تفسیر مردان (آیاتُ الرِّجالِ فِی الْقُرآن) بررسیمجموعه‌آیات مربوط به «مردان» درقرآن کریم «جلد دوم» صفحه 54

كـــه اگــر سپاس خــدا و نعمت‌هاي او را بــداريــد و شكرگزاري كنيد، بر نعمت‌هاي شمــا خواهم افزود.

وَ لَئِنْ كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذابِي لَشَدِيدٌ.

امّا اگــر ناسپــاسي كنيد عذاب من سخــت خواهــد بــود.

حضرت صادق عليه‌السلام در اين مورد مي‌فرمايد: از آيه شريفه اين واقعيت دريافت مي‌گردد كه به هر بنده‌اي از بندگان خدا نعمتي ارزاني گرديد و او به راستي به آن اقرار نمود و سپاس آن را در عرصه‌هاي انديشه و بيان و عمل به جا آورد، هنوز سپاسش به پـايـان نرسيده، خــدا فرمان مي‌دهد كه بر نعمت او افزوده شود.

اَيُّما عَبْــدٍ اَنْعَمْــتُ عَلَيْــهِ نِعْمَةً فَأَقَرَّ بِها بِقَلْبِهِ، وَ حَمِدَ اللّهَ عَلَيْها بِلِسانِهِ، لَمْ‌يَنْفَدْ كَلامُهُ حَتّي يَــأْمُــرَ اللّهُ لَـــهُ بِالزِّيـــــادَةِ.(1)

رابطه ايمان و سپاس با فزوني نعمت‌ها

درس ديگر اين آيات اين است كه اين‌راز زندگي‌ساز رابه تابلو مي‌برد و روشنگري مي‌كند كه ميان سپاس واقعي نعمت‌ها و ارزاني دارنده آنها در ميدان انديشه و عمل از سوي انسان‌ها و فزوني نعمت‌ها و فراواني آنها از سوي خدا، رابطه گسست‌ناپذير و ظريفي وجود دارد؛ درست همان گونه كه ميان كفران و ناسپاسي و زوال نعمت‌ها از جامعه‌ها و تمدّن‌ها رابطه دقيقي است؛ و اين نكته بسيار ظريف ودرس‌آموز،يكي از سنّت‌هـــاي خـــدا و يكــي از رازهــاي پيشرفت و صعود و يافروپاشي و سقوط نظــام‌ها و حكــومت‌هـاست.

قــرآن در ترسيــم اين اصل جهــانشمـــول مي‌فــرمــايــد:

وَ إِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكُمْ لَئِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزِيدَنَّكُمْ وَ لَئِنْ كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذابِي لَشَدِيدٌ.

و آن گاه را به ياد آوريد كه پروردگارتان اعلام فرمود كه اگر به راستي سپاس نعمت‌ها را بگزاريد، من نعمت‌ها را بر شما افزون خواهم ساخت و اگر ناسپاسي پيشه ســـازيد، بدانيــد كه عــذاب و كيفـــرم سخــت خــواهـد بود.