تفسیر مردان (آیاتُ الرِّجالِ فِی الْقُرآن) بررسیمجموعه‌آیات مربوط به «مردان» درقرآن کریم «جلد دوم» صفحه 471

تفسير مردان (509)

مرداني از جنس فولاد

اِنَّ اللّـهَ يُحِـبُّ الَّــذيــنَ يُقـاتِلُـونَ فــي سَبيلِــهِ صَفّــا كَأَنَّهُمْ بُنْيانٌ مَرْصُوصٌ

خــداونــد كســاني را دوســت مي‌دارد كه در راه او پيكــار مي‌كنند همچــون بنائي آهنين.

(4/صف)

شرح آيه از تفسير نمونه

« صَف » در اصل معني مصدري دارد و به معني " قرار دادن چيزي در خط صاف" است ، ولي اين‌جا معني اسم فاعل را دارد. « مَرْصُوص » از ماده « رَصاص » به معني "سرب" است و از آن‌جا كه گاه براي استحكام و يكپارچگي بناها سرب را آب كرده و در لابلاي قطعات آن مي‌ريختند ، به طوري‌كه فوق‌العاده محكم و يكپارچه مي‌شد ، به هر بناي محكمي « مَرْصُوص » اطلاق مي‌شود و در اين‌جا منظور اين است كه مجاهدان راه حق در برابر دشمن يك دل و يك جان و مستحكم و استوار بايستند ، گويي همه يك واحد به هم‌پيوسته‌اند كه هيچ شكافي در ميان آن نيست. در حديثي آمده است كه امير مؤمنان علي در ميدان « صفين » هنگامي كه مي‌خواست ياران خود را آماده پيكار كند ، فرمود : « خداوند عزّوجل شما را به اين وظيفه راهنمايي كرده است ... و فرموده: اِنَّ اللّهَ يُحِبُّ الَّذينَ يُقاتِلُونَ في سَبيلِهِ صَفّا كَأَنَّهُمْ بُنْيانٌ مَرْصُوصٌ، بنابراين صفوف خودرا همچون يك بناي آهنين محكم‌كنيد ، آن‌ها كه زره پوشند ، مقدّم شوند و آن‌ها كه بي‌زره هستند ، پشت سر آنان قرار گيرند ، دندان‌ها را محكم به هم بفشاريد كه ... و در برابر نيزه‌ها در پيچ و خم باشيد كه براي رد كردن نيزه دشمن مؤثرتر است ، به انبوه دشمن خيره نگاه نكنيد تا قلبتان قوي‌تر و روحتان آرام‌تر باشد، سخن كمتر بگوييد كه سستي را دور مي‌كند و با وقار شما مناسب‌تر است ، پرچم‌هاي خود را كج نكنيد و آن‌ها را از جا تكان ندهيد و جز به دست دليران مسپاريد » .(1) از

1- «نورالثقلين»، جلد5، صفحه301 .

(510) آياتُ‌الرِّجالِ فِي‌الْقُرْآن

آيــه بــالا استفاده مي‌شود كه نفس پيكار مطرح نيست ، بلكه مهم اين است كه پيكار « في سَبيلِ اللّه » بـاشد و آن هم با اتحــاد و انسجــام كامل همــانند سـدّي فــولادين .