تفسیر مردان (آیاتُ الرِّجالِ فِی الْقُرآن) بررسیمجموعه‌آیات مربوط به «مردان» درقرآن کریم «جلد دوم» صفحه 384

اين آيه ، بيان گويايي است از اجر و پاداش اين گروه از مؤمنان شكرگزار صالح‌العمل و توبه‌كار كه به سه پاداش مهم در آن اشاره شده است. نخست مي‌فرمايد : « آن‌ها كساني هستند كه ما بهترين اعمالشان را قبول مي‌كنيم ». با اين‌كه خداوند همه اعمال نيك رامي‌پذيرد ، چرا مي‌گويد : « بهترين اعمال آن‌ها را پذيرا مي‌شود »؟ در پاسخ اين سؤال ، جمعي از مفسران گفته‌اند : منظور از بهترين اعمال ، واجبات و مستحبات است در برابر مباحات كه اعمال خوبي است ، اما چيزي نيست كه مورد پذيرش واقع شود و اجر و ثوابي به آن تعلـق گيــرد .(1) پاسخ ديگر اين‌كه خداوند ، بهترين اعمال آن‌ها را معيار پذيرش قرار مي‌دهد و حتي اعمال درجه دو و كم‌اهميت آن‌ها را به حساب اعمال درجه يك به فضل و رحمتش مي‌گذارد، اين‌درست به‌آن مي‌مانَد كه خريداري به عنوان فضل و كرم ، اجناس متفاوتي را كه ازطرف‌فروشنده‌اي عرضه شده است، به بهاي جنس اعلاء محاسبه كند و از فضل و لطف خداوند، هر چه گفته شود ، عجيب نيست. موهبت دوم ، پاكسازي آن‌ها است ، مي‌گويد: « ما از گناهانشان مي‌گذريم ». « درحالي‌كه در ميان بهشتيان جاي دارند » و اين سومين موهبت الهي نسبت به آن‌ها است كه آنان را با اين‌كه لغزش‌هايي داشته‌اند ، شستشو داده ، در كنــار نيكــان و پاكــاني جــاي مي‌دهــد كه از مقــربــان درگــاه اوينــد .

1- « مجمــــع البيــــان » ، « الميـــــزان » و غيــــره ، ذيــــل آيــــات مــــورد بحـــــــث .

تفسير مردان (419)

انسـان بهشتي از ديدگـاه قرآن

دو آيه مورد بحث ، تــرسيمــي است از يك انسان مؤمن بهشتي كه هفت مرحله به شرح زير را در زنــدگي طـي مي‌كند ؛

1 ـ رشــــد جسمـــانــــــــي .

2 ـ كمــــــــال عقلـــــــــــي .

3 ـ شكرگزاري در برابر نعمت‌هاي پروردگار .

4 ـ شكر زحمـات طاقت‌فرسـاي پدر و مادر .

5 ـ به موقع از لغزش‌ها و خطاها توبـه كردن .