مناسبت های شمسی در قرآن صفحه 60

ص:80

حق، از اهداف اساسی اسلام است. از آن جا که اداره حکومت، بدون در نظر گرفتن منابع مالی و اقتصادی، امری ناممکن است، درآمدهای عمومی گوناگون با عنوان «بیت المال» منبع مالی حکومت مشخص شده است.

یکی از درآمدهای بیت المال «مالیات» است. در نظام اسلامی مالیات ها بر دو قسم است: مالیات های ثابت و مالیات های متغیر.

مالیات های ثابت مانند: خمس، زکات و جزیه؛ مالیات های متغیر نیز آنهایی است که حکومت اسلامی در شرایط خاص وضع می کند.

گرچه این بحث، مالیات متغیر را شامل نمی شود، ولی از آن می توان اصل مالیات برای اداره حکومت و پشیبرد اهداف آن را اثبات کرد.

منابع مالیات های ثابت

اشاره

منابع مالیات های ثابت

زیر فصل ها

1. جزیه یا مالیات سرانه

2. زکات

3. خمس

1. جزیه یا مالیات سرانه

1. جزیه یا مالیات سرانه

با کسانی از اهل کتاب که به خدا و روز بازپسین ایمان نمی آورند و آن چه را خدا و فرستاده اش حرام گردانیده اند حرام نمی دارند و متدین به دین حق نمی گردند، کارزار کنید تا با (کمال) خواری به دست خود جزیه دهند. (توبه: 29)

مالیات مزبور، مزد امنیتی است که حکومت اسلامی برای اقلیت های مذهبی فراهم می سازد. از آن جا که دفاع از موجودیّت و استقلال و امنیت کشور، وظیفه همه افراد آن است، بنابراین هرگاه جمعی برای انجام این وظیفه قیام کنند وعده ای دیگر به سبب اشتغال به کسب و کار نتوانند در صف سربازان قرار گیرند، وظیفه گروه دوم این است که هزینه مبارزان و حافظان امنیت را به صورت مالیات سرانه در سال بپردازند. پس جزیه تنها نوعی کمک مالی است که از سوی اهل کتاب در برابر مسئولیّتی که مسلمانان برای تأمین امنیت جان و مال آن ها به عهده می گیرند، پرداخت می گردد.

2. زکات

2. زکات