تفسیر مردان (آیاتُ الرِّجالِ فِی الْقُرآن) بررسیمجموعه‌آیات مربوط به «مردان» درقرآن کریم «جلد دوم» صفحه 386

وَعْـــدَ الصِّـــدْقِ الَّــذِي كَــانُـــوا يُـوعَـــدُونَ

اين همــان وعــده راست و درستي است كه همـاره به آنان وعــده داده مي‌شــد.

منظورازاين‌وعده‌راست وعده‌خدامي‌باشدكه‌به‌ايمان آوردگان وعده فرمود كه كارهاي شايسته شايسته‌كرداران را پذيرفته و لغزش‌ها و گناهانشان را مي‌بخشايد و در پرتو فضل و كرم خويش اگر بخواهد عذاب را با توبه و آمرزشخواهي يا بدون آن از آنان برخواهد داشت.

لازم به يــادآوري است كه ايــن وعــده، همــاره از زبان پيام‌آوران خدا به مردم داده شــــده اســت.

تفسير مردان (421)

پايمال‌كننـدگان حقوق پدر و مادر

وَ الَّذي قالَ لِوالِدَيْهِ اُفٍّ لَكُما اَتَعِدانِني اَنْ اُخْرَجَ وَ قَدْخَلَتِ الْقُروُنُ مِــنْ قَبْلــي وَ هُما يَسْتَغيثانِ اللّهَ وَيْلَكَ امِنْ اِنَّ وَعْدَ اللّهِ حَقٌّ فَيَقُولُ ما هذا اِلاّ اَساطيرُ الاَْوَّلينَ

كسي كه به پدر و مادرش مي‌گويد: اف بر شما ! آيا به من‌وعده مي‌دهيد كه روز قيامت مبعوث مي‌شوم ؟ در حالي‌كه قبل از من اقوام زيادي بودند ( و هرگز مبعوث نشدند ) و آن‌ها پيوسته فرياد مي‌كشند و خدا را به ياري مي‌طلبند كه واي بر تو ، ايمان بياور كه وعده خدا، حق است، امــا او پيــوسته مي‌گــويــد : اين‌هـا چيزي جز افسانه‌هاي پيشينيان نيست.(17 / احقاف)

شرح آيه از تفسير نمونه

در آيات قبل ، سخن از مؤمناني در ميان بودكه در پرتو ايمان و عمل‌صالح و شكر نعمت‌هاي حق و توجه به حقوق پدر و مادر و فرزندان، به مقام قرب الهي راه مي‌يابند و مشمول الطاف خاص او مي‌شوند. اما در آيات 17 تا 19 ، سخن از كساني است كه در نقطه مقابل آن‌ها قرار دارند ، افرادي بي‌ايمان‌و حق‌نشناس و عاق‌پدر ومادر. اوصافي‌كه از اين آيه درباره آن گروه استفاده مي‌شود، چند وصف است؛ بي‌احترامي و اسائه ادب نسبت به مقام پدر و مادر ، زيرا « اُفّ » در اصل به معني هر چيز كثيف و آلوده است و در مقام توهين و تحقير گفته مي‌شود. ديگر ايـن‌كـه نه تنها ايماني به قيامت و روز رستاخيز ندارند ، بلكه آن‌را به‌باد مسخره گرفته ، جـزء افسانه‌ها و پندارهاي خرافي مي‌شمرند. وصف ديگرشان اين است كه گوش شنوا ندارند، تسليم در برابر حق نيستند و روحشان از غرور و جهل و خودخواهي انباشته است. آري پدر و مادر دلسوز او هرچه تلاش و كوشش مي‌كنند كه او را از گرداب جهل و بي‌خبري نجات دهند ، تا اين فرزند دلبند گرفتار عذاب دردناك الهي نشود ، او همچنان در كفر خــود پافشــاري مي‌كنــد و اصــرار مـي‌ورزد و سرانجــام ناچار او را رها مي‌كنند.