- پیش گفتار 1
- 1. مفهوم شناسی 4
- الف) نماد 4
- ب) فرهنگ 8
- اشاره 9
- ج) فرهنگ اسلامی 9
- تعبیر قرآن از نمادها 12
- اشاره 12
- 1. اهمیت احیای نمادهای اسلامی 13
- 3. اهداف موضوع 15
- اشاره 17
- اشاره 17
- 1. تفسیر جامعهشناختی 17
- یادگیری معانی و نمادها 17
- کنش و واکنش 20
- گزینش کردن 21
- دین و معنا 22
- دیدگاه کلیفورد گیرتس درباره دین و معنا 23
- درآمدی بر هرمنوتیک 25
- اشاره 25
- تفسیر نمادها 31
- اشاره 33
- 1. مکانهای مقدس 34
- اشاره 34
- اشاره 35
- الف) مسجد 35
- یک _ تاریخچه مسجد 36
- دو _ مفهوم نقشها در معماری مسجد 37
- اول _ امام جماعت 38
- سه _ عناصر تعریف شده مسجد 38
- دوم _ منبر 39
- سوم _ محراب 40
- چهارم _ مِئذنه (مناره) 40
- اشاره 41
- چهار _ کارکردهای مسجد 41
- اول _ آموزش و پژوهش 42
- دوم _ سیاست 43
- اشاره 44
- ب _ فضیلت مشاهد مشرفه 44
- یک _ مکه 48
- اشاره 48
- اول _ کعبه 50
- دوم _ بنای کعبه به دست قریش 50
- سوم _ آیات قرآن بر دیواره کعبه 52
- چهار _ رموز صورت کعبه 53
- پنجم _ ارکان کعبه 55
- ششم _ حجرالاسود 56
- هفتم _ ویژگیهای کعبه 58
- هشتم _ امنیت تکوینی و تشریعی 59
- دو _ مدینه منوره 59
- اشاره 59
- اول _ شرافت مدینه 60
- دوم _ مسجد النبی 61
- چهار _ بیتالمقدس 65
- سه _ مسجد قبا و دیگر مسجدها در مدینه 69
- چهارم _ جلوه ای از معماری اسلامی 70
- پنجم _ فضیلت بیت المقدس از نگاه اهل بیت (ع) 71
- ششم _ قدس در نگاه علمای اسلام 72
- اشاره 72
- اول _ جایگاههای مقدس نجف 73
- دوم _ مسجدهای مشهور در نجف 78
- شش _ کربلا 78
- هفت _ کاظمین 83
- هشت _ سامرا 87
- نه _ کوفه 89
- اشاره 90
- مسجد سهله 94
- مسجد صعصعه بن صوحان 96
- مسجد زید بن صعصعه 96
- آرام گاه ابراهیم الغمر 96
- اشاره 102
- 2. زمان های مقدس 102
- الف) حج 107
- ب) روزه 108
- ج) عید فطر 109
- د) نماز جمعه 112
- ه_) ماههای حرام 113
- ح _ عاشورا 121
- 3. رنگ ها 122
- الف) آثار طبیعی و روانی رنگها 122
- ب) رنگ در قرآن 126
- اشاره 135
- 4. اعداد 135
- الف) اربعین در فرهنگ اسلامی 137
- ب) اربعین در قرآن 140
- ج) اربعین در حدیث 142
- اشاره 142
- چهل روز خلوص 143
- چهل مؤمن 145
- چهل نیایشگر 146
- چهل بار خواندن 148
- چهل روز گریه 150
- چهل پاییز جلوتر 151
- چهل روز نماز 152
- چهل گناه 154
- چهل خانه 155
- چهل روز باران 157
- چهل روز احتکار 158
- چهل روز خوردن گوشت 160
- چهل سال عبادت 161
- چهل برابر نیرو 163
- زیارت اربعین 164
- اشاره 168
- ب) ترویج خشونت 170
- الف) ترویج تجملگرایی 170
- ج) هنجارشکنی درروابط زن و مرد 171
- د) بیتوجهی به مسائل جامعه شناسی و روان شناختی 171
- ه_) ترویج مد و پوششهای نامتعارف 172
- و) پخش موسیقیهای شبههناک 173
- ح) کمبود برنامه سازان متعهد 174
- ز) جای خالی برنامههای مذهبی و جای پر برنامههای پوچ 174
- ی) حجم بالای پخش برنامه 176
- ط) نقش تهیهکنندگان 176
- ک) غلبه سیاستزدگی 176
- ل) نبود نگرش انقلابی 177
- 2. پیشنهادهای کلی 177
- الف) تقویت اخلاق عمومی 177
- ب) پرهیز از چهرهپردازیهای منفی و ناصالح 177
- 3. پیشنهادهای برنامهای 178
ص:103
1- [1] . همان، صص 218 و 219.
2- [2] . نک: انوار المشعشعین، ص 179.
3- [3] . ای_ن نکته از آیه 11 س_وره رعد و آیه 53 س_وره انفال اقتباس میشود که پیشتر ب_دان اشاره شد. گفتن_ی است در ب_رخ_ی از نسخهه_ا، در مت_ن روایت بالا به ج_ای عبارت «م_ا ل_م یح_ول____وا احوالهم»، «ما ل_م یخونوا الخوانهم» است. (نک: بحارالانوار، ج 57، صص 218 و219). بنا برای_ن، معنای ای_ن بخ_ش از روایت این گونه می شود: هیچ گردنکش_ی به آنان س_وء قصد نم_یکند، مگر اینکه در کیفر خ_ود شتاب م_ی ورزند. البته تا وقت_ی که اهل ق_م به برادران خویش خیانت نکنند.
اَلا اِنَّ لِلّهِ ح_َرَم_اً وَ هُ__وَ مَکَّهُ. اَلا اِنَّ لَرسُ_ولِ اللهِ حَرَماً وَ هُوَ مَدِینَهُ. الا اِنَّ لِاَمیرِالْمُ_ؤمنی_نَ حَرَماً وَ هُ_وَ کُوفهُ. اَلا اِنَّ حَرَمی وَ حَرَم وُلِدی مِ_نْ بَعْدِی قُمُّ.(1)
خداوند حرمی دارد که مکه است و رسول خدا(ص) حرم_ی دارد و آن مدینه است. آگاه باشید امیرمؤمنان حرمی دارد و آن ک_وفه است و بدانید ح_رم م_ن و ف_رزن_دان_م پس از من، شهر ق__م است.
عفان م_یگ_وید که امام صادق(ع) به م_ن فرم_ود:
اَتَدْرِی لِمَ سُمِّ_یَ قُ_مَّ؟ قُلت: اللهُ وَ رَسُولُه وَ اَنْتَ اَعْلَمُ. قَالَ: اِنَّمَ_ا سُمِّ_یَ قُ_مَّ لِاَنَّ اَهْلُهُ یَجْتَمِعُونَ مَعَ قَ_ائِمِ آلِ مُحَمَّ_دٍ(عج) وَ یَق_ُومُون مَعَهُ وَ یَسْتَقِیم_ُون عَلیهِ وَ یَنْصُرُونَه. (2)
آیا م_یدانی علت نامیده شدن ای_ن شهر به قم چیست؟ عرض کردم: خدا و رس_ول_ش و شما داناترید. امام فرم_ود: «ای_ن شهر، ق_م نامگذاری شد؛ چون مردمش با قائم آل محمد(عج) اجتماع و با او قیام و برای او استقامت میکنند و به یاریاش م_یشتابند».
برخ_ی در شرح این حدیث، از نق_ش اصلی مردم این سرزمی_ن در حک_ومت جهانی حضرت مهدی(عج) سخن گفتهاند. هسته اصل_ی انقلاب جهانی اسلام در دوران ظهور مهدی(عج)، از م_ردم ای_ران به ویژه م_ردم ق__م تشکیل می شود. ازای_نرو، زمینهس_ازی ف_رهنگ_ی و ت_ربیت_ی و گست_رش معیارهای راستی_ن اسلامی میان ت_ودهها، بسیار ضروری است. پس تنها نمیتوان خرسند شد که اینجا شهر افتخارآمیز ق_م است و دیگ_ر راحت زیست و تعهد و مسئولیت_ی احس_اس نکرد.