تفسیر مردان (آیاتُ الرِّجالِ فِی الْقُرآن) بررسیمجموعه‌آیات مربوط به «مردان» درقرآن کریم «جلد دوم» صفحه 187

به او گفتيم: هان اي «ذو القَرنَيْن» تو در مورد آنان آزاد هستي، مي‌خواهي آنان را كيفر كن و يا راه و روشي نيكو در ميانشان قرار ده و آنان را تربيت نما.

از اين فراز اين نكته دريافت مي‌گردد كه آن مردم، كفرگرا و بيدادپيشه بودند، چرا كه خدا به او فرمان داد كه آنان را به كيفر كارشان كيفر كند و نابود سازد و يا به بند اســارت كشــد و آنان را بر اساس ادب و اخلاق انساني تربيت نمايد و عدالت و آزادي و ارزش‌هـــــاي الهـــــي را در ميــــانشــان رواج بخشـــد.

(218) آياتُ‌الرِّجالِ فِي‌الْقُرْآن

آيا او پيامبر بود؟

و در اين مــورد پــاســخ‌ها يكسـان نيست.

كساني كه «ذو القَرنَيْن» را پيامبر مي‌دانند، به همين آيه استدلال مي‌كنند و بر آنند كه خدا به او اختيار داد كه آنان را به كيفر كفر و بيدادشان بكشد و يا ببخشايد و تربيت كند؛ و روشن است كه دريافت خواست خدا و فرمان ا و از راه وحي و رسالت ممكن است و آن هــم ويــژه پيــامبـــران خــداست.

«كَعْبي» برآن است كه خدا به او الهام‌فرمود.

«ابن اَنْباري» مي‌گويد: ممكن است او پيامبر خدا باشد و خدا به او وحي نمايد و يا انسان شايسته‌كرداري باشد و به او الهام گردد؛ درست همان‌گونه كه به مام پرفضيلت مــوسي الهــام گرديد: وَ اَوْحَيْنا اِلي اُمِّ مُوسي...(1) و ما به مادر موسي الهام نموديم كه...

و «قَتاده» مي‌گويد: سياست و تدبير «ذو القَرنَيْن» هماهنگ با خواست خدا و فــرمــان او بـــود.

1. سوره قَصَص، آيه 7.