ص:23
1- 1. فاخته، نام پرنده ای است که در فرهنگ مردم شمال (به ویژه قوم تالش) دارای افسانه ای است که در قالب اشعاری فولکلوریک (دَستون) معرفی می شود. این اشعار (دستون ها) را معمولاً گروه زنان شالی کار به هنگام کار در شالیزار، همچنان که پای در گِل فرو برده اند و مشغول نشاء برنج یا وجین شالیزار هستند، به صورت دسته جمعی زمزمه می کنند.
می فشارد. و او با فراق انتظار به خود تسلی می دهد. این مرام و معرفت هر ایرانی است. او روحی لطیف و پر از احساس دارد. نغمه فاخته کوهستان، افسانه خود اوست که جاری در زمان است. طراوت بهاری و مشغول شدن به کار سنتی و اجدادی کشاورزی، سببی است برای یاد آوری آن افسانه، برای تسلی دل خودش، هم نوا با رقص آهنگین قدم های امیدوار نشاءکاران در پهنه آرام شالیزار.
آنچه در صدر آمد نَمی از یَم و شبنمی از توفان اقیانوس پرتلاطم؛ امّا با نشاط و شاداب زندگی در سرزمین وسیع و پهناور ایران اسلامی است که هر زمان در هرنقطه از آن جاری است و البته برخی زمان ها؛ چون اسفندماه در زمستان و بهار که فصل کشت وکار است، جلوه جاری اش بیشتر خودنمایی می کند.
حال باید از خود پرسید: این «لقمه نان» و دستاورد کشاورز و دهقان فداکار که به کمک «ابر و باد و مه و خورشید و فلک» مهیا شده است، به غفلت خورده می شود یا تدبّر، تأمل و تشکر در پی خواهد داشت؟! که باری فرمود:
«لَئن شَکَرْتُمْ لاََزِیدَنَّکُمْ وَلَئن کَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِی لَشَدِید». (ابراهیم:7)
شکر نعمت، نعمتت افزون کند
***
کفر نعمت از کفت بیرون کند