روز شمار تاریخ اسلام ، جلد دوّم ( ماه صفر) صفحه 19

بدین ترتیب با نوشتن قراردادنامه حکمیت و تعهد طرفین بر اجرای آن ، در روز چهارشنبه 17 صفر سال 37 قمری آتش بس برقرارگردید و از آن پس به تدریج نیروهای دو طرف ، به سوی شهرهای خویش بازگشت نمودند . (20)

حضرت علی علیه السّلام تمامی اسیران شامی را ، غیر از آنانی که مرتکب قتل سپاه او شده بودند ، آزاد کرد و معاویه نیز ناچار شد اسیران عراقی را آزاد گرداند . (21)

ابوموسی اشعری و عمروبن عاص ، مدتی در دومه الجندل (شهری در میان عراق و شام ) به گفت وگو نشسته و جوانب قضایا را بررسی کردند . سرانجام با پیشنهاد عمروبن عاص ، تصمیم گرفتند که در مجمع عمومی مسلمانان ، هم حضرت علی علیه السّلام و هم معاویه بن ابی سفیان را از خلافت برکنارکرده و انتخاب خلیفه را بر عهده شورای مسلمین بگذارند تا آنان هرکسی را برگزیدند ، خلافت اسلامی را بر عهده گیرد .

روز موعود فرارسید و ابوموسی و عمروبن عاص با دلهره و وسواس ویژه ، وظیفه

مهمی را بر گردن گرفته و آن را می بایست در جمع مسلمانان بیان کنند و زمینه انتخاب خلیفه منتخب را فراهم کنند .

ولی عمروبن عاص با نیرنگ تمام ، ابوموسی را به اظهار نظر وادار کرد و او را پیش از خود ، به منبر فرستاد . ابوموسی که از جانب عمرو بن عاص ، اطمینان داشت ، پس از بیان مقدمه ، گفت : ما بعد از بررسی جوانب مختلف ، به این نتیجه رسیدیم که هر دو خلیفه را عزل و انتخاب خلیفه بعدی را بر عهده شورای مسلمانان بگذاریم . به این جهت ، من از سوی سپاهیان عراق ، علی بن ابی طالب علیه السّلام را از خلافت مسلمانان عزل می نمایم !

از منبر به زیر آمد و نوبت به عمروبن عاص رسید . او نیز پس از مقدمه ای گفت : حال که ابوموسی ، علی علیه السّلام را از خلافت عزل کرد ، من معاویه بن ابی سفیان را به خلافت مسلمانان برمی گزینم و همگان را به بیعت وی فرامی خوانم !

ابوموسی که انتظار چنین خیانتی را از عمروبن عاص نداشت ، بر او برآشفت و میان آنان مشاجره لفظی بالا گرفت .

شیعیان و هواداران امام علی علیه السّلام اعتراض کرده و این تصمیم را باطل ، اعلام کردند و ابوموسی را خائن به دین و امت دانستند و او را از خود طردکردند . شامیان با خوشحالی به شام برگشته و به جشن و سرور پرداختند و سرانجام نبرد بزرگ صفین ، بدون این که طرف پیروزی در میدان داشته باشد و نتیجه قطعی به دست

آورده باشد ، با نیرنگ عمرو بن عاص و خیانت افرادی چون اشعث بن قیس و ابوموسی اشعری به پایان رسید . (22)