تفسیر مردان (آیاتُ الرِّجالِ فِی الْقُرآن) بررسیمجموعه‌آیات مربوط به «مردان» درقرآن کریم «جلد دوم» صفحه 5

شيراز ـ سيد علي اصغر دستغيب

31044

-6

انسان در قرآن كريم

وَاِذا مَسَّ الاِْنْسانَ‌الضُّرُّ دَعانالِجَنْبِهِ اَوْ قاعِدا اَوْ قاآئِما فَلَمّا كَشَفْنا عَنْهُ ضُرَّهُ‌مَرَّ كَــأَنْ لَــمْ يَدْعُنـاآ اِلي ضُــرٍّ مَسَّــهُ كَـذلِـكَ زُيِّنَ لِلْمُسْــرِفينَ مـا كانُوا يَعْمَلُونَ

و هنگامي كه به انسان زيان ( و ناراحتي ) برسد ، ما را ( در همه حال ) درحالي‌كه به پهلوخوابيده يا نشسته يا ايستاده است ، مي‌خواند ، اما هنگامي كه ناراحتي او را برطرف ساختيم، چنان مي‌رود كه گويي هرگز ما را براي حل مشكلي كه به او رسيده ، نخوانده ،اين‌گونه براي اسرافكاران اعمالشان زينت داده شده است. (12 / يونس)

شرح آيه از تفسير نمونه

خاصيت مشكلات و حوادث دردناك ، كنار رفتن حجاب‌ها از روي فطرت پاك آدمي است ، در كوره حوادث ، تمام قشرهاي سياهي كه روي اين فطرت را پوشانده است ، مي‌سوزد و از ميان مي‌رود و براي مدتي هرچند كوتاه درخشش اين نور توحيدي آشكار مي‌گردد. سپس مي‌گويد : اما اين افراد ، چنان كم‌ظرفيت و بي‌خرد هستند كه « به مجرد اين‌كه بلا و ناراحتي آن‌ها را برطرف مي‌سازيم ، آن‌چنان در غفلت فرومي‌روند ، كه گويا هرگز از ما تقاضايي نداشتند » و ما نيز به آن‌ها كمكي نكرديم ( فَلَمّا كَشَفْنا عَنْهُ ضُرَّهُ مَرَّ كَأَنْ لَمْ يَدْعُنآ اِلي ضُرٍّ مَسَّهُ ). « آري اين چنين اعمال مسرفان در نظرشان جلوه داده شده است » ( كَذلِكَ زُيِّنَ لِلْمُسْرِفينَ ما كانُوا يَعْمَلُونَ ). در ايــن‌كــه چـــه كسي اعمــال اين‌گونه افراد را در نظرشان جلوه و زينت مي‌دهد، در ذيــل آيــه 122 سوره انعام، جلــد 5 « تفسير نمونه » بحث شــده است و اجمــال سخن ايــن است كــه ؛

زينت‌دهنده ، خداوند است اما از اين طريق كه اين خاصيت را در اعمال زشت و آلوده آفريده كه هرقدر انسان به آن‌ها بيشتر آلوده شود، بيشتر خو مي‌گيرد و نه‌تنها قبح و زشتي‌آن‌ها تدريجاازميان‌مي‌رود، بلكه كم‌كم‌به‌صورت عملي شايسته درنظرشان مجسم مي‌گردد. و اما چرا در آيه فوق اين‌گونه افراد به عنوان « مُسْرِف»

تفسير مردان (7)