تفسیر مردان (آیاتُ الرِّجالِ فِی الْقُرآن) بررسیمجموعه‌آیات مربوط به «مردان» درقرآن کریم «جلد دوم» صفحه 62

به اين ترتيب معيار ، تنها « ايمان » و « اعمال صالح زاييده آن » است و ديگر هيچ قيد و شرطي نه از نظر سن و سال ، نه از نظر نژاد، نه ازنظر جنسيّت و نه‌ازنظر پايه و رتبه اجتماعي در كارنيست. و نتيجه اين عمل صالح مولود ايمان در اين جهان ، حيات طيبه است يعني تحقق جامعه‌اي قرين با آرامش ، امنيّت ، رفاه ، صلح ، محبّت ، دوستي ، تعاون و مفاهيم سازنده انساني خواهد بود و از نابساماني‌ها و درد و رنج‌هايي كه بر اثر استكبار و ظلم و طغيان و هواپرستي و انحصار طلبي به وجود مي‌آيد و آسمان زندگي را تيره و تار مي‌سازد در امان است . اين از يكسو و از سوي ديگر خــدا آن‌هارا « بر طبق بهترين‌اعمالشان » پاداش خواهد داد .

بي شك ، زن و مرد تفاوت‌هايي از نظر جسم و روح دارند و به همين دليل در احراز پست‌هاي اجتماعي متفاوت هستند و هركاري از كسي ساخته است ، ولي هيچ يك از اين‌ها دليل بر تفاوت شخصيت انساني آن‌ها و يا تفاوت مقامشان در پيشگاه خدا نيست و از اين نظر هردو كاملاً برابرند و به همين دليل معياري كه بر شخصيت و مقام معنوي آن‌ها حكومت مي‌كند ، يك معيار بيش نيست و آن ايمان است و عمل صالح و تقوي كه امكان دسترسي هر دو به آن يكسان است. آيه فوق با صراحت اين حقيقت را بيان كرده و دهان بيهوده‌گوياني را كه در گذشته يا حال در شخصيت انساني زن ، شك و ترديد داشتند و يا براي او مقامي پايين‌تر از مقام انساني مرد قايل بودند مي‌بندد و ضمنا منطق اسلام را در اين مسأله مهم اجتماعي آشكار مي‌سازد و ثابت مي‌كند كه

(86) آياتُ‌الرِّجالِ فِي‌الْقُرْآن

برخلاف پندار كوته فكران ، اسلام دين مردانه نيست ، به همان مقدار كه به مردان تعلق دارد به زنان نيز تعلق دارد. اين هر دو جنس در صورتي كه ϘѠمسير اعمال صالح گام بردارند، گامي مثبت و سازنده‌كه از انگيزه‌هاي‌ايماني مدد گيرد ، هردو به يكسان داراي « حيات طيبه » خواهند بود و هر دو از اجر و پاداش مساوي در پيشگاه خدا بهره‌مند مي‌شوند و موقعيت اجتماعي آن‌هانيز همانند خواهد بود مگر اين‌كه از نظر ايمان و عمل صالح بر ديگري برتري يابد .

حيات طيبه چيست ؟

مفسران در معني « حيات طيبه » ( زندگي پاكيزه ) تفسيرهاي متعددي آورده‌اند: بعضي آن را به معني روزي حلال تفسير كرده‌اند. بعضي به قناعت و رضادادن به نصيب. بعضي به رزق روزانه. بعضي به عبادت توأم با روزي حلال. و بعضي به توفيق بر اطاعت فرمان خدا و مانند آن . ولي شايد نياز به تذكر نداشته باشد كه حيات طيبه ، مفهومش آن‌چنان وسيع و گسترده است كه همه اين‌ها و غير اين‌ها را دربرمي‌گيرد ، زندگي پاكيزه از هر نظر ، پاكيزه از آلودگي‌ها ، ظلم‌ها و خيانت‌ها ، عداوت‌ها و دشمني‌ها ، اسارت‌ها و ذلت‌ها و انواع نگراني‌ها و هرگونه چيزي كه آب زلال زندگي را در كام انسان ناگوار مي‌سازد. ولي با توجه به اين‌كه در دنبال آن ، سخن از جزاي الهي به نحو احسن به ميان آمده استفــاده مي‌شــود كه حيــات طيبــه مربوط به دنيا است و جــزاي احســن مــربــوط بـه آخــرت .

شرح آيه از تفسير مجمع‌البيان

پاداش شايسته ايمان و عمل در دنيا صرفنظر از مرد يا زن‌بودن

در آيــه مــورد بحــث به شــرايــط و ويــژگــي‌هاي زنــدگي پاك و پاكيزه و در خــور شــأن انسـان پـرداخته و مي‌فرمايد:

مَــنْ عَمِــلَ صــالِحاً مِنْ ذَكَــرٍ أَوْ أُنْثــي وَ هُوَ مُوءْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَياةً طَيِّبَةً