روز شمار تاریخ اسلام ، جلد دوّم ( ماه صفر) صفحه 68

نسایی در رشته های حدیث ، فقه ، رجال و درایه ، سرآمد روزگار خود بود . به طوری که برخی گفته اند : وَ کان اءفقه مَشایخ مِصر فی

عصره ، و اءعلمهم بالحدیث و الرّجال . (117)

وی دارای تاءلیفات چندی است که برخی از آن ها ، معروف و مشهور است . برخی از نوشته های وی عبارتند از : 1 - السنن الکبیر (جامع روایی اهل سنت ) . 2 - خصائص علی علیه السّلام . این کتاب که جزئی از سنن کبیر او است ، درباره ویژگی ها و فضایل امام علی بن ابی طالب علیه السّلام به رشته تحریر آورده است . نوشتن این کتاب برای وی سنگین تمام شد و در جوامع اهل سنت ، به ویژه در میان نواصب و خوارج منطقه شام ، به شیعه گری متهم شد و با وی در این باره برخورد نامناسب و ناروایی به عمل آوردند .

3 - مسند علی علیه السّلام . 4 - عمل یوم و لیله . این کتاب در برخی از چاپ های سنن کبیر ، جزیی از این کتاب به حساب می آید و گاهی به طور جداگانه چاپ و منتشر شده است . 5 - التفسیر . درباره تفسیر قرآن کریم است . 6 - فضائل الصّحابه . 7 - کتابی درباره کنیه ها . (118)

درباره وی گفته شد : مدتی امارت شهر ( حمص ) (از توابع شام ) را بر عهده داشت . (119)

نسایی در اواخر عمر خود از مصر به شام مسافرت کرد . در آن هنگام نوشتن کتاب خصائص علی علیه السّلام بسیار معروف شده بود . به همین جهت هنگامی که وارد شام شد ، به تحریک بدخواهان و رشک ورزان هر روز عده ای برای وی مزاحمت هایی به وجود

می آوردند .

در این باره ، تاریخ نگاران و سیره نویسان سخن های زیادی گفته اند . از جمله این که گفته شد : گروهی بر او خورده گرفته و وی را مورد اعتراض قرار دادند . چون او درباره امام علی بن ابی طالب علیه السّلام کتاب ( خصائص ) را نوشته بود ولی درباره شیخین (ابوبکر و عمر) کتابی تاءلیف نکرده بود . این گلایه به وی گفته شد . وی در پاسخ منتقدان خود گفت : هنگامی که وارد دمشق شده بودم ، در مردم انحراف های زیادی درباره حضرت علی علیه السّلام مشاهده کردم . همین امر سبب گردید که کتابی درباره فضایل آن حضرت به عنوان ( خصائص ) تاءلیف کنم . تا شاید خداوند سبحان به وسیله آن ، اهالی دمشق را هدایت کند .

نسایی پس از کتاب خصائص علی علیه السّلام ، کتابی با عنوان ( فضایل صحابه ) تاءلیف کرد .

در آن زمان به وی گفتند : چرا فضایل معاویه را در این کتاب ، نقل نکردی ؟