تفسیر مردان (آیاتُ الرِّجالِ فِی الْقُرآن) بررسیمجموعه‌آیات مربوط به «مردان» درقرآن کریم «جلد دوم» صفحه 251

شرح آيه از تفسير مجمع‌البيان

منظور از حفظ دامان خويش، اين است كه رابطه جنسي آنان تنها در قلمرو خانه و خانواده و در چارچوب مقررات شرعي و اخلاقي و انساني است و هرگز خود را به پستي و زشتي گناه آلوده نساخته و دامان به حرام و گناه نمي‌آلايند و چشم و دل و جسم از حرام حفظ مي‌كنند.

اگر جز اين باشد و دامان عفت از حرام حفظ نكنند، در خور نكوهش بوده و مورد سرزنش قرار مي‌گيرند؛ آري آنان تنها با همسران و كنيزان خويش رابطه قانوني جنسي دارنـــد كــه در اين مــورد هيــچ ســرزنــش و نكــوهشــي بر آنــان نخواهد بود.

منظور از «ما مَلَكَتْ اَيْمانُهُمْ»، «كنيز» است؛ چرا كه به باور همه مفسران، رابطه جنسي با كنيز حلال و رواست؛ امّا با «غلام» حرام است و بايد در مورد او دامان را پاك و پــاكيـــزه نگـــاه داشــت.

چرا از «كنيز» به «مِلْكِ يَمين» تعبير شده است

در اين مورد گفته‌اند: «مِلْكِ يَمين» تنها در مورد «كنيز» كاربرد دارد امّا در مورد خانه و ديگر چيزها نمي‌توان اين اصطلاح را به كار برد زيرا اينها را مي‌توان به ديگران به عنـــوان عــاريــه داد، امّـا كنيــز را نمي‌توان براي بهره برداري جنسي عاريه داد.

نكته ديگر اين است كه در آيه شريفه اگرچه روا و حلال بودن رابطه جنسي با همسر و كنيز خود، بدون قيد و مطلق آمده است امّا روشن است كه منظور، شرايط عادي و حلالِ آن است و چون آيه شريفه در مقام بيان همه حالات نيست، از اين رو به ممنوع‌بودن‌آن درحال حيض‌وياعدّه‌كنيزي ـ كه‌درعدّه‌ديگري است ـ اشاره‌نرفته است.

كســانــي كــه جــز ايــن راه درست و قــانــوني، راهــي ديگـر در رابطه جنسي پيش گيرند و جز همسران و كنيزان خود را بجــوينــد، آنان تجاوزكار و بيداد پيشه‌اند و از مرز مقررات خدا گذشته و به‌سوي حرام مي‌روند.

(282) آياتُ‌الرِّجالِ فِي‌الْقُرْآن

وَ الَّذينَ هُمْ لاَِمـانـاتِهِمْ وَ عَهْـدِهِمْ راعــُونَ