیه بر ستم پیشه گان 24
- منع ذلت پذیری 24
- دوستی کافران، ممنوع 25
- روز ارتش جمهوری اسلامی و نیروی زمینی (29 فروردین) 25
- اشاره 25
- لزوم تقویت و تجهیز لشکر اسلام و فلسفه آن 26
- عدد لشکریان پروردگار 26
- خداوند، فرمانده لشکریان آسمان و زمین 26
- لزوم سازمان دهی لشکر اسلام 27
- هراس انگیزی در دل دشمن 28
- نمایش و رژه لشکریان 28
- نقش فرماندهی در پیروزی یک لشکر 28
- آغاز هفته مشاغل (3 اردیبهشت) 29
- اشاره 29
- روز، زمان کار و حرکت 30
- شرط استخدام 31
- آزادی انتخاب شغل 31
- لزوم قرارداد در استخدام 31
- چوپانی موسی علیه السلام 32
- روز جوان (3 اردیبهشت) 32
- نجّاری نوح علیه السلام 32
- اشاره 32
- آهنگری داوود علیه السلام 32
- جوانی، اوج قدرت 33
- پاکی جوان و آمادگی پذیرش حق 33
- نیاز جوانان به تفریح و سودجویی از آن 34
- عنایت خداوندبه جوانان مؤمن 35
- شکست آمریکا در حمله نظامی به ایران (5 اردیبهشت) 36
- اشاره 36
- روز شوراها (9 اردیبهشت) 37
- تأکید بر مشورت در کارها 37
- اشاره 37
- امداد غیبی، در پیروزی حق و شکست باطل 37
- اشاره 38
- مشورت در امور خانوادگی 38
- آغاز هفته کارگر (5 اردیبهشت) 38
- مشورت نشانه ایمان 38
- روز جهانی کار و کارگر (11 اردیبهشت _ اول مه)1 38
- نیاز انسان به میدان کار و بستر آسایش 39
- اطمینان و نیرومندی دو ویژگی کارگر 39
- نقش مشارکت مردمی درپیشرفت کارهای ملی 39
- نقش کار در مالکیت 39
- معادن، نعمتی الهی 40
- اشاره 40
- روز بهره وری (1 خرداد) 40
- آغاز هفته معدن (1 خرداد) 40
- اشاره 40
- پرهیز از اسراف، راهی به سوی بهره وری 41
- روز معلم (12 اردیبهشت) 42
- تعادل رمز بهره وری 42
- اشاره 42
- ارزش تعلیم 42
- تعلیم، شغل الهی 43
- ادب شاگرد 43
- اشاره 44
- آزادسازی خرمشهر و روز مقاومت و پیروزی (3 خرداد) 44
- پایداری، زمینه رستگاری 45
- نزول فرشتگان بر استقامت پیشه گان 45
- عوامل ایستادگی و پیروزی 46
- موانع ایستادگی و پیروزی 46
- اشاره 46
- روز قانون (7 خرداد) 47
- آغاز هفته مجلس 47
- 2. پیروی از نادان ها 47
- 1. پیروی از هوس های مردم 47
- اشاره 47
- قانون الهی؛ تنها قانون قابل پیروی 48
- ضرورت قانون 48
- لزوم بازگشت به قانون الهی 48
- کافران، گریزندگان از قانون الهی 49
- قیام خونین مردم مسلمان ایران در پی بازداشت امام خمینی(15 خرداد 1342) 50
- قیام مسلحانه مردم گیلان به رهبری میرزا کوچک خان جنگلی(15 خرداد 1299) 50
- اشاره 50
- قیام، نشانه ایمان 51
- استواری دل های قیام کنندگان 51
- تهذیب و تهجد، مقدمه قیام 52
- قیام برای خدا 52
- پیامبران، زمینه سازان قیام مردم 52
- تبلیغ، مسئولیت و تکلیف اصلی پیامبران 53
- تبلیغ، دعوت به خیر و صلاح 53
- اشاره 53
- سال روز تأسیس سازمان تبلیغات اسلامی (1 تیر) 53
- تبلیغ، واجب کفایی 54
- وظیفه، تنها ابلاغ است، نه نتیجه 54
- مفاد تبلیغ دینی، اوامر الهی است 54
- لزوم بلاغت و فصاحت در تبلیغ 54
- اشاره 55
- اخلاق تبلیغ 55
- 2. دعوت با اندرز نیکو 55
- 1. شرح صدر 55
- 5. استفاده از تمثیل 55
- 3. حضور در میان مردم 55
- 4. بی اعتنایی به منافع شخصی 55
- 7. عمل به گفته های خود 56
- اشاره 56
- 6. بهره گیری از پند و نصیحت 56
- آغاز هفته قوه قضاییه _ هفته عدالت (1 _ 7 تیر) 56
- داوری از آن خداست 56
- عدالت، در قضاوت 57
- داوری براساس کتاب خدا 57
- نهی دادخواهی از طاغوت 57
- بهترین داور 57
- آفت های داوری 58
- قصاص، اصلی عادلانه 58
- 1. هوا پرستی 58
- منافقان، فراریان از داوری عادلانه 58
- 2. رعایت نکردن ضوابط داوری 58
- 4. داوری نکردن براساس حکم خدا 59
- اشاره 59
- 3. گرفتن رشوه 59
- روز مالیات (16 تیر) 59
- 1. جزیه یا مالیات سرانه 60
- منابع مالیات های ثابت 60
- اشاره 60
- 2. زکات 60
- 3. خمس 61
- قیام مسجد گوهرشاد در مخالفت با طرح حجاب زدایی رضاخان (21 تیر) 62
- اشاره 62
- امنیت، رهاورد حجاب 63
- بی حجابی، رسم جاهلی 63
- اندازه حجاب 64
- سالگرد پذیرش قطع نامه 598 شورای امنیت سازمان ملل متحد از سوی ایران (27 تیر) 65
- حکم حجاب برای زنان سالخورده 65
- پاک چشمی، وظیفه مشترک مردان و زنان 65
- اشاره 65
- صلح طلبی در سیره پیامبران و صالحان 66
- برقراری صلح بین مؤمنان 66
- صلح و برادری 66
- روز ناشنوایان (29 تیر) 67
- نکوهشِ صلح از روی سستی 67
- نعمت گوش و شنوایی 67
- اشاره 67
- صلح عادلانه 67
- اقامه اولین نماز جمعه در دانشگاه تهران (5 مرداد) 68
- اشاره 68
- دوزخیان، ناشنوایان حقیقی هستند 68
- شنوایی، مسئولیت آور است 68
- نکوهش ترک کنندگان نماز جمعه 69
- اهمیت نماز جمعه 69
- زمان شیر خوارگی و اهمیت شیر مادر 70
- روز جهانی شیر مادر (10 مرداد) 70
- روز پزشک _ بزرگداشت بوعلی سینا (1 شهریور) 70
- اشاره 70
- هفته دولت (2 _ 8 شهریور) 71
- اشاره 71
- آگاهی و امانت داری کارگزاران 71
- سالروز تصویب قانون عملیات بانکی بدون ربا(10 شهریور) 72
- تفاوت مسئولان نظام اسلامی با نظام طاغوت 72
- اشاره 72
- قرض الحسنه یا وام به خدا 73
- وام ربوی، اعلان جنگ با خداست. 74
- مهلت دهی به بدهکار 74
- روز تعاون (13 شهریور) 75
- اشاره 75
- همکاری و تعاون، فقط در کارهای نیک 76
- ممنوعیت همکارگیری از گمراهان 76
- اشاره 77
- حرمت جنگ طلبی و تجاوز 77
- آغاز هفته دفاع مقدس (31 شهریور _ 6 مهر) 77
- جهاد ابتدایی، گونه ای از دفاع 77
- جهاد دفاعی 78
- کسانی که جهاد بر آنان واجب نیست 79
- اندازه دفاع 79
- مرفهان، گریزندگان از جهاد 79
- نشانه های قدرت الهی در کشتزارها 80
- اشاره 80
- اهمیت کشاورزی 80
- روز کشاورز (1 مهر) 80
- کشاورز حقیقی، خداست 81
- 1. هجرت 82
- 6. پرورش اندیشه 82
- 4. آشنایی با زندگی پیشینیان 82
- اشاره 82
- انگیزه های گردشگری 82
- روز جهانی جهانگردی (5 مهر) 82
- 3. عبرت گیری 82
- 5. جهان شناسی برای خداشناسی 82
- 2. حج 82
- اسوه های گردشگری 83
- اشاره 83
- روز سالمندان (9 مهر) 83
- دستگیری و احترام به سالمندان 84
- 1. ضعف و ناتوانی 84
- 2. فراموشی 84
- پی آمدهای پیری 84
- هجرت امام خمینی از عراق به پاریس (13 مهر) 85
- هجرت و جهاد، زمینه آمرزش و مهر حق 85
- اشاره 85
- پی آمد سهمگین هجرت گریزی و سلطه پذیری 86
- هجرت و جهاد، مرز ایمان راستین 86
- ارزش نیرومندی جسم 87
- اشاره 87
- مسابقه ورزشی 87
- آغاز هفته تربیت بدنی (26 مهر) 87
- روز آمار و برنامه ریزی (1 آبان) 89
- شمارش و آمار در نظام هستی 89
- اشاره 89
- اشاره 90
- تبعید مخالفان، راه و رسم زورگویان 90
- تبعید امام خمینی از قم به ترکیه (13 آبان) 90
- تبعید، قصاص تبعید 91
- یاری خدا به تبعید شدگان مؤمن 91
- پاداش تبعید در راه خدا 91
- هفته تربیت اسلامی (13 _ 19 آبان) 92
- فرجام بد تبعید گران 92
- اشاره 92
- تربیت، هدف رسالت 93
- چشم، هدیه الهی 93
- اشاره 93
- هفته روشن دلان (1 آذر) 93
- چشم، ابزار شناخت 94
- برخی نابینایان از بینایان، بیناترند 94
- نبود بینایی، امتحان الهی 94
- کافران، کوران حقیقی 94
- بینایی، مسئولیت آور است 94
- معافیت نابینایان از جهاد 95
- تأکید بر احترام نابینایان 95
- اشاره 96
- دستورهای بهداشتی قرآن 96
- پاکیزگی و نظافت 96
- 1. دوری از همسر هنگام عادت ماهیانه 96
- 2. پرهیز از اسراف در خوردن و آشامیدن 96
- هفته بهداشت (14 _ 21 آذر) 96
- پیش گیری، اساس سلامتی 96
- 5. دقت در غذا 97
- 8. خواب 97
- 6. خوردن غذای پاکیزه 97
- 4. شیر دادن کامل به کودک 97
- 3. زدودن آلودگی ها با آب 97
- 7. پرهیز از برخی گوشت ها 97
- 9. خوردن عسل 98
- 12. استفاده از ماهی 98
- 10. آشامیدن شیر 98
- 11. حرمت و منع شراب 98
- اشاره 99
- پژوهش مانع پشیمانی است 99
- روز پژوهش (25 آذر) 99
- تحقیق در آغاز آفرینش 99
- امیدواری در هرحال 99
- حمل و نقل دریایی 100
- روز حمل و نقل (26 آذر) 100
- اشاره 100
- تحقیق در سیره پیشینیان 100
- اهمیّت آبادی و امنیت راه 101
- کمک به در راه ماندگان 101
- معجزه ولادت 102
- ولادت حضرت عیسی علیه السلام (4 دی، 25 دسامبر) 102
- اشاره 102
- معجزه های مسیح علیه السلام 103
- شخصیت حضرت عیسی علیه السلام 103
- خیرخواه مادر 103
- 1. آفرینش مرغ از گل به اجازه خدا 103
- 3. نزول مائده آسمانی 104
- اشاره 104
- 2. شفا دادن کورمادرزاد و بیماری های درمان ناپذیر 104
- ابلاغ پیام تاریخی امام خمینی به گورباچف، آخرین رئیس جمهور شوروی (13 دی) 104
- واکنش ژرف اندیشان در برابر دعوت حق 105
- موانع پذیرش حق 106
- واکنش منافقان در برابر دعوت حق 106
- واکنش حق ستیزان در برابر دعوت حق 106
- 1. استکبار 106
- 2. تعصب و انحصارطلبی 107
- 3. سنت زدگی و تقلید کورکورانه 107
- 2. دعوت با حکمت و اندرز 108
- 1. دعوت با دانش و بینش 108
- 4. کژ اندیشی 108
- آداب دعوت 108
- قیام مردم قم در اعتراض به مقاله توهین آمیز روزنامه اطلاعات به حضرت امام خمینی رحمه الله (19 دی) 109
- دعوت در هر زمان و هر مکان 109
- اشاره 109
- خیانت قلم 110
- قداست و ارزش قلم 110
- اشاره 111
- فرار شاه خیانت کار از ایران (26 دی) 111
- عبرت از سرنوشت طاغوتیان 112
- حفظ جنازه فرعون برای عبرت آیندگان 112
- اشاره 113
- پیروزی حق و نابودی باطل، سنتی الهی 113
- بازگشت پیروزمندانه امام خمینی به ایران (12 بهمن) پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی و سقوط رژیم 2500 ساله شاهنشاهی (22 بهمن) 113
- 2. توکل بر خدا 114
- 3. ایمان 114
- 1. اطاعت از حق 114
- 4. شکیبایی و نماز 114
- عوامل پیروزی 114
- 6. یاری خواهی از خداوند 115
- 5. پرهیز از اختلاف و درگیری 115
- 7. پایداری 116
- پیروزی واقعی 116
- صدور حکم تاریخی امام خمینی مبنی بر ارتداد و اعدام سلمان رشدی نویسنده کتاب آیات شیطانی (25 بهمن) 116
- 8. هجرت 116
- اشاره 116
- تلاش یهودیان و نصارا در تحمیل ارتداد 118
- ارتداد، به خدا زیان نمی رساند 118
- پی آمدهای ارتداد عذاب الهی 118
- پیروی از کفار، زمینه ساز ارتداد 118
- تأسیس کمیته امداد امام خمینی (14 اسفند) هفته احسان و نیکوکاری (14 _ 21 اسفند) 119
- مرتد بخشیده نمی شود 119
- تباهی اعمال 119
- تأسیس کمیته امداد امام خمینی 119
- اشاره 119
- هفته نیکوکاری 120
- آزمایش انسان با نیکی و بدی 120
- بازگشت نیکی و بدی به انسان 120
- مسابقه در نیکی ها و شتاب در آن 120
- همکاری در نیکی 120
- نزدیکان فقیر اولویت دارند 121
- همراهی خداوند با نیکوکاران 121
- درود و سلام خداوند بر نیکوکاران 121
- انفاق اموال پاکیزه و نیکو 121
- هفته درختکاری (15 _ 22 اسفند) 122
- اشاره 122
- خداوند، انفاق نیکوکاران را جبران می کند 122
- نیکی به نیازمندان 122
- انفاق بدون منّت 122
- نقش درخت در تأمین نیروی حرارتی 123
- انواع درختان و نقش آن در تغذیه 123
- طبقه بندی درختان 123
- نقش باغ ها در نشاط و شادابی انسان 124
- پرهیز از قطع درخت 124
مجموعه در پیش رو در دو جلد گردآوری شده است. یک جلد به مناسبت های قمری و جلد دیگر نیز به مناسبت های شمسی اختصاص دارد.
برای مثال، در مناسبت های قمری، سوم شعبان، سالروز ولادت با سعادت امام حسین علیه السلام به عنوان روز پاسدار نام گذاری شده است. پاسداران انقلاب اسلامی در ایران، با تأسی از شجاعت، مردانگی، استواری ایمان و فضائل اخلاقی امام حسین علیه السلام در راه حفظ آرمان های والای اسلام و انقلاب اسلامی و نیز حراست از تمامیت ارضی جمهوری اسلامی، صحنه های تاریخ و حماسه های باشکوه آفریدند و خود سرمشق جوانان مؤمن و آزادی خواه جهان شدند. به همین مناسبت، آیاتی که در پاسداری از دین و ارزش ها و تمامیت ارضی در قرآن آمده است را برشمرده و دسته بندی کرده ایم. در مناسبت های شمسی نیز، برای مثال، 12 اردیبهشت، روز معلّم نام گذاری شده است. در این روز، معلّم بزرگ استاد شهید مرتضی مطهری، پس از عمری مجاهدت در راه خدا و تلاش خستگی ناپذیر در زمینه های فرهنگی، سیاسی و مذهبی به شهادت رسید. به همین مناسبت، سالروز شهادت این معلّم نمونه، در نظام جمهوری اسلامی، به روز معلّم نام گذاری شده است که همه ساله، با بزرگداشت خاطره آن رادمرد بزرگ از تلاش های ایثارگرانه معلمان کشور که وظیفه سنگین آموزش و پرورش کودکان، نوجوانان و جوانان این مرز و بوم را بر عهده دارند، قدردانی می گردد. به همین مناسبت، آیاتی که در مقام و منزلت معلّمان در قرآن آمده استخراج و دسته بندی شده اند.
البته این پژوهش، گردآوری تمامی آیات در همه مناسبت ها نیست، بلکه به برخی آیات برای بعضی از مناسبت ها پرداخته است. ازاین رو، پژوهشگران قرآنی می توانند به تکمیل آن بپردازند و ما را نیز از انتقادها و پیشنهادهای سازنده بهره مند سازند.