روز شمار تاریخ اسلام ، جلد دوّم ( ماه صفر) صفحه 129

پیداست ، افرادی که در عصر خلفای پیشین به موقعیت های اقتصادی ، سیاسی و اجتماعی مهمی دست یازیده بودند ، توان تحمل حکومت عدالت جویانه حضرت علی علیه السّلام را نداشتند . آنان برای سرپوش گذاشتن بر امیال باطنی خویش ، کشته شدن عثمان را بهانه مخالفت با حضرت علی علیه السّلام قرار دادند . حال آن که خود آن حضرت ، تلاش زیادی به عمل آورده بود که عثمان ، از کردار ناپسند خود دست برداشته و عاملان نالایق و ستم پیشه خود را عزل نماید و مسلمانان را راضی نگهدارد ، بدون این که هیچ خدشه ای بر خلیفه وارد شود . چه رسد به این که راضی به قتل وی باشد ، یا خود در قتل ناروای وی دخیل باشد!

به هر تقدیر ، این صحابه معروف در عصر حکومت معاویه بن ابی سفیان ، در ماه صفر سال 43 قمری ، در 77 سالگی در مدینه وفات یافت و مروان بن

حکم ، عامل معاویه در مدینه ، بر وی نماز گذارد . (221)

ماه صفر سال 74 هجری قمری

آغاز حکومت حجاج بن یوسف ثقفی بر مدینه منوره

پس از آن که عبدالملک بن مروان ، فتنه عبدالله بن زبیر در حجاز و عراق را در هم شکست و حکومت زبیریان را نابود ساخت ، حاکمان تازه ای به جای حاکمان و عاملان پیشین عبدالله بن زبیر در شهرهای عراق و حجاز منصوب کرد .

از جمله ، حجاج بن یوسف ثقفی را که از میان برنده اصلی فتنه زبیریان بود ، بر حجاز حکومت داد . پیش از حجاج ، طارق بن عمر که در سابق غلام عثمان بن عفان بود بر مدینه حکومت داشت . ولی عبدالملک ، وی را عزل و حجاج را به جای وی منصوب کرد .

عبدالملک ، در ایام خلافت خود به حجاج بهای زیادی داد و او را بر بسیاری از مناطق اسلامی ، از جمله بر حرمین (مکه و مدینه ) و سایر سرزمین حجاز ، عراق و ایران امارت داد .

وی در صفر سال 74 قمری وارد مدینه شد و حکومت این شهر را به دست گرفت . مدت حکومتش در مدینه چندان زیاد نبود ، تنها سه ماه بر اهالی این شهر مقدس حکمرانی نمود . در این مدت با اهالی مدینه ، رفتار خشونت آمیز داشت و آنان را به خاطر یاری نکردن عثمان بن عفان و کشته شدنش به دست انقلابیون ، سرزنش می کرد .

حجاج ، نسبت به صحابه رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله نیز بی احترامی و بی مهری می کرد و آنان را پس از بازجویی