- پیش گفتار 1
- 1. مفهوم شناسی 4
- الف) نماد 4
- ب) فرهنگ 8
- ج) فرهنگ اسلامی 9
- اشاره 9
- تعبیر قرآن از نمادها 12
- اشاره 12
- 1. اهمیت احیای نمادهای اسلامی 13
- 3. اهداف موضوع 15
- اشاره 17
- 1. تفسیر جامعهشناختی 17
- یادگیری معانی و نمادها 17
- اشاره 17
- کنش و واکنش 20
- گزینش کردن 21
- دین و معنا 22
- دیدگاه کلیفورد گیرتس درباره دین و معنا 23
- درآمدی بر هرمنوتیک 25
- اشاره 25
- تفسیر نمادها 31
- اشاره 33
- 1. مکانهای مقدس 34
- اشاره 34
- الف) مسجد 35
- اشاره 35
- یک _ تاریخچه مسجد 36
- دو _ مفهوم نقشها در معماری مسجد 37
- اول _ امام جماعت 38
- سه _ عناصر تعریف شده مسجد 38
- دوم _ منبر 39
- سوم _ محراب 40
- چهارم _ مِئذنه (مناره) 40
- چهار _ کارکردهای مسجد 41
- اشاره 41
- اول _ آموزش و پژوهش 42
- دوم _ سیاست 43
- ب _ فضیلت مشاهد مشرفه 44
- اشاره 44
- یک _ مکه 48
- اشاره 48
- اول _ کعبه 50
- دوم _ بنای کعبه به دست قریش 50
- سوم _ آیات قرآن بر دیواره کعبه 52
- چهار _ رموز صورت کعبه 53
- پنجم _ ارکان کعبه 55
- ششم _ حجرالاسود 56
- هفتم _ ویژگیهای کعبه 58
- دو _ مدینه منوره 59
- اشاره 59
- هشتم _ امنیت تکوینی و تشریعی 59
- اول _ شرافت مدینه 60
- دوم _ مسجد النبی 61
- چهار _ بیتالمقدس 65
- سه _ مسجد قبا و دیگر مسجدها در مدینه 69
- چهارم _ جلوه ای از معماری اسلامی 70
- پنجم _ فضیلت بیت المقدس از نگاه اهل بیت (ع) 71
- ششم _ قدس در نگاه علمای اسلام 72
- اشاره 72
- اول _ جایگاههای مقدس نجف 73
- شش _ کربلا 78
- دوم _ مسجدهای مشهور در نجف 78
- هفت _ کاظمین 83
- هشت _ سامرا 87
- نه _ کوفه 89
- اشاره 90
- مسجد سهله 94
- مسجد زید بن صعصعه 96
- آرام گاه ابراهیم الغمر 96
- مسجد صعصعه بن صوحان 96
- 2. زمان های مقدس 102
- اشاره 102
- الف) حج 107
- ب) روزه 108
- ج) عید فطر 109
- د) نماز جمعه 112
- ه_) ماههای حرام 113
- ح _ عاشورا 121
- الف) آثار طبیعی و روانی رنگها 122
- 3. رنگ ها 122
- ب) رنگ در قرآن 126
- اشاره 135
- 4. اعداد 135
- الف) اربعین در فرهنگ اسلامی 137
- ب) اربعین در قرآن 140
- ج) اربعین در حدیث 142
- اشاره 142
- چهل روز خلوص 143
- چهل مؤمن 145
- چهل نیایشگر 146
- چهل بار خواندن 148
- چهل روز گریه 150
- چهل پاییز جلوتر 151
- چهل روز نماز 152
- چهل گناه 154
- چهل خانه 155
- چهل روز باران 157
- چهل روز احتکار 158
- چهل روز خوردن گوشت 160
- چهل سال عبادت 161
- چهل برابر نیرو 163
- زیارت اربعین 164
- اشاره 168
- ب) ترویج خشونت 170
- الف) ترویج تجملگرایی 170
- د) بیتوجهی به مسائل جامعه شناسی و روان شناختی 171
- ج) هنجارشکنی درروابط زن و مرد 171
- ه_) ترویج مد و پوششهای نامتعارف 172
- و) پخش موسیقیهای شبههناک 173
- ح) کمبود برنامه سازان متعهد 174
- ز) جای خالی برنامههای مذهبی و جای پر برنامههای پوچ 174
- ی) حجم بالای پخش برنامه 176
- ک) غلبه سیاستزدگی 176
- ط) نقش تهیهکنندگان 176
- 2. پیشنهادهای کلی 177
- ب) پرهیز از چهرهپردازیهای منفی و ناصالح 177
- ل) نبود نگرش انقلابی 177
- الف) تقویت اخلاق عمومی 177
- 3. پیشنهادهای برنامهای 178
ص:138
لقب امین دهند. آنگاه که یک «اربعین» را پشت سر می گذارد، فرشته وحی را می بیند که لباس نبوت را بر اندامش می پوشاند.
بنا براین، «اربعین» یا «چهل»، عددی آسمانی است و گویا در این شماره، رمز و رازهایی نهفته است که ما را یارای فهمیدنش نیست. البته توجه به اربعین، تنها به یک سلسله برنامه های عبادی و انسانی دنیایی منحصر نمیگردد، بلکه آنگونه که از روایتها به دست می آید، بخشی از برنامه های جهان آخرت نیز بر محور عدد چهل تنظیم می شود.
الف) اربعین در فرهنگ اسلامی
سحرگه رهروی در سرزمینی همی گفت این معما با قرینی
که ای صوفی شراب آنگه شود صاف که در شیشه بر آید اربعینی
حافظ
«اربعین» در فرهنگ پیامبران موقعیتی ویژه و منزلتی والا دارد؛ زیرا این واژه بسیار آشنای عرفانی، دربردارنده عنایتهای خاص سبحانی است. هرگاه ظرف «اربعین»، مظروف «نیایش معشوق» شود، فضای جان را صفا و صفحه دل را جلا خواهد داد.
آنگاه که مشیت خداوندی بر آن شد تا پیکر آدم را از مشتی خاک بیافریند، میخانه عشق آماده پذیرایی از منبع «اسماء الله» شد و دست قدرت الهی، یک اربعین، گل آدم بسرشت و به پیمانه زد.
در طول تاریخ اندیشه اسلامی، اندیشمندان مسلمان عدد اربعین را گرامی می داشتند و بسیاری از آثار خویش را بر اساس مفهوم یا عنوان اربعین آراستهاند.
_ابن عساکر_ از بزرگان مذهب شافعی و صاحب کتاب معروف _تاریخ دمشق_، بیش از شصت کتاب دارد و از جمله کتابهای او «اربعین»