تفسیر مردان (آیاتُ الرِّجالِ فِی الْقُرآن) بررسیمجموعه‌آیات مربوط به «مردان» درقرآن کریم «جلد دوم» صفحه 318

بنابراين منظور آيه اين است كه: هركس از گناهان خويش بازگشت، بايد به سوي خــدا بــاز گــردد و هــدفش از تــوبــه به دست آوردن پاداش و خشنودي او باشد.

و به باور پاره‌اي ديگر، منظور از توبه و انجام كارهاي شايسته كه در آيه آمده، گسستــن و بــريــدن از همــه چيــــز و همــه كــس و پيــوستــن به خــداســت.

يك انسان هنگامي كه تن به خدمت يكي از فرمانروايان گيتي مي‌سپارد، در برابر اين تصميم و عملكردش گرامي مي‌گردد، حال بايد ديد كه اگر كسي از همه چيز و همه كس بگسلد و به خدا روي آورد و به راستي فرمان او را گردن گزارد و هشدارهايش ر ا بــه جــان بپذيرد، چگونه عزّت يافته و در پرتو لطف آفريدگار و فرمانرواي واقعي دنيــا و آخــرت به اوج سـرفراري و عظمت پر مي‌كشد.

(346) آياتُ‌الرِّجالِ فِي‌الْقُرْآن

ضرورت فرار از بيهودگي

وَ الَّذينَ لا يَشْهَدُونَ الزُّورَ وَ اِذا مَرُّوا بِالَّلغْوِ مَرُّواكِراما

آن‌ها كساني هستند كه شهادت به باطل نمي‌دهند ( و در مجالس باطل شركت نمي‌كنند ) و هنگامي كه با لغــو و بيهودگي برخورد كنند بزرگوارانه از آن مي‌گذرند. (72 / فرقان)

شرح آيه از تفسير نمونه

مفسران بزرگ اين‌آيه را دوگونه تفسيركرده‌اند: بعضي همان‌گونه‌كه در بالا گفتيم ، شهادت « زُور » را به معني « شهادت به باطل » دانسته ، زيرا « زُور » در لغت به معني تمــايــل و انحــراف است و از آن‌جا كه دروغ و باطل و ظلم از امور انحرافي است ، بــه آن «زُور» گفته مي‌شود .

تفسير ديگراين‌كه : منظور از « شهود » همان « حضور » است ، يعني بندگان خاص خداوند در مجالس باطل ، حضور پيدا نمي‌كنند. و در بعضي از روايات كه از طرق ائمه اهل بيت عليهم‌السلام رسيده است به مجلس « غِناء » تفسير شده، همان مجالسي‌كه در آن‌ها خوانندگي لهوي توأم با نواختن آلات موسيقي يا بدون آن انجام مي‌گيرد. بدون شك منظوراز اين‌گونه روايات اين نيست كه مفهوم وسيع « زُور » را محدود به « غنا » كند بلكه غنا يكي از مصاديق روشن آن است و ساير مجالس لهو و لعب و شرب خمر و دروغ و غيبت و امثال آن را نيز دربرمي‌گيرد. به اين ترتيب عباد الرحمان و بندگان خاص خدا نه شهادت دروغ‌مي‌دهند و نه درمجالس لهو و باطل و گناه حضور مي‌يابند، چرا كه حضور دراين مجالس علاوه بر امضاي گناه ، مقدمه آلودگي قلب و روح است. سپس در ذيل آيه به نهمين صفت برجسته آنان كه داشتن هدف مثبت در زندگي است اشاره كرده مي‌گويد : « وَ اِذا مَرُّوا بِالّلَغْوِ مَرُّوا كِراما ». در حقيقت آن‌ها نه در مجلس باطل حضور پيدا مي‌كنند و نه آلوده لغو و بيهودگي مي‌شوند. و با توجه به اين‌كه «لَغْو» شامل هركاري كه هدف عاقلانه‌اي در آن نباشد مي‌گردد ، نشان مي‌دهد كه آن‌ها در زندگي هميشه هدف معقول و مفيد و سازنده‌اي را تعقيب‌مي‌كنند و از