تفسیر مردان (آیاتُ الرِّجالِ فِی الْقُرآن) بررسیمجموعه‌آیات مربوط به «مردان» درقرآن کریم «جلد دوم» صفحه 452

1 ـ نگهداري نفس از عذاب جاويـدان از طريــق تحصيـل اعتقادات صحيـح .

2 ـ پــرهيــز از هر گـــونــه گنــاه اعـــم از تــرك واجــب و فعــل معصيــت .

3 ـ خويشتن‌داري در برابر آن‌چه قلب آدمي را به خود مشغول مي‌دارد و از حق منصرف مي‌كند و اين تقواي خواص ، بلكه خاص الخاص است .(1) از لابلاي مجموع

1 - « بحــار الانــوار » ، جلد 70 ، صفحه 136 .

(488) آياتُ‌الرِّجالِ فِي‌الْقُرْآن

اين‌تعبيرات‌حقيقت و روح تقوي به‌خوبي‌روشن‌مي‌شود.امام علي‌بن‌موسي‌الرضا مي‌فرمايد: « ايمان يك درجه برتر از "اسلام" است و "تقوي" درجه‌اي است بالاتر از "ايمان" و "يقين" درجه‌اي برتر از "تقوي" است و هيچ چيز در ميان مردم كمتر از "يقيــن" تقسيم نشـده است » .(1)

شرح آيه از تفسير مجمع‌البيان

«شُعُوباً»: واژه «شُعُوب» جمع «شَعْب» به مفهوم مِلَّت، آمده امّا به باور پاره‌اي در مورد كساني به كار مي‌رود كه «عَرَب» را كوچك شمرده و براي آن هيچ نوع امتياز و برتري بر ديگر ملّت‌ها به رسميت نمي‌شناسند. و به همين دليل برخي در آيه شريفه «شُعُــوباً» را به مفهــوم «عَجَــم» تفسير كرده‌اند، همان گونه كه «قَبايِل» را كه جمع «قَبيلَة» است از عَــرَب دانسته‌اند.

«اَبُوعُبَيْدَة» مي‌گويد: واژه «شُعُوب» به مفهوم عَجَم آمده و اصل آن از «تَشَعُّب» به مفهوم پراكندگي آنان در نسب و تبار است. و هنگامي كه گفته مي‌شود «شُعَّبْتُهُ» منظور «جَمَعْتُـهُ» مي‌بــاشد اين واژه از اضــداد است و به معنــاي «فَــرَّقْتُــهُ» نيــز آمــده.

برابري انسان‌ها